Nabiał jedną z najbardziej drożejących kategorii żywności

Według danych GUS w 2017 r. w Polsce  średnioroczny wzrost wskaźnika cen detalicznych nabiału (mleka serów i jaj) wyniósł 5,9% czyli więcej niż wzrost cen żywności ogółem (o 4,6%). Wśród głównych grup produktów żywnościowych tylko owoce oraz oleje i tłuszcze podrożały bardziej niż nabiał. Warto przy tym dodać, że w przypadku cen detalicznych do olejów i tłuszczów zaliczamy masło, którego ceny w tym roku były średnio o 30,7% wyższe niż przed rokiem.

Jaja podrożały najbardziej

Wśród nabiału, w 2017 r. najbardziej podrożały jaja (średnio w roku o 12,8%). Ceny serów dojrzewających i topionych zwiększyły się o 6,8%, a jogurtów śmietany, napojów i deserów mlecznych o 5,9%. W mniejszym stopniu wzrosły ceny mleka pitnego (o 2,9%) oraz twarogów (o ok. 2,2%).

Ceny detaliczne

GUS, oprócz wskaźników cen żywności publikuje również ceny detaliczne wybranych produktów żywnościowych, w tym produktów mleczarskich. Wg tych danych za kilogram sera dojrzewającego w sklepach, w 2017 r. płacono średnio 21,01 zł, czyli o 15,7% więcej niż średnio w 2016 r.  Najwięcej, w 2017 r., za ten produkt trzeba było zapłacić w woj. lubuskim (22,57 zł/kg), a najmniej w woj. podkarpackim (19,99 zł/kg).

W 2017 r. kilogram sera twarogowego półtłustego kosztował w detalu średnio 13,38 zł czyli tylko o 1,1% więcej niż w 2016 r. Najwięcej za twaróg płacili konsumenci w woj. mazowieckim (14,57 zł/kg), a najmniej mieszkańcy woj. świętokrzyskiego (11,94 zł/kg).

Średnia cena mleka spożywczego krowiego o zawartości tłuszczu 3-3,5% pasteryzowanego ukształtowała się na poziomie 2,77 zł za litr, a mleka spożywczego krowiego o zawartości tłuszczu 2-2,5% na poziomie 2,41 zł za litr. Względem 2016 r. oznacza to odpowiednio wzrost o 1,5 i 3,3%.  Warto zauważyć, że cena skupu mleka w Polsce wzrosła w znacznie większym stopniu, przeciętnie w 2017 r. o ok. 25%.

W 2017 r. za 200 g kostkę masła płaciliśmy przeciętnie 5,83 zł czyli o 41% więcej niż 2016 r.  Masło było najdroższe w woj. zachodniopomorskim, gdzie w detalu kosztowało średnio 6,20 zł/200 g, a najtańsze w woj. wielkopolskim – 5,52 zł/ 200 g.

Wzrost cen nabiału w Polsce większy niż w UE

Według danych Eurostat, w 2017 r. w Unii Europejskiej ceny detaliczne mleka serów i jaj wzrosły średnio o 3,1%,  podczas gdy w Polsce wzrost ten wyniósł 6,0% (wg metodologii HICP). Wśród krajów UE, bardziej niż w Polsce, ceny detaliczne nabiału wzrosły w 7 krajach – przede wszystkim dotyczyło to krajów nadbałtyckich i naszych sąsiadów.

Największy wzrost cen tych produktów odnotowano na Łotwie (o  12,1%). W Czechach mleko sery i jaja podrożały o 10,9%, w Estonii o 10,4%, a na Litwie o 8,4%. W Niemczech ceny nabiału wzrosły o 8,2% a na Słowacji o 7,0%. Wysoką dynamiką charakteryzowała się też Holandia – 7,0%.

Autor: Paweł Wyrzykowski, ekspert rynków rolnych, BGŻ BNP Paribas