Kontrola pod kontrolą: Szkocki audyt ujawnia niespójności w przeprowadzanych inspekcjach

Realizowany od maja 2024 r. do stycznia 2025 r. projekt, realizowany był w 7 z 32 jednostek samorządu terytorialnego i wykazał pewne niespójności w podejściu do planowanych działań inspekcyjnych.

Obszar działań i stawiane wymagania

Jak wynika z obowiązujących przepisów, kontrole urzędowe powinny być przeprowadzane bez wcześniejszego uprzedzenia chyba, że wcześniejsze przekazanie informacji uzna się za koniecznie.

Natomiast we wszystkich skontrolowanych podczas projektu jednostkach, działania przeprowadzono po uprzednim powiadomieniu podmiotu prowadzącego działalność w sektorze spożywczym. Powodem podanym audytorom była potrzeba zapewnienia dostępności kluczowego personelu technicznego firmy oraz możliwość udostępnienia dokumentacji i dokumentów.

Niespójność przeprowadzanych działań

W 2020 roku Food Standards Scotland (FSS) wprowadziło wytyczne zwane Urzędową Weryfikacją Kontroli (OCV). Wytyczne te zmieniły częstotliwość interwencji w zakładach, a wszystkie przedsiębiorstwa niezależnie od rodzaju zatwierdzenia, ryzyka czy poziomu zgodności podlegają obecnie 12-miesięcznemu cyklowi kontroli, co jednocześnie zwiększa zapotrzebowanie na zasoby rządowe. Odejście od skalkulowanego ratingu ryzyka pozbawiło natomiast FSS możliwości oceny i wykazania poziomu zgodności i ryzyka w zatwierdzonych placówkach. Audytorzy stwierdzili, że obecnie przyjęte podejście nie pozwala urzędnikom Food Standards Scotland na identyfikację, ani monitorowanie poziomu ryzyka i zgodności w całej Szkocji.

Zauważone niespójne podejście do kontroli urzędowych wynikało przede wszystkim z wytycznych, których wdrażanie w przypadku większość organów jest wciąż na wczesnym etapie, przy wykorzystaniu zróżnicowanych zasobów.

Warunkowe zatwierdzenie

Zatwierdzenie warunkowe nie może trwać dłużej niż sześć miesięcy, z wyjątkiem statków przetwórni i zamrażalni, dla których okres ten wynosi 12 miesięcy. Jednak jak wykazały działania w przypadku 6 zakładów, posiadały one okresy zatwierdzenia warunkowego przekraczające ramy czasowe dozwolone przez przepisy.

Niektóre z tych zakładów znajdowały się na krajowych i międzynarodowych listach eksportowych Wielkiej Brytanii, w związku czym FSS skontaktowały się z odpowiednimi organami aby wyjaśnić tą kwestię. Wszystkie organy z wyjątkiem jednego, pobrały odpowiednie próbki mikrobiologiczne, chemiczne i środowiskowe w ciągu ostatnich sześciu miesięcy. Z raportu wynika także, że wszystkie organy posiadały programy pobierania próbek, natomiast ich jakość była zróżnicowana. Wśród nieścisłości wymieniono także brak zgodności listy zatwierdzonych placówek przedłożonych w ramach audytu z listą dostępną w szkockiej krajowej bazie danych. W pięciu samorządach lokalnych, których dotyczył ten problem, wiele z uwzględnionych na listach placówek było już zamkniętych, choć nadal figurowały jako aktywne w bazie danych używanej przez FSS.

Podrobiony alkohol i niebezpieczeństwo dla konsumentów

Szkockie władze wydały także ostrzeżenie zdrowia publicznego związane z niedawną konfiskatą podrobionej wódki zawierającej izopropyl, substancję chemiczną, która może być szkodliwa dla zdrowia w przypadku spożycia. Podrobiona wódka była sprzedawana w butelkach o pojemności 35 cl i fałszywie oznaczona jako Glen's. Po otwarciu napój może mieć dziwny zapach i smakować inaczej niż prawdziwa wódka. Skala dystrybucji podrobionego produktu nie jest znana. Agencja ostrzegała już wcześniej o podrobionej wódce Glen's w sierpniu 2024 r.​