Stało się: Negatywna opinia EFSA dla dwutlenku tytanu

WPROWADZENIE

Wielokrotnie pisaliśmy o kontrowersjach związanych ze stosowaniem dwutlenku tytanu jako dodatku do żywności (barwnika) o numerze E 171. Debata nad jego bezpieczeństwem toczy się od kilku lat. Wątpliwości dotyczą skutków jego spożywania i możliwych negatywnych efektów kumulacji w organizmie nanocząstek zawartych w E 171. Dwutlenek tytanu jest dozwolony do stosowania w różnych kategoriach żywności, m.in. słodyczach, lodach czy suplementach diety.

NOWA OPINIA EFSA

Ostatnia opinia EFSA (Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności) przygotowana w 2016 r. w ramach programu ponownej oceny dodatków do żywności nie dawała podstaw do wycofania tej substancji w wykazu dozwolonych dodatków, znajdującego się w załączniku II do rozporządzenia nr 1333/2008[1]. EFSA zalecił jednak pogłębienie badań w zakresie wpływu E 171 na układ rozrodczy w celu ustalenia ADI (akceptowane dzienne pobranie). Wskazano także braki dotyczące charakterystyki dodatku, w szczególności w odniesieniu do wielkości cząstek (kwestia nano) i ich kumulacji w organizmie.

W międzyczasie niektóre urzędy państw członkowskich podjęły decyzję o wyeliminowaniu produktów zawierających w swoim składzie E 171 z rynku krajowego (np. Francja).

Aktualna opinia EFSA z 6 maja 2021 uwzględnia najnowsze wyniki badań naukowych, w tym dotyczące charakterystyki i oceny narażenia.

Wniosek z niej płynący jest taki, że nie da się potwierdzić bezpieczeństwa E 171 stosowanego jako dodatek do żywności z uwagi na wątpliwości dotyczące efektu genotoksycznego nanocząstek tej substancji, przedostających się do ludzkiego organizmu.

ZNACZENIE DLA FIRM

Negatywna opinia EFSA nie oznacza automatycznie zakazu dalszego stosowania E 171 w żywności, jest natomiast podstawą do wydania prawnego zakazu przez KE (Komisję Europejską).

Zakaz oznaczałby usunięcie dwutlenku tytanu z unijnego wykazu dozwolonych dodatków poprzez zmianę rozporządzenia 1333/2008. Rozmowy na temat konkretnych rozwiązań prawnych mogą być przedmiotem najbliższego posiedzenia Stałego Komitetu ds. Roślin, Zwierząt, Żywności i Pasz (z ang. PAFF Committee).

Z uwagi na powyższe już dziś warto rozważyć reformulację składu  produktów, które zawierają ww. barwnik. Opinia EFSA skłania do wniosku, że w przypadku uchwalenia nowych przepisów okres przejściowy dla produktów niezgodnych z nowymi wymogami może być bardzo krótki.

UWAGA: Trzeba pamiętać o tym, że KE ma uprawienia do tego, aby działać zdecydowanie w sytuacjach zagrożenia dla zdrowia konsumentów, co czasem oznacza skrócenie standardowych okresów na dostosowanie się do zmiany przepisów. 

Słowa kluczowe: foodlaw, dwutlenek tytanu, E 171, nanocząstki, dodatki do żywności, bezpieczeństwo żywności