Analiza związków PFAS w żywności

Per- i poli-fluorowane związki alifatyczne, znane jako PFAS, to wszechobecne syntetyczne związki chemiczne, które znajdują szerokie zastosowanie w produktach konsumenckich i przemysłowych. W żywności PFAS pojawiają się głównie poprzez migrację z opakowań i materiałów mających kontakt z żywnością. Opakowania typu fast-food, torebki na popcorn do mikrofalówek, naczynia kuchenne z nieprzywierającą powłoką często zawierają PFAS, co prowadzi do ich migracji do żywności podczas przechowywania i obróbki termicznej.

Zagrożenia zdrowotne związane z PFAS

Obecność PFAS w żywności stanowi istotne zagrożenie dla zdrowia. Związki te są niezwykle trwałe i mogą wywoływać szereg negatywnych efektów zdrowotnych. Badania wykazały, że PFAS mogą zakłócać funkcjonowanie układu hormonalnego, obniżać odporność, a nawet wykazywać działanie kancerogenne. Raz uwolnione do środowiska, mogą krążyć w nim przez dziesięciolecia, akumulując się w organizmach żywych i łańcuchu pokarmowym. To sprawia, że regularne monitorowanie poziomu PFAS w produktach spożywczych jest kluczowe dla ochrony zdrowia publicznego.

Spektrometria mas w analizie PFAS

Analiza PFAS w żywności wymaga zastosowania technik analitycznych, takich jak chromatografia cieczowa sprzężona z tandemową spektrometrią mas (LC-MS/MS). Technika ta pozwala na wykrywanie PFAS nawet na bardzo niskich poziomach stężeń, co jest niezbędne do skutecznego monitorowania ich obecności w produktach spożywczych.

Ze względu na wszechobecność związków PFAS, kluczowym elementem podczas ich analizy za pomocą systemu LC-MS/MS jest minimalizacja zanieczyszczeń próbek i interferencji. Już na etapie planowania metody analitycznej warto poszukać naczyń i akcesoriów laboratoryjnych wolnych od PFAS, np. pojemników do pobierania i przechowywania próbek, fiolek chromatograficznych z uszczelkami (septami) niezawierającymi PFAS. Warto sprawdzić rozpuszczalniki do przygotowania próbek lub faz ruchomych i filtry do oczyszczania próbek. Producenci chromatografów i spektrometrów mas wspierają analityków dostarczając rozwiązania technicznie dostosowane do analizy PFAS.

W redukcji zanieczyszczeń pomoże modyfikacja samego chromatografu cieczowego. W większości aparatów czołowych producentów chromatografów cieczowych możliwa jest wymiana fluoropolimerowych kapilar na wykonane z tworzywa PEEK.

Kolumna opóźniająca, zwana również kolumną izolującą lub wychwytującą, to kluczowa modyfikacja w analizie związków PFAS. Jej zadaniem jest wychwyt potencjalnych zanieczyszczeń, które mogą wpływać na wyniki analizy. Dzięki temu otrzymujemy jednoznaczny sygnał chromatograficzny, a potencjalne interferencje nie utrudniają właściwej interpretacji sygnału.

Wybór spektrometru mas do analizy związków PFAS

Kluczowym elementem analizy związków PFAS jest wybór odpowiedniego spektrometru mas. Do analiz ilościowych, dedykowane są spektrometry mas typu potrójny kwadrupol (Triple Quad MS/MS), natomiast do identyfikacji nowych związków PFAS – spektrometry o wysokiej rozdzielczości (QTOF MS/MS).

Przy wyborze spektrometru warto kierować się wymaganym poziomem czułości oraz złożonością procedury przygotowania próbki do analizy. W przypadku spektrometrów mas o budowie potrójnego kwadrupola firmy SCIEX, systemy takie jak 3500, 4500, 5500, 6500 i 7500 oferują różne poziomy czułości i złożoności procedur – im wyższy numer modelu, tym wyższa czułość i prostsza procedura przygotowania próbki.

Korzyści z wykorzystania wysokoczułego spektrometru mas

Każdy etap przygotowania próbki jest potencjalnym źródłem błędów wpływających na prawidłowość wyniku analitycznego, dlatego warto dążyć do uproszczenia i skrócenia tego etapu. Decydując się na wysokoczuły spektrometr można zredukować lub całkowicie wyeliminować czasochłonne i pracochłonne etapy przygotowania próbki, co obniża również koszty. Wysoka czułość to także możliwość uzyskania bardzo niskich limitów oznaczalności – w niektórych przypadkach nawet do 4 pg/L - co może się wydawać wyzwaniem, ale są rozwiązania techniczne i cel może zostać osiągnięty.

Jeśli chcą Państwo wybrać spektrometr mas dostosowany do wytycznych prawnych i wymagań laboratorium, zachęcamy do kontaktu z naszymi specjalistami poprzez stronę internetową: www.bioanalytic.com.pl.