Analiza rynku detalicznego roślinnych alternatyw w Polsce - wywiad z dyrektorem zarządzającym Good Food Institute - Alexem Mayers

Szanowni Państwo,

To nie jest częsta formuła u nas na portalu, ale że spotkanie z Alexem  Mayers, Dyrektorem Zarządzającym The Good Food Institute Europe w kontekście zbliżającego się wydarzenia Strategie Plant Based FoodFakty było wyjątkową okazją do pogłębienia wiedzy o segmencie, to zaryzykuję i przedstawię Państwu relację z naszej rozmowy.

Janusz Olejnik

J: Witaj, Alex. Naprawdę miło Cię poznać i spotkać tutaj w Warszawie.

A: Miło mi cię poznać!

J: Jak już rozmawialiśmy, to nie jest Twój pierwszy raz w Warszawie, miałeś okazję być kilkanaście lat temu. W takim razie pierwsze pytanie może być tylko jedno, jakie są Twoje wrażenia z obecnej Polski.

A: Myślę, że Polska jest niezwykle ekscytującym miejscem. Sektor spożywczy ma ogromny potencjał. Ale nie tylko sektor spożywczy, jest tu ogólnie mnóstwo potencjału, to naprawdę ekscytujące miejsce, które szybko się zmienia. Jestem bardzo podekscytowany, że podczas tej wizyty dowiem się więcej o tym, jak konsumenci w Polsce wybierają żywność i jakie są możliwości, szczególnie w przypadku opcji roślinnych, ale także innych alternatywnych białek.

J: Przygotowałem dla Ciebie kilka pytań, a być może w trakcie rozmowy pojawią się dodatkowe. Pierwsze pytanie brzmi - rynek produktów roślinnych jest rynkiem globalnym, ale nadal można zaobserwować różnice między regionami i krajami. Jakie są różnice i jak wygląda sytuacja w Europie i Stanach Zjednoczonych jako dwóch największych rynkach?

A: Tak, to naprawdę interesujący temat. Europa jest jednym z największych rynków, w szczególności dla alternatywnych białek. 40% europejskich konsumentów mięsa planuje jeść mniej mięsa w przyszłości, co moim zdaniem jest niezwykle interesujące, a także stanowi świetny argument za inwestowaniem szczególnie w alternatywne produkty pochodzenia roślinnego. Możemy również spojrzeć na dane rynkowe w Europie, korzystając z danych Nielsena. W Europie sprzedaż produktów roślinnych rośnie we wszystkich obszarach, co jest naprawdę ekscytujące. W niektórych regionach geograficznych, zwłaszcza w Wielkiej Brytanii i Stanach Zjednoczonych, jest nieco inaczej, co po części jest związane z kosztami życia i faktem, że inflacja naprawdę generuje niezwykle trudny rynek dla wszystkich rodzajów żywności, nie tylko roślinnej. Myślę, że jedną z rzeczy, która jest bardzo globalna, jest siła napędowa tego, co ludzie wybierają w supermarketach i restauracjach. Czynnikami napędzającymi są gusta, cena i wygoda lub dostępność. To, co nas naprawdę interesuje, to przyjrzenie się tej kwestii bardziej szczegółowo. Cena jest obecnie jednym z najważniejszych czynników. Jeśli spojrzeć na to, gdzie mieszkam, kilogram boczku wieprzowego kosztowałby około sześciu funtów za kilogram. Kilogram boczku roślinnego kosztowałby około 26 funtów, a nawet więcej. Ta dysproporcja jest tym, co motywuje ludzi, gdy pieniądze są ograniczone - wybiorą najtańszą rzecz. Tak więc, chociaż obecnie jest to trudne w przypadku wszystkich produktów spożywczych, musimy inwestować w alternatywne białka, zwłaszcza roślinne, w Polsce, aby obniżyć ceny. Widzimy, jak duże firmy, takie jak Nestle czy Burger King, intensywnie inwestują w żywność pochodzenia roślinnego. Coś, co jest naprawdę interesujące, o czym również wspomniałeś, to fakt, że w wielu krajach europejskich istnieje prawdziwa pasja do lokalnych produktów.

Kiedy patrzymy na rosnącą wartość rynku, widzimy, że istnieje ogromna szansa dla lokalnych polskich firm, aby wejść na ten rynek i zacząć pracować nad kwestiami cenowymi i smakowymi. Inwestycje obniżą ceny i wesprą ten rosnący rynek. W Polsce sprzedaż żywności opartej na białkach plant based w latach 2020-2022 wzrosła o 109 %, a w roku 2022 sprzedaż wartościowa roślinnych alternatyw w Polsce wzrosła o 54%  i wyniosła 729 mln zł, co jest po prostu niezwykłe. Wzrost i potencjał dalszego rozwoju jest ogromny.

J: Dziękuję, jest to również po części odpowiedź na moje drugie pytanie dotyczące perspektyw na przyszłość rynku. Rozumiem, że jesteś całkiem pewny, że pomijając problem obecnych cen, przyszłość jest całkiem pozytywna dla tego rynku?

