Paszportyzacja polskiej żywności

Żywność bez tajemnic – pełna informacja dla konsumentów – to cel paszportyzacji polskiej żywności. Już wkrótce rusza pilotaż w odniesieniu do rynków: ziemniaka, wołowiny i wieprzowiny.

– Projekt paszportyzacji polskiej żywności wpisuje się w międzynarodowe trendy, w ogólnoświatowe trendy. Chcemy, aby konsument miał zapewnioną wiarygodną informację o żywności na każdym etapie produkcji. Aby doskonale zdawał sobie sprawę z tego skąd pochodzi żywność, jakim procesom przetwórczym została poddana, a także, gdzie była składowana i w końcu jak trafiła na półkę sklepową – podkreślił minister rolnictwa i rozwoju wsi Grzegorz Puda przedstawiając projekt.

Uroczystość podpisania listu intencyjnego na rzecz realizacji projektu Paszportyzacja Polskiej Żywności jest niezbędnym etapem do wdrożenia pilotaży dla rynku ziemniaka, rynku wołowiny oraz rynku wieprzowiny.  

Zwiększenie wiarygodności, przejrzystości i pewności informacji o pochodzeniu żywności 

Idea „Od pola do stołu” ma wiele kontekstów. Jednym z nich jest budowa cyfrowego systemu gwarantującego efektywne śledzenie i identyfikowanie informacji o produktach rolno-spożywczych w łańcuchu dostaw. Funkcjonalności projektowanego systemu umożliwią rejestrowanie i walidowanie transakcji w procesach produkcji i dystrybucji żywności, co istotnie przyczyni się do zwiększenia wiarygodności, przejrzystości i pewności informacji o jej pochodzeniu.

– Cieszy mnie fakt, że konsumenci coraz bardziej świadomie wybierają produkty i coraz częściej wybierają te produkty, które są bardzo dobre, choć wysoka jakość podnosi ich cenę – dodał minister Grzegorz Puda.

– Mamy bardzo dobry sektor rolny i bardzo dobry sektor cyfryzacji. Teraz łączą się te dwa światy, abyśmy wiedzieli „Od pola do stołu” co się dzieje z żywnością. Jako konsumenci jesteśmy teraz bardzo wymagający. Już nie chcemy tylko smacznej żywności, ale przede wszystkim zdrowej, naturalnej i wysokiej jakości – podkreśliła pełnomocnik Prezesa Rady Ministrów do spraw GovTech Justyna Orłowska.

Prace nad projektem roboczo nazwanym Paszportyzacja Polskiej Żywności” zainicjowane zostały przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi wraz z Krajowym Ośrodkiem Wsparcia Rolnictwa oraz GovTech Polska w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. 

Interesariuszami tego przedsięwzięcia są uczestnicy łańcucha dostaw żywności, w tym zrzeszenia i związki sektora rolno-spożywczego, jednostki naukowo-badawcze, a także instytucje administracji publicznej odpowiedzialne za kontrolę bezpieczeństwa i jakości żywności, tj.: Główny Inspektorat Weterynarii, Główny Inspektorat Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych, Główny Inspektorat Ochrony Roślin i Nasiennictwa, Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, Główny Inspektorat Sanitarny oraz Główny Inspektorat Transportu Drogowego.

Przejrzystość w łańcuchach dostaw żywności i przeciwdziałanie jej fałszowaniu

Do głównych przyczyn zapotrzebowania na wdrożenie systemu monitorującego śledzenie informacji o produktach żywnościowych w Polsce zaliczyć można:

• rosnące zapotrzebowanie na szybko i łatwo dostępne informacje o produkcie żywnościowym, w tym pochodzenie, przetwarzanie i drodze od producenta do konsumenta, 
• spadające zaufanie do finalnego produktu żywnościowego,
• malejącą przejrzystość w łańcuchach dostaw żywności,
• rosnącą liczbę podmiotów zaangażowanych w łańcuchy dostaw,
• pojawiające się przypadki zanieczyszczeń i skażenia żywności,
• wysokie koszty i nieskuteczność systemów opartych na papierowych zapisach i tradycyjnych rozwiązaniach IT,
• wysoką podatność na błędy, oszustwa i korupcję,
• wielość konkurencyjnych organizacji wydających certyfikaty i związane z tym ryzyko nadużyć.

Wyjście naprzeciw oczekiwaniom konsumentów

Budowa systemu jest odpowiedzią na rosnące oczekiwania konsumentów w odniesieniu do dostępu do informacji o produktach żywnościowych. Wykorzystanie systemów śledzenia oraz identyfikowania produktów staje się koniecznością, gwarantującą polskiemu sektorowi rolno-spożywczemu utrzymanie pozycji liczącego się na świecie dostawcy żywności.
Pierwszym wydarzeniem, które zapoczątkowało prace nad projektem, była zorganizowana w 2020 roku konferencja, w której wzięło udział około 150 uczestników z kraju i zagranicy, w tym przedstawiciele producentów rolnych, eksperci od marketingu, dostawcy technologii oraz przedstawiciele administracji. Podczas konferencji zaprezentowano koncepcje i możliwość stworzenia lub wykorzystania już istniejących rozwiązań w zakresie identyfikacji żywności.

Prowadzone były także warsztaty z uczestnikami łańcucha dostaw z rynku wołowiny i rynku ziemniaka, a także warsztaty z dostawcami technologii, z instytucjami administracji publicznej, odpowiedzialnej za proces kontroli bezpieczeństwa i jakości żywności oraz pozostałymi interesariuszami projektu. 

Wzajemna współpraca przy budowie systemu przyniesienie korzyści całemu sektorowi rolno-spożywczemu w Polsce, a również służbom i inspekcjom odpowiedzialnym za proces kontroli bezpieczeństwa i jakości żywności w Polsce.

Polscy uczestnicy łańcucha żywnościowego, w coraz większym stopniu są przekonani o celowości wprowadzania innowacyjnych rozwiązań zmierzających do zwiększenia efektywności pozyskiwania i przepływu informacji o produkcie. Z tego powodu wdrożenie projektu zapewnieni możliwość uzyskania wiarygodnej informacji o żywności na każdym etapie łańcucha dostaw, co jest zgodne z rosnącymi oczekiwaniami konsumentów, którzy poszukują transparentnej informacji o pochodzeniu produktu żywnościowego.

Źródło: IJHARS