Decyzja Prezesa UOKiK w sprawie Agri Plus oraz stanowisko firmy

Spółka Agri Plus z grupy kapitałowej Animex, jeden z największych organizatorów tuczu trzody chlewnej w Polsce, odbierała hodowcom rekompensaty przyznane im przez państwo za straty związane z ASF. Prezes UOKiK Tomasz Chróstny nałożył na przedsiębiorcę ponad 68 mln zł za nieuczciwe wykorzystywanie przewagi kontraktowej.

Hodowcy trzody chlewnej z obszarów objętych restrykcjami w związku ze zwalczaniem afrykańskiego pomoru świń (ASF) mogą otrzymać pomoc na wyrównanie zmniejszonego dochodu wynikającego m.in. z ograniczenia liczby klientów, niższych cen sprzedaży, czy wyższych kosztów działalności związanych np. z bioasekuracją. Rekompensata należy się mikro, małym i średnim podmiotom, nie przysługuje zaś dużym firmom.

Prezes UOKiK otrzymał informację z ARMiR, że organizator tuczu kontraktowego, spółka Agri Plus,  może konstruować umowy z rolnikami w taki sposób, że pozbawia ich otrzymanej pomocy publicznej. Postępowanie przeprowadzone przez Prezesa UOKiK potwierdziło, że spółka zobowiązywała dostawców świń z terenów ASF do przekazywania jej otrzymanej od państwa pomocy finansowej. Agri Plus obniżała ceny kupowanych zwierząt o kwotę rekompensaty uznając, iż to jej jako organizatorowi systemu tuczu kontraktowego przysługuje wyrównanie strat za ASF. Z ustaleń Prezesa Urzędu wynika również, że spółka monitorowała którzy rolnicy dostali wsparcie, a następnie żądała pomniejszenia ich wynagrodzenia poprzez wsteczne korygowanie faktur sprzedaży. Działaniami spółki zagrożonych było około tysiąca stałych dostawców, których zobowiązała ona do ubiegania się o rekompensaty i przekazywania ich na rzecz Agri Plus. W ten sposób przedsiębiorca pobrał co najmniej 12 mln złotych od kilkudziesięciu hodowców, zaś zorganizowany przez Agri Plus system monitoringu uzyskiwanej przez hodowców pomocy publicznej miał na celu obniżenie przysługujących hodowcom świadczeń pieniężnych także w przyszłości.

- Rolnicy ze stref objętych ASF znaleźli się w bardzo trudnym położeniu. Dlatego pomoc publiczna miała zrekompensować im poniesione straty. Niedopuszczalne jest zatem pozbawianie ich otrzymanego wsparcia przez kontrahenta o silniejszej pozycji rynkowej – mówi Prezes UOKiK Tomasz Chróstny.

Kara za nieuczciwe wykorzystywanie przewagi kontraktowej nałożona na spółkę Agri Plus wyniosła ponad 68 mln zł (68 468 886,20 zł). Decyzja nie jest prawomocna, przysługuje od niej odwołanie do sądu.

Hodowcy, którzy zostali pokrzywdzeni przez nieuczciwą praktykę Agri Plus mają prawo dochodzić swoich roszczeń przed sądem cywilnym. Prezes UOKiK może w takiej sytuacji przedstawić sądowi istotny dla sprawy pogląd, prezentujący ustalenia przeprowadzonego postępowania.

Oświadczenie Agri Plus w sprawie decyzji Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z dnia 29.12.2022 r.

