Nowy wariant cryptosporidium parvum – ognisko zakażeń w Danii

W Danii odnotowano ognisko zakażeń nowym wariantem pasożyta Cryptosporidium parvum. Statens Serum Institut (SSI) – duński państwowy instytut zdrowia publicznego – poinformował, że od maja 2025 zarejestrowano łącznie 13 przypadków infekcji wywołanych nowym wariantem Cryptosporidium parvum IIzeta. Władze sanitarne prowadzą dochodzenie w celu ustalenia źródła zakażenia. Wariant ten został po raz pierwszy wykryty w Danii w maju 2024 roku.

Przypadki zakażeń 

Ognisko choroby objęło jak dotąd 13 osób (7 mężczyzn i 6 kobiet) w wieku od 20 do 60 lat (mediana 31 lat). Przypadki zachorowań odnotowano w różnych regionach kraju, przy czym większość dotyczy mieszkańców wyspy Zelandia (w tym region stołeczny). Rozkład geograficzny zakażeń należy jednak interpretować ostrożnie, ponieważ nie wszystkie laboratoria w Danii przekazują wyniki testów na kryptosporydiozę do SSI, a liczba wykonywanych badań różni się w zależności od regionu. Oznacza to, że faktyczna liczba zachorowań w poszczególnych obszarach może być inna niż wynika to z samych zgłoszonych danych.

Pierwsze przypadki związane z tym ogniskiem pojawiły się w maju 2025 roku. Do końca sierpnia liczba chorych wzrosła do trzynastu. Wszystkie zakażenia zostały powiązane poprzez badania genetyczne z tym samym nowym wariantem Cryptosporidium parvum IIzeta. Wariant ten po raz pierwszy odnotowano w Danii w maju 2024 roku, a do marca 2025 zarejestrowano łącznie 8 zachorowań. Obecne ognisko wskazuje na szersze rozprzestrzenienie się tego szczepu, który jak dotąd nie został wykryty poza Danią.

Dochodzenie epidemiologiczne i poszukiwanie źródła

Dochodzenie w sprawie ogniska prowadzi Centralna Grupa ds. Ogniw Epidemicznych, w skład której wchodzą Statens Serum Institut (SSI), Duńska Agencja Weterynaryjno-Żywnościowa (Fødevarestyrelsen) oraz Narodowy Instytut Żywności DTU. Zespół bada przypadki, aby ustalić wspólne źródło zakażenia. W tym celu wykonywane są wywiady z pacjentami dotyczące ich aktywności i spożywanych pokarmów przed zachorowaniem oraz sekwencjonowanie próbek pasożyta. Analiza genetyczna potwierdza, że wszystkie przypadki są ze sobą powiązane i pozwala śledzić rozprzestrzenianie się wariantu.

Na obecnym etapie nie udało się jeszcze wskazać konkretnej przyczyny ani źródła zakażenia. Wcześniejsze ogniska kryptosporydiozy w Danii i innych krajach nordyckich wiązano z surowymi warzywami lub mieszankami sałat. W 2023 roku opisano także międzynarodowe ognisko choroby obejmujące m.in. sześć osób w Danii, jednak i wtedy nie udało się ustalić źródła infekcji. Trwające dochodzenie ma sprawdzić, czy podobny czynnik – na przykład określony produkt spożywczy lub woda – mógł być przyczyną obecnych zakażeń.

Cryptosporidioza – przebieg choroby i objawy

Cryptosporidioza to choroba układu pokarmowego wywoływana przez pasożyty z rodzaju Cryptosporidium. Objawia się głównie wodnistą biegunką, bólami brzucha, nudnościami, gorączką, utratą apetytu i masy ciała. Okres inkubacji wynosi zwykle 5–10 dni, a dolegliwości utrzymują się przez 1–2 tygodnie lub dłużej. Największym zagrożeniem jest odwodnienie, dlatego kluczowe znaczenie ma uzupełnianie płynów, a w cięższych przypadkach konieczna jest konsultacja lekarska. Obecne ognisko w Danii związane z wariantem Cryptosporidium parvum IIzeta jest nadal badane w celu ustalenia źródła zakażenia i ograniczenia dalszego rozprzestrzeniania się choroby.

Źródło: SSI