A: Zdecydowanie. Jeśli spojrzeć na przykład na napoje roślinne, które są jednym z wcześniejszych produktów, to naprawdę niewiarygodne jest to, jak bardzo wzrosła jego sprzedaż. Wzrost sprzedaży mleka roślinnego, które jest w pewnym sensie pionierem produktów roślinnych, pokazuje, jak dramatycznie rozwija się i rośnie rynek. Myślę, że obecnie w Polsce mleko roślinne stanowi 10% rynku, ale nadal rośnie niezwykle szybko. Tymczasem produkcja mleka krowiego spadła w ciągu ostatnich kilku lat. Tak więc, realistycznie rzecz biorąc, przy dostępnych gruntach i intensywności przemysłowego chowu zwierząt jest mało prawdopodobne, abyśmy mogli je produkować z taką samą wydajnością. Musimy szukać alternatyw, aby uwolnić część tych gruntów i zrobić z nimi lepsze rzeczy, zwłaszcza gdy spojrzymy na zmiany klimatu, a konkretnie na wpływ rolnictwa przemysłowego na klimat. Musimy znaleźć sposoby na uwolnienie większości tej przestrzeni. Jednym ze sposobów jest produkcja roślinna, ale w rzeczywistości bardzo ekscytującą technologią jest również tzw. ‘cultivated meat – mięso komórkowe’. O ile mi wiadomo, w Polsce nie ma jeszcze firm zajmujących się produkcją takiego mięsa, ale jest to naprawdę bardzo ekscytująca przestrzeń na przyszłość, w której tkwi ogromny potencjał. Jeśli spojrzymy na potencjalne korzyści z niego płynące, może ono zmniejszyć emisje klimatyczne nawet o 92%, zmniejszyć zanieczyszczenie powietrza o 94% i zużywać do 90% mniej ziemi w porównaniu z konwencjonalną wołowiną. To ogromna liczba i jeśli patrzymy na przyszłą populację około 10 miliardów ludzi na świecie do roku 2050, musimy znaleźć sposoby, aby ich wyżywić i produkować znacznie lepsze i bardziej zrównoważone alternatywy dla mięsa.

J: To był dokładnie wstęp do kolejnego pytania. Ponieważ produkty roślinne nie są jedyną technologią, którą rozwija przemysł i poszukują klienci. Mamy ‘cultivated meat’, mamy fermentację precyzyjną. Co sądzisz o przyszłości technologii w tych obszarach?

A: Zacznę od produktów roślinnych. Produkty roślinne są już dostępne na rynku. Wymagają większych inwestycji, aby były smaczniejsze i tańsze, ale są już dostępne. Uważam, że ‘czyste mięso’ wzbudza ogromne zainteresowanie, ale to naprawdę nowa technologia. Odnosi się do pobierania komórek i hodowania ich poza zwierzęciem, dzięki czemu nadal uzyskuje się mięso, nadal uzyskuje się smak, nadal uzyskuje się takie same, a nawet lepsze wartości odżywcze, ale bez nieefektywności wykorzystywania zwierząt do ich hodowli. Wiąże się to z potencjalnymi ogromnymi korzyściami zdrowotnymi. Ponieważ nie angażujesz rzeźni, nie narażasz się na ryzyko pandemii. Można również dostosować wartości odżywcze tych produktów, aby obniżyć poziom cholesterolu i zwiększyć zawartość witaminy B, minerałów i składników odżywczych. Można produkować o wiele zdrowsze mięso w bardziej wydajny sposób, bez całej ziemi i bez wszystkich zanieczyszczeń związanych z rolnictwem przemysłowym, co jest niezwykle ekscytujące. Technologia fermentacji jest naprawdę stara, używamy jej od tysięcy lat do produkcji, na przykład, chleba i piwa. Odnosi się ona do wykorzystania grzybów do produkcji białek lub precyzyjnej fermentacji, czyli wykorzystania drożdży do produkcji takich samych białek jak te, które otrzymujemy w mleku. Wykorzystanie tej starej technologii w nowy sposób zasadniczo pozwoli skutecznie wytwarzać te same produkty, ale ponownie bez udziału zwierząt. W ciągu ostatnich kilku tygodni izraelska firma złożyła pierwsze wnioski o sprzedaż ‘mięsa komórkowego’ w Szwajcarii i Wielkiej Brytanii. Nie ma jeszcze wniosków o sprzedaż w UE, ale jesteśmy dość pewni, że to tylko kwestia czasu. Precyzyjna fermentacja, ponownie, jest nowym zastosowaniem starych technologii, więc przechodzą przez proces regulacyjny, aby wprowadzić te produkty na rynek. Pod wieloma względami przyszłość może być punktem pośrednim między tymi technologiami, a więc potencjalnym wykorzystaniem podłoża roślinnego do uprawy mięsa hodowlanego, dzięki czemu można uzyskać teksturę steku lub trójwymiarowego żeberka, ale przy użyciu roślin. Lub wykorzystanie uprawianych tłuszczów zwierzęcych, które nie są tak trudne do wytworzenia i użycie ich w hamburgerach na bazie roślin, aby miały smak tłuszczu zwierzęcego, czego ludzie naprawdę szukają, gdy jedzą na przykład hamburgera.

