Ułatwienia dotyczące biogazowni rolniczych – publikacja rozporządzenia w sprawie listy substratów

18 października 2023 r. weszło w życie rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi, które zawiera szczegółową listę substratów możliwych do wykorzystania w biogazowni rolniczej. Rozporządzenie jest dopełnieniem przepisów wprowadzających ułatwienia dla biogazowni rolniczych.

Ułatwienia dotyczące przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie biogazowni rolniczych, a także ich funkcjonowania wprowadziła ustawa z dnia 13 lipca 2023 r. Ułatwienia dotyczą trzech kluczowych obszarów.

Ułatwienia dotyczące planowania i realizacji inwestycji

Ułatwienia w tym obszarze obejmują:

• przyspieszenie procesu wydawania różnego rodzaju decyzji;
• zwolnienie z obowiązku zmiany przeznaczenia gruntów oraz ich wyłączenia z produkcji rolnej w przypadku biogazowni rolniczej lokalizowanej w gospodarstwie rolnym na powierzchni nie większej niż 1 ha;
• umożliwienie lokalizacji biogazowni rolniczej zajmującej powierzchnię do 1 ha terenu należącego do zakładu przetwórstwa rolno-spożywczego, dla którego miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego przewiduje możliwość lokalizacji zabudowy związanej z rolnictwem, produkcją lub magazynowaniem;
• szczególny tryb lokalizacji biogazowni rolniczej o mocy powyżej 1 MW w drodze uchwały lokalizacyjnej rady gminy.

Ułatwienia dotyczące uznawania przedmiotów lub substancji za produkt uboczny

Ułatwienia w tym obszarze obejmują uproszczenie procedury administracyjnej związanej z potwierdzeniem spełniania warunków uznania danego substratu za produkt uboczny (tj. bez konieczności potwierdzania tego faktu decyzją marszałka województwa).

Nawozowe zagospodarowanie produktu pofermentacyjnego

Ułatwienia w tym obszarze oznaczają zwolnienie z obowiązku rejestracji produktu pofermentacyjnego jako nawozu lub środka poprawiającego właściwości gleby.

Należy pamiętać, że w przypadku korzystania z ułatwień w poszczególnych obszarach rozporządzenie ma różne zastosowanie.

Zastosowanie rozporządzenia

Obszary zastosowania rozporządzenia są następujące:

• Określenie katalogu substratów możliwych do wykorzystania w tych biogazowniach rolniczych, które będą powstawały z zastosowaniem ustawowych ułatwień w obszarze planowania i realizacji inwestycji.

Jest to podstawowy cel rozporządzenia. Co to oznacza? W tych biogazowniach rolniczych muszą być wykorzystywane wyłącznie substraty z listy określonej w rozporządzeniu. W przypadku pozostałych biogazowni rolniczych, zarówno już funkcjonujących przed wejściem w życie ustawy z dnia 13 lipca 2023 r. o ułatwieniach w przygotowaniu i realizacji inwestycji w zakresie biogazowni rolniczych, a także ich funkcjonowaniu, jak i budowanych bez zastosowania ułatwień w obszarze planowania i realizacji inwestycji, możliwe jest wykorzystywanie również innych substratów, wykraczających poza listę z rozporządzenia, ale jednocześnie mieszczących się w definicji biogazu rolniczego w rozumieniu ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii.

• Uproszczenie procedur wynikających z ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach poprzez wskazanie przedmiotów lub substancji, które spełniają warunki uznania za produkt uboczny.

Zmienione przepisy ustawy o odpadach pozwalają na zastosowanie uproszczeń jedynie w odniesieniu do substratów wskazanych przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w przedmiotowym rozporządzeniu pod warunkiem, że będą wykorzystywane do produkcji biogazu lub biogazu rolniczego w rozumieniu ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii. Z tego też względu w punkcie 2.4. załącznika do rozporządzenia wyszczególniono przedmioty lub substancje, które w przypadku ich przekazania bezpośrednio z przetwórstwa rolno-spożywczego do wytwórcy biogazu lub biogazu rolniczego, spełniają warunki, o których mowa w art. 10 ustawy o odpadach, tj. uznania za produkt uboczny. Dzięki temu możliwe jest uproszczenie procedur związanych przekazywaniem tych produktów ubocznych z przetwórstwa rolno-spożywczego do każdej działającej w Polsce biogazowni lub biogazowni rolniczej.

• Nawozowe zagospodarowanie produktu pofermentacyjnego.

Jest to bardzo ważny obszar zastosowania listy substratów określonej w rozporządzeniu. Zmienione przepisy ustawy z dnia 10 lipca 2007 r. o nawozach i nawożeniu wprowadzają nową kategorię produktu pofermentacyjnego. Jest to płynna lub stała substancja organiczna powstająca w wyniku produkcji biogazu rolniczego w rozumieniu art. 2 punktu 2 ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii, wytworzona z substratów określonych w przedmiotowym rozporządzeniu. Oznacza to, że każda biogazownia rolnicza w Polsce, która korzysta wyłącznie z substratów znajdujących się na liście określonej w rozporządzeniu, będzie mogła skorzystać z ułatwień w zakresie nawozowego zagospodarowania produktu pofermentacyjnego.

Podstawa prawna

• Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 12 października 2023 r. w sprawie szczegółowej listy substratów możliwych do wykorzystania w biogazowni rolniczej (Dz. U. 2023 poz. 2230).
• Ustawa z dnia 13 lipca 2023 r. o ułatwieniach w przygotowaniu i realizacji inwestycji w zakresie biogazowni rolniczych, a także ich funkcjonowaniu (Dz. U. 2023 poz. 1597).
• Ustawa z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii (Dz. U. 2015 poz. 478).
• Ustawa z dnia 10 lipca 2007 r. o nawozach i nawożeniu (Dz. U. 2007 nr 147 poz. 1033).

Źródło: MRiRW