Na stronie EFSA został opublikowany dokument Ocena korzyści i ryzyka zastąpienia chlorku sodu innymi solami/substancjami w produktach z owoców morza, (ang. Benefit and risk assessment of replacing of sodium chloride by other salt/substances in industrial seafood products[1]).

WPROWADZENIE[1]

„Sód (Na) jest spożywany głównie jako sól (chlorek sodu, NaCl), która jest kluczowym składnikiem żywności, który przyczynia się do poprawy trwałości, trwałości i właściwości sensorycznych (np. tekstury i smaku). Z drugiej strony nadmierne spożycie Na jest czynnikiem ryzyka chorób układu krążenia, w tym udaru mózgu i chorób serca. Rzeczywiste spożycie NaCl w większości krajów znacznie przekracza zalecany poziom 5 gNaCl/dzień. Dlatego też redukcja NaCl jest jednym z głównych priorytetów władz zajmujących się zdrowiem na całym świecie, a Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) przyjęła strategię zmniejszenia spożycia NaCl o 30% do 2025 r.

Integralną częścią strategii redukcji jest ograniczenie spożycia NaCl z owoców morza, co jest szczególnie istotne dla regionów o znacznym spożyciu ryb i skorupiaków. Celem projektu było (i) przegląd aktualnej sytuacji odpowiednich strategii zmniejszania zawartości NaCl w żywności morskiej (przegląd literatury), (ii) ocena korzyści/ryzyka zastąpienia NaCl innymi substancjami/składnikami w owocach morza oraz (iii) rozpowszechnienie uzyskanych wyników.

W pierwszej fazie projektu dokonano przeglądu literatury i przygotowano pracę przeglądową. Druga część projektu koncentrowała się na badaniach eksperymentalnych na pstrągach wędzonych, których produkty dostępne na rynku mogą dostarczyć do 4 g NaCl w 100 g. Celem tego badania była optymalizacja procesu rozwoju pstrąga wędzonego o obniżonej zawartości NaCl bez uszczerbku dla cech jakościowych i bezpieczeństwa”.

ZNACZENIE DLA FIRM

Innowacje związane z obniżeniem zawartości sodu / soli mogą mieć przełożenie na stosowanie oświadczeń żywieniowych. Aktualnie w aneksie do Rozporządzenia 1924/2006[2] w sprawie oświadczeń znajdują się następujące oświadczenia dotyczące zawartości soli / sodu:

NISKA ZAWARTOŚĆ SODU/SOLI

Oświadczenie, że środek spożywczy ma niską zawartość sodu/soli oraz każde oświadczenie, które może mieć taki sam sens dla konsumenta, może być stosowane tylko wówczas, gdy produkt zawiera nie więcej niż 0,12 g sodu, lub równoważną ilość soli, na 100 g lub na 100 ml. W przypadku wód innych niż naturalne wody mineralne objęte zakresem stosowania dyrektywy 80/770/EWG wartość ta nie powinna przekraczać 2 mg sodu na 100 ml.

BARDZO NISKA ZAWARTOŚĆ SODU/SOLI

Oświadczenie, że środek spożywczy ma bardzo niską zawartość sodu/soli oraz każde oświadczenie, które może mieć taki sam sens dla konsumenta, może być stosowane tylko wówczas, gdy produkt zawiera nie więcej niż 0,04 g sodu, lub równoważną wartość dla soli, na 100 g lub na 100 ml. Tego oświadczenia nie stosuje się w odniesieniu do naturalnych wód mineralnych i innych wód.

NIE ZAWIERA SODU lub NIE ZAWIERA SOLI

Oświadczenie, że środek spożywczy nie zawiera sodu lub nie zawiera soli oraz każde oświadczenie, które może mieć taki sam sens dla konsumenta, może być stosowane tylko wówczas, gdy produkt zawiera nie więcej niż 0,005 g sodu lub równoważną wartość dla soli na 100 g.

BEZ DODATKU SODU/SOLI

Oświadczenie, że do środka spożywczego nie dodano sodu lub soli oraz każde oświadczenie, które może mieć taki sam sens dla konsumenta, może być stosowane tylko wówczas, gdy produkt nie zawiera dodanego sodu lub soli ani żadnych innych składników zawierających dodany sód lub sól i gdy produkt zawiera nie więcej niż 0,12 g sodu lub równoważną wartość dla soli, na 100 g lub 100 ml.

Dodatkowo istnieje możliwość zastosowania oświadczenia żywieniowego porównawczego:

O OBNIŻONEJ ZAWARTOŚCI [NAZWA SKŁADNIKA ODŻYWCZEGO]

Oświadczenie, że zawartość jednego lub kilku składników odżywczych została obniżona oraz każde oświadczenie, które może mieć taki sam sens dla konsumenta, może być stosowane tylko wówczas, gdy obniżenie zawartości wynosi co najmniej 30 % w porównaniu z podobnym produktem, z wyjątkiem mikroskładników odżywczych, gdzie dopuszczalne jest różnica 10 % w wartościach odniesienia zgodnie z dyrektywą Rady 90/496/EWG [aktualnie zgodnie z rozporządzeniem 1169/2011[3]] oraz sodu lub wartości równoważnej dla soli, gdzie dopuszczalna jest różnica 25 %.

Jeśli mają Państwo pytania dotyczące możliwości zastosowania składnika w danej kategorii produktów, lub pytania związane ze stosowaniem oświadczeń zapraszamy do kontaktu z Zespołem IGI FOOD LAW igifc@igifc.pl

[1] https://efsa.onlinelibrary.wiley.com/doi/epdf/10.2903/j.efsa.2022.e200420 

[1] Na podstawie ww. dokumentu

[2] Rozporządzenie (WE) nr 1924/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20 grudnia 2006 r. w sprawie oświadczeń żywieniowych i zdrowotnych dotyczących żywności (Dz. U. UE. L. z 2006 r. Nr 404, str. 9 z późn. zm.).

[3] Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1169/2011 z dnia 25 października 2011 r. w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności, zmiany rozporządzeń Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1924/2006 i (WE) nr 1925/2006 oraz uchylenia dyrektywy Komisji 87/250/EWG, dyrektywy Rady 90/496/EWG, dyrektywy Komisji 1999/10/WE, dyrektywy 2000/13/WE Parlamentu Europejskiego i Rady, dyrektyw Komisji 2002/67/WE i 2008/5/WE oraz rozporządzenia Komisji (WE) nr 608/2004 (Dz. U. UE. L. z 2011 r. Nr 304, str. 18 z późn. zm.).