Znalezienie możliwości, które faktycznie łączą te produkty, jest potencjalnie naprawdę ekscytującym wydarzeniem.

J: A teraz, ponieważ jesteśmy blisko konsumenta i oczywiście różne kraje mają różne przepisy - co sądzisz o akceptacji konsumentów, jak podchodzą do nowych technologii, nowych produktów?

A: Przeprowadziliśmy badania dotyczące akceptacji konsumentów dla ‘cultivated meat’. Odkryliśmy, że ponad połowa konsumentów we Francji, Hiszpanii, Niemczech i Włoszech ograniczyła spożycie konwencjonalnego mięsa. Odkryliśmy również, że 65% osób w Hiszpanii, 55% we Włoszech, 57% w Niemczech i ⅓ Francuzów chce już kupować ‘uprawiane mięso’, gdy będzie ono dostępne na rynku w UE. Liczby te są naprawdę wysokie, biorąc pod uwagę, że jest to nowa technologia, która nie jest jeszcze powszechnie rozumiana. Wierzymy, że akceptacja ze strony klientów na pewno się pojawi. Myślę, że przed nami jeszcze trochę pracy, aby zrozumieć, jak to dokładnie będzie wyglądać, więc firmy będą musiały wykonać sporo pracy, aby sprzedawać swoje produkty, aby wprowadzać je na rynek w sposób, który sprawi, że korzyści płynące z produktów będą naprawdę jasne. Konsumenci twierdzą, że chcą jeść czyściej, chcą jeść w sposób bardziej zrównoważony, więc jest to fantastyczny sposób, aby to zrobić. Firmy muszą więc traktować to jako okazję do sprzedaży konsumentom lepszych produktów, które konsumenci będą chcieli kupować. Wiele z tych firm musi inwestować w swój marketing i dokładnie zrozumieć, jak to reprezentować, więc ponownie - konkretne nazewnictwo, konkretne słowa, które są najczęściej wyszukiwane. Precyzyjna fermentacja to słowo, którego konsumenci prawdopodobnie nie zrozumieją, ale jakich słów możemy użyć, aby opisać rzeczy w pozytywny sposób, tak aby konsumenci zrozumieli, że mogą kupić te znacznie zdrowsze, bardziej zrównoważone opcje?

J: I ostatnie pytanie, ponieważ FoodFakty śledzą managerowie z tysięcy firm, w jaki sposób te firmy mogą skorzystać na współpracy z Tobą i GFI we wspieraniu rozwoju roślinnych i nie tylko roślinnych alternatyw w Polsce?

A: Jesteśmy w dużej mierze katalizatorem, w miarę naszych możliwości, dla sektora roślinnego i innych alternatywnych białek, więc z przyjemnością udzielimy informacji każdemu, kto chce skontaktować się z naszym zespołem ds. zaangażowania korporacyjnego za pośrednictwem naszej strony internetowej. Informacje te mogą obejmować bazy danych firm, na przykład firm niezbędnych do opracowania produktu, mogą to być naukowcy, mogą to być start-upy, aby dokładnie określić, gdzie mogą znajdować się luki na rynku. Regularnie przygotowujemy również raporty o stanie rynku, publikujemy analizy danych, które pomagają napędzać rynek i pomagają ludziom zrozumieć, gdzie są możliwości. Działamy jako tego rodzaju łącznik dla ludzi. Jeśli ktoś ma wyzwanie lub lukę na rynku, możemy pomóc mu je przezwyciężyć, łącząc go z odpowiednimi ludźmi. Począwszy od małych start-upów, które mogą obejmować gromadzenie ludzi w małej grupie na wczesnych etapach. Mamy również bazę danych inwestorów, w której małe firmy mogą sprawdzić, kto może być dostępny do zainwestowania w ich firmy. Nawet dużym firmom możemy pomóc w nawiązaniu kontaktu z innymi interesariuszami w tym sektorze. Mamy również raporty dotyczące produkcji opartej na roślinach i fermentacji, które mogą pomóc firmom, które chcą rozwijać się w tych obszarach. W szczególności chodzi o ponowne wykorzystanie istniejących fabryk, istniejącego sprzętu, ponowne wykorzystanie go w sposób, który dość skutecznie produkuje alternatywne białka. To ekscytująca okazja, ponieważ możemy pomóc ludziom zrozumieć, gdzie może być przestrzeń produkcyjna i możliwości. Jeśli ktoś chce nawiązać kontakt, skontaktowanie się z naszym zespołem ds. zaangażowania korporacyjnego, zapraszamy do kontaktu za pośrednictwem naszej strony internetowej, jest świetnym miejscem do rozpoczęcia.

J: Świetnie, dziękuję bardzo!

Link do strony – https://gfi.org/ 

https://gfieurope.org/wp-content/uploads/2023/04/Translated-Poland-report_updated.pdf