Zanieczyszczone małże, miliony euro zysku oraz podrabiany ryż premium – międzynarodowe działania z przestępstwami żywnościowymi

Na początku sierpnia europejskie jednostki inspekcyjne podały informacje dotyczące konfiskaty siedmiu ton zanieczyszczonych małży nienadających się do spożycia oraz sprzedaży mieszanego ryżu w Wielkiej Brytanii jako ryżu basmati jakości premium.

Konfiskata 7 ton małży oraz aresztowanie 11 osób

W sezonie wakacyjnym, gdy miliony turystów tłumnie przybywają do iberyjskich kurortów i spożywają bogatą ofertę kulinarną, hiszpańskie i portugalskie organy ścigania podjęły zdecydowane działania przeciwko przestępcom próbującym wprowadzić zanieczyszczone małże do sektora gastronomicznego.

W wyniku przeprowadzonych działań, aresztowano 11 osób podejrzewanych o osiągnięcie zysku w wysokości co najmniej 1,6 miliona euro wyłącznie w obecnym roku. W działania zaangażowane były Hiszpańska Służba Ochrony Przyrody Guardia Civil, Portugalski Urząd ds. Bezpieczeństwa Gospodarczego i Żywnościowego oraz Policja Morska. Wsparcia całej akcji udzielili także eksperci Europolu. W przeciągu dwóch dni akcji skonfiskowano łącznie ponad 7 ton japońskich małży o wartości co najmniej 150 000 euro.

Zanieczyszczone małże = poważne zagrożenie dla zdrowia

W regionie przygranicznym między Portugalią a Hiszpanią, na rzece Tag, odbywają się nielegalne połowy tak zwanych małży manilskich lub japońskich (Ruditapes philippinarum). Po nielegalnych połowach złowione małże są zbierane i utrzymywane przy życiu, a następnie wprowadzane na legalny rynek. Aby ominąć wszelkie kontrole administracyjne i sanitarne, przestępcy posługują się sfałszowaną dokumentacją. Zebrane w ten sposób małże, dystrybuowane są zazwyczaj w Portugalii, Hiszpanii a nawet Francji i Włoszech, gdzie stanowią poważne zagrożenie dla zdrowia konsumentów. Spożycie zanieczyszczonych małży może bowiem spowodować zatrucie pokarmowe, zapalenie żołądka i jelit lub zapalenie wątroby.

Duże zyski i nielegalna praca

Działania śledczych wskazują, że łączne zyski z tego nielegalnego biznesu mogą wynieść średnio nawet 2,5 miliona euro tygodniowo. Pieniądze te są następnie prane na różne sposoby na przykład poprzez zakup i odsprzedaż luksusowych samochodów. Jednak działalność podejrzanych wykracza często daleko poza typowe przestępstwo przeciwko środowisku. Często ma to także związek z handlem ludźmi, w tym również nielegalnymi migrantami, których wyzysk w rybołówstwie jest na porządku dziennym. Uważa się bowiem, że osoby zmuszane do pracy w takich warunkach otrzymują od przestępców wynagrodzenie w wysokości zaledwie 1 lub 1,5 euro za kilogram zebranych małż.

Rozpoczęte w kwietniu i wspierane przez Europol śledztwo, zaowocowało akcjami przeprowadzonymi 23 i 24 czerwca oraz 30 lipca 2025 r. Poza aresztowaniem 11 osób, funkcjonariusze skonfiskowali także 7 pojazdów.

Deklarowany ryż premium wątpliwej jakości

O nielegalnych działaniach poinformowano także w Wielkiej Brytanii. Brytyjskie służby Agencji ds. Standardów Żywności (FSA) aresztowały pod koniec lipca 4 osoby zamieszane w dystrybucję i sprzedaż zafałszowanego ryżu w podrobionych opakowaniach. Funkcjonariusze NFCU (Krajowa Jednostka ds. Przestępstw związanych z Żywnością) przeprowadzili 23 lipca 2025 r. przy wsparciu władz lokalnych i policji Leicestershire operację w Leicester w Anglii w wyniku której aresztowano 48-letniego mężczyznę. Zatrzymany, podejrzewany jest o oszustwo oraz spisek mający na celu defraudację. Tydzień później aresztowano 3 kolejne osoby w tej samej sprawie, podczas działań służb NFCU w Londynie. Wśród zatrzymanych znaleźli się: 56-letni mężczyzna i 51-letnia kobieta z Croydon oraz 48-letni mężczyzna z Epsom. Na komisariat policji stawił się także 52-letni mężczyzna z Londynu, aby dobrowolnie złożyć zeznania. W ramach trwających działań skonfiskowano duże ilości 10 i 20 kg worków ryżu mieszanego, które pakowano w opakowania sugerujące ryż basmati wysokiej jakości. Wszyscy czterej podejrzani zostali zwolnieni z aresztu w ramach prowadzenia śledztwa, a dochodzenie wciąż trwa.

Źródła: https://www.europol.europa.eu/media-press/newsroom/news/seven-tonnes-of-clams-unfit-for-human-consumption-seized-in-hit-against-illegal-fisheries

https://www.food-safety.com/articles/10586-four-people-arrested-in-uk-for-fraudulently-selling-mixed-rice-as-premium-basmati

Zespół FoodFakty na bieżąco prowadzi monitoring zafałszowań żywności, suplementów diety i opakowań w bazie Probase 360. Klienci bazy codziennie otrzymują alert o produktach zafałszowanych i mogą niezwłocznie podejmować działania prewencyjne oraz korzystać z modułu analitycznego bazy.

Dowiedz się więcej o Strefie Managera i narzędziach ProBase 360.

​