Dlaczego transparentność produktów będzie w 2021 r. najważniejsza na rynku spożywczym

Rok 2020 przyniósł wiele nowych wyzwań dla przemysłu spożywczego. Perspektywa zwiększonego popytu, rygorystyczne środki bezpieczeństwa i ryzyko zamknięć z powodu epidemii doprowadziły do niezwykle trudnej sytuacji.

Niektóre sektory były zmuszone ograniczyć swą działalność o nawet 30%, a w wielu przypadkach koszty tego przeniosły się na łańcuchy dostaw. Konsekwencje pandemii ujawniły wąskie gardła w całym procesie, wpływające na obsługę zamówień i reputację firm.

A wszystko to w czasie, gdy konsumenci oczekują bezwzględnego zapewnienia bezpieczeństwa żywności i wyższych niż kiedykolwiek standardów w zakresie ochrony środowiska. Przedsiębiorstwa spożywcze próbują sprostać potrzebom rynku, dążąc do zapewnienia bezpieczeństwa i wiarygodności w niepewnych warunkach. Budowanie zaufania poprzez stabilną obsługę zamówień i stosowanie najlepszych praktyk i środków bezpieczeństwa ma w tej sytuacji największe znaczenie.

Cyfrowa przepaść

Przedsiębiorstwa spożywcze w bardzo różnym stopniu były w stanie dostosować się do zmian, jakie zaszły w tym roku. Zdecydowaną przewagę mają cyfrowi liderzy, podczas gdy podmioty bazujące na systemach tradycyjnych (lub papierowych) próbują za nimi nadążyć.

Przedsiębiorstwa stosujące systemy papierowe są narażone na większe ryzyko błędów, opóźnień, powielenia zamówień – tymczasem platformy cyfrowe oferują zdolność płynnego konsolidowania i interpretacji danych z całego cyklu życia, co przekłada się na skuteczność i sprawność działania organizacji.

Wiele podmiotów zainwestowało w nowe platformy i funkcjonalności, by osiągnąć tę zdolność, dostrzegając konkurencyjne korzyści wdrożenia rozwiązań cyfrowych. Niemniej jednak w roku 2021 najważniejsze pytanie będzie brzmieć następująco: czy to wystarczy?

Transparentność: nowa identyfikowalność

Nie ulega wątpliwości, że możliwość szybkiego wycofania towaru dzięki pełnej, sprawnej i skutecznej identyfikowalności jest niezwykle istotnym elementem zachowania zgodności z przepisami, reputacji i jakości obsługi klienta. Tradycyjne systemy stosowane przez wielu producentów żywności mają ograniczoną możliwość przeprowadzenia pełnej identyfikowalności, ponieważ nie mają dostępu do istotnych danych dostawcy. Niewiele przedsiębiorstw spożywczych posiada zaawansowane platformy. Te podmioty, które nimi dysponują, zdobywają znaczącą przewagę konkurencyjną – z uwagi na fakt, że konsumenci dokonują swych wyborów w oparciu o większą transparentność.

Nastawione przyszłościowo przedsiębiorstwa spożywcze już teraz umieszczają kody QR na swych produktach. Konsumenci mogą te kody zeskanować, aby dowiedzieć się, skąd produkt pochodzi i z jakich upraw pochodzą jego składniki, jak również poznać historię łańcucha dostaw oraz ślad środowiskowy. Informacje te stanowią o pełnej transparentności produktu na drodze od gospodarstwa do kuchni i na talerz.

Taka postawa zdecydowanie buduje poczucie zaufania u konsumentów. Wykazanie, że dany produkt wyprodukowano w sposób bezpieczny i zrównoważony, wzmacnia lojalność względem marki. Przemysł spożywczy, umiejętnie wykorzystując dane z łańcucha dostaw, może zyskać wiele korzyści: wyższą jakość, większą przewidywalność terminów przydatności oraz ograniczenie ilości odpadów żywnościowych.

Wiele warzyw i owoców w naszych supermarketach pochodzi z zagranicy. Najlepsze systemy są w stanie monitorować warunki ich transportu w łańcuchu dostaw, a poza tym zawierają dane, takie jak temperatura w kontenerze, opóźnienia w dostawie i czas magazynowania, służące do określenia daty minimalnej przydatności do spożycia.

Odpowiedzialność

W świetle ambitnych celów redukcji odpadów żywnościowych podjętych przez wiele organizacji branżowych, przedsiębiorcy muszą pokazać klientom, jakie wysiłki podejmują w tym zakresie oraz w sferze ochrony środowiska. Powołując się na przykład z rynku brytyjskiego Tesco i dostawca żywności premium Cranswick opublikowały niedawno najnowsze dane dotyczące odpadów żywnościowych. W sprawozdaniach wykazano, że oba podmioty przekroczyły już cele redukcji na rok 2030, ustanowione w ramach programu Waste and Resources Action Programme (WRAP). Jednak by zrealizować swe długoterminowe cele klimatyczne zgodnie z Celem Zrównoważonego Rozwoju 12.3, Wielka Brytania ma jeszcze wiele do zrobienia.

Żywność składowana na wysypiskach uwalnia dwutlenek węgla i inne gazy cieplarniane, przyczyniając się tym samym do zmian klimatycznych. Brytyjska Komisja ds. Zmiany Klimatu (CCC) zaleca, by ilość odpadów żywnościowych zmniejszać o jedną piątą w latach 2021-2050 w celu osiągnięcia zerowego poziomu odpadów netto. Możliwość monitorowania i prognozowania daty minimalnej przydatności jest niezwykle istotna dla ograniczenia marnowania żywności i zwiększenia rentowności.

Transparentność a budowanie marki

Poza spełnieniem celów w zakresie ochrony środowiska, kluczowymi elementami wyróżniającymi supermarkety są bezsprzecznie świeżość owoców i warzyw oraz pochodzenie i warunki hodowli w produkcji mięsa i nabiału. Poziom transparentności można wykorzystać do budowy zaufania pomiędzy marką a konsumentem i zwiększenia udziału w rynku. Procedury ręczne i tradycyjne systemy mogą wprawdzie umożliwiać zaznaczanie właściwych pól i ułatwiać możliwość identyfikacji na podstawowym poziomie, niemniej jednak ryzyko zamknięcia całego zakładu z powodu braku możliwości dokładnego zlokalizowania źródła problemu i w konsekwencji obsługi zamówień jest wysokie. Koszty i zachwianie relacji związane z taką sytuacją szkodzą przedsiębiorstwu – w efekcie inwestycja w nowoczesny system cyfrowy umożliwiający ograniczanie odpadów do minimum i zwiększenie transparentności i zaufania konsumentów będzie miała kluczowe znaczenie w branży spożywczej w roku 2021.