Agri Plus, spółka wspierająca i ściśle współpracująca z polskimi hodowcami trzody chlewnej, nie zgadza się z decyzją Prezesa UOKiK w sprawie stosowanych klauzul umownych wprowadzonych w celu minimalizacji negatywnych skutków afrykańskiego pomoru świń (ASF). W związku z odmienną interpretacją przepisów, firma zapowiada odwołanie się od tej decyzji.
Agri Plus niezmiennie od ponad 20 lat współpracuje z polskimi, rodzinnymi gospodarstwami rolnymi w oparciu o przejrzyste, uczciwe zasady tuczu kontraktowego. Filarami partnerskich relacji z hodowcami są dobrowolność i obopólne korzyści ze współpracy na każdym jej etapie. Głównym celem Agri Plus jest zapewnienie zdolności do produkcji żywca wieprzowego w Polsce. W odniesieniu do partnerów w tuczu kontraktowym kluczowe jest zagwarantowanie im stałego przychodu i przejęcie przez Agri Plus ryzyka rynkowego związanego z prowadzeniem hodowli.
ASF niesie za sobą dramatyczne skutki ekonomiczne i społeczne, które są niezwykle dotkliwe dla rodzimych hodowców trzody chlewnej. Agri Plus od zawsze stało ramię w ramię z poszkodowanymi rolnikami, minimalizując negatywne efekty epidemii ASF. Spółka, w odróżnieniu od innych uczestników rynku, stosuje politykę gwarantującą kontrahentom stały przychód ze sprzedaży żywca wieprzowego, niezależnie od strefy ASF, w której aktualnie znajduje się dane gospodarstwo.
Wieloletnie działania Agri Plus są inspirowane pełnym zrozumieniem dla trudu związanego z hodowlą trzody chlewnej. Partnerska postawa firmy, wobec rodzimych gospodarstw rolnych poszkodowanych w związku z ASF, często budzi nieuzasadnioną krytykę ze strony innych uczestników rynku oraz instytucji. Jest to całkowicie niezrozumiałe, gdyż spółka pełni rolę swoistego parasola ochronnego dla hodowców trzody chlewnej. Dzięki współpracy z Agri Plus polscy rolnicy mogą spokojnie funkcjonować, nawet w najtrudniejszym okresie, podczas gdy wielu innym gospodarstwom indywidualnym nie udaje się utrzymać na rynku. Co więcej, decyzja Prezesa UOKiK zostanie z pewnością odebrana przez przedstawicieli sektora wieprzowego, jako poważna ingerencja w swobodę działalności gospodarczej oraz kolejna bariera dla utrzymania rodzimej produkcji trzody chlewnej, podczas gdy rozwój tej branży jest niezbędny dla zapewnienia bezpieczeństwa żywnościowego kraju.
W związku z powyższym, Agri Plus z ogromnym zaskoczeniem przyjmuje decyzję wynikającą z odmiennego postrzegania zagrożeń, jakie ASF stwarza dla uczestników rynku trzody chlewnej w Polsce oraz różnic w interpretacji przepisów w odniesieniu do historycznie stosowanych przez Spółkę praktyk mających na celu mitygowanie tych zagrożeń. Decyzja pomija fakt, że Agri Plus, jako podmiot ekonomicznie odpowiedzialny za proces produkcji żywca, ponosi praktycznie wszystkie ryzyka rynkowe związane z produkcją, włącznie z ryzykiem dotyczącym ASF. Prezes UOKiK nie uwzględnił również w swojej decyzji faktu, że podmiotem poszkodowanym w związku ASF jest Agri Plus, a straty finansowe z tego tytułu szacowane są na ok. 145 mln zł. Nie podzielamy wniosków zawartych w stanowisku Urzędu, a samą decyzję traktujemy jako bezprecedensową i niesłuszną. Co istotne, działania podejmowane przez Spółkę były zgodne z ówczesną praktyką rynkową oraz neutralne dla uzyskiwanego przez hodowców przychodu, zgodnie z zawartą przez Strony umową tuczu kontraktowego. Jak wskazano wyżej, niezależnie od tego czy producenci trzody chlewnej prowadzili swoją działalność w strefach, gdzie nałożone zostały ograniczenia weterynaryjne wynikające z przeciwdziałania ASF, czy też nie, otrzymywali stałe wpływy finansowe od Agri Plus.

Decyzja Prezesa UOKiK jest nieprawomocna i będzie podlegać weryfikacji w toku kontroli sądowej. Mając przekonanie o słuszności naszych działań, stoimy w obliczu konieczności odwołania się od rozstrzygnięcia Prezesa UOKiK do Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w Warszawie.
Niezależnie od zaistniałej sytuacji, pragniemy zapewnić, że Agri Plus będzie w dalszym ciągu wspierać polskie, rodzinne gospodarstwa rolne, stanowiące fundament sektora produkcji i przetwórstwa żywności w naszym kraju.
Zarząd Agri Plus