Aktualizacja norm żywienia dla populacji Polski – podsumowanie i zmiany

Eksperci Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego PZH – Państwowego Instytutu Badawczego znowelizowali normy żywienia dla populacji Polski. Prace związane z nowelizacją norm realizowane były w ramach Narodowego Programu Zdrowia na lata 2021-2025.

Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego PZH – Państwowy Instytut Badawczy opublikował zaktualizowane "Normy żywienia dla populacji Polski". Dokument ten jest kluczowym narzędziem w planowaniu żywienia oraz ocenie spożycia w różnych grupach populacyjnych. W Polsce poprzednia aktualizacja norm została przeprowadzona w 2020 r. Aby przeprowadzić aktualizację eksperci NIZP-PZH PIB dokonali przeglądu piśmiennictwa dotyczącego zapotrzebowania na energię i składniki odżywcze, szczególnie z ostatnich kilku lat, oraz przeanalizowali wyniki prac innych grup ekspertów zajmujących się opracowaniem norm.

Znaczenie norm żywienia

Normy żywienia określają ilości energii i składników odżywczych niezbędne dla zdrowych osób, pomagają zapobiegać niedoborom oraz skutkom nadmiernej podaży żywieniowej. Są wykorzystywane m.in. w planowaniu spożycia, ocenie jakości żywienia, opracowywaniu zaleceń, edukacji żywieniowej, a także w monitorowaniu polityki żywieniowej na poziomie krajowym. Dokumenty te są ważne dla dietetyków, lekarzy oraz instytucji publicznych.

Główne założenia norm

Normy przeznaczone są dla zdrowych osób, uwzględniających różnorodność w obrębie grup wiekowych, płci i stanu fizjologicznego. Wyrażane są na poziomie dobowym i nie muszą być realizowane codziennie – kluczowa jest ich realizacja w dłuższym okresie. Normy obejmują:

• Średnie zapotrzebowanie (EAR) – dla 50% grupy,
• zalecane spożycie (RDA) – dla 97,5% grupy,
• wystarczające spożycie (AI) – gdy brakuje danych dla EAR i RDA,
• górny tolerowany poziom spożycia (UL) – maksymalna ilość niewywołująca skutków zdrowotnych.

Nowości wprowadzone w normach z 2024 roku

1. Grupowanie wiekowe:
• Rozszerzono szczegółowe grupowanie dla dzieci, młodzieży oraz dorosłych, uwzględniając specyfikę płci i aktywności fizycznej.
• Dodano szczegółowe normy dla niemowląt od 6. miesiąca życia oraz kobiet ciężarnych i karmiących.
2. Energia i makroskładniki:
• Ustalono zakresy referencyjne dla spożycia makroskładników (RI), takich jak tłuszcze i węglowodany, wyrażone w procentach dziennego zapotrzebowania energetycznego.
• Podkreślono rosnące znaczenie aktywności fizycznej w ocenie zapotrzebowania energetycznego.
3. Witaminy i minerały:
• Uaktualniono normy dla witamin D, C oraz wapnia, dostosowując je do najnowszych badań i zaleceń międzynarodowych.
• Uwzględniono maksymalne poziomy spożycia (UL) dla niektórych mikroelementów.
4. Normy dla specyficznych grup:
• W przypadku niemowląt w pierwszych 6 miesiącach życia zalecane jest wyłączne karmienie piersią, co nie wymaga osobnych norm energetycznych.
5. Dostosowanie do współczesnych wyzwań:
• Uwzględniono zmiany w stylu życia, np. niższą aktywność fizyczną oraz wzrost spożycia przetworzonej żywności.
• Rozwinięto wytyczne dotyczące suplementów diety oraz ich stosowania w środowisku polskim.

Podsumowanie

Aktualizacja norm żywienia dla populacji Polski z 2024 roku jest odpowiedzią na zmieniające się potrzeby zdrowotne i styl życia Polaków. Wprowadzone zmiany uwzględniają najnowsze badania oraz międzynarodowe standardy. Dokument ten stanowi podstawowe narzędzie dla dietetyków, lekarzy oraz instytucji zajmujących się zdrowiem publicznym, pozwalając na efektywne planowanie i ocenę żywienia w Polsce.

>>Pobierz publikację<<

Źródło: https://www.pzh.gov.pl/normy-zywienia-2024/