Herbata jest jednym z bardziej popularnych źródeł związków polifenolowych, z którego warto korzystać każdego dnia. Duża część populacji czerpie korzyści z herbacianych naparów poniekąd nieświadomie, ponieważ picie tego napoju stało się codzienną rutyną, co jest bardzo korzystnym zjawiskiem biorąc pod uwagę tryb życia w XXI wieku. Herbata posiada właściwości antyoksydacyjne ze względu na zawartość wielu związków aktywnych zaliczanych do grupy polifenoli (taniny, flawony, flawonole, kemferole i flawan-3-ole), czyli metabolitów wytwarzanych przez rośliny podczas wzrostu, jak również powstające w wyniku wystawienia ich na warunki stresowe (infekcje, więdnięcie). Dieta bogata w polifenole wykazuje korzystne działanie dla zdrowia człowieka: działa przeciwnowotworowo (związki fenolowe blokują kancerogeny i trujące związki azotowe spożywane m.in. z wędzonymi peklowanymi produktami mięsnymi), zapobiega schorzeniom układu sercowo-naczyniowego, miażdżycy, obniża ciśnienie krwi, zapobiega i leczy infekcje oraz choroby układy pokarmowego, działa przeciwbakteryjnie, przeciwgrzybiczo, przeciwzapalnie, przeciwalergicznie, przeciwwrzodowo, a także opóźnia procesy starzenia.

Zdecydowanie bardziej korzystna dla zdrowia jest herbata zielona aniżeli czarna, ponieważ nie jest poddawana procesowi fermentacji, która prowadzi do utleniania związków polifenolowych. Jednakże podczas zakupów dobrze jest zwracać uwagę także na jakość herbat. Warto wybierać te wersje, które występują w formie sypanej- jesteśmy w stanie dostrzec wielkość liści, stopień ich zwinięcia, rozdrobnienia, a także występowanie w opakowaniu małych gałązek, których powinno być jak najmniej. Dostrzeżenie zawartości herbacianych torebek nie jest aż takie proste, dlatego mogą być one wątpliwej jakości i często tak jest, ponieważ w ten sposób zagospodarowywany jest pył herbaciany (dust), czyli pozostałości po produkcji herbaty.

Najbardziej popularna wśród konsumentów jest herbata czarna oraz zielona, dlatego do oznaczenia zawartości związków polifenolowych, z wykorzystaniem odczynnika Folina-Ciocalteu’a, zostały użyte napary z tych rodzajów herbat. Celem badań było stwierdzenie czy herbaty sypane są bogatsze w związki polifenolowe od herbat w torebkach tego samego producenta. Wyniki zostały przedstawione w załączonym wykresie.

Z otrzymanych wyników oznaczenia można wyciągnąć następujące wnioski:

Herbaty ekspresowe mimo większego stopnia rozdrobnienia liści, nie zawierają większej ilości polifenoli ogółem niż herbaty sypane, co może świadczyć o wątpliwej jakości tych herbat.
Zawartość polifenoli ogółem w herbatach zielonych i czarnych nie różni się od siebie w znaczący sposób.
Liczne badania wykazują, że większą zawartością polifenoli charakteryzują się herbaty zielone. Biorąc pod uwagę wyniki przeprowadzonych badań można stwierdzić, że liście zakupionych herbat potrzebowały dłuższego czasu parzenia, aby mogły „oddać” do naparu więcej związków polifenolowych.
Warto wybierać herbaty sypane aniżeli ekspresowe, czego wzorowym przykładem jest herbata firmy Tetley, gdzie herbaty sypane zawierają niemalże dwa razy więcej polifenoli niż herbaty ekspresowe.

Zespół projektowy:

Weronika Marczak

Agnieszka Ordyniak

Wydział Nauk o Żywności SGGW

Literatura:

1.      Jigisha A., Nishant R., Navin K., Pankaj G. 2012: Green tea: A magical herb with miraculous outcomes. International Research Journal of Pharmacy, 3 (5), 139-148

2.      Gheribi E. 2011: Związki polifenolowe w owocach i warzywach. Medycyna Rodzinna, 14 (4), 111-115

3.      Gramza A., Korczak J., Amarowicz R. 2005: Tea polyphenols - their antioxidant properties and biological activity - a review. Polish Journal of Food and Nutrition Sciences, 3, 219-235

4.      Miazga-Sławińska M., Grzegorczyk A. 2014: Herbaty-rodzaje, właściwości, jakość i zafałszowania. Kosmos, 3, 473-479

5.      Wołosiak R., Mazurkiewicz M., Drużyńska B., Worobiej E. 2008: Aktywność przeciwutleniająca wybranych herbat zielonych. Żywność. Nauka. Technologia. Jakość, 4(59), 290-297

Słowa kluczowe: