Etykietowanie żywności w UE – raport Europejskiego Trybunału Obrachunkowego

Etykietowanie żywności w UE może pomóc konsumentom podejmować bardziej świadome decyzje przy zakupie żywności, ale istnieją znaczące luki w ramach prawnych UE, a także słabości w systemach monitorowania, sprawozdawczości, kontroli i sankcjach. Prowadzi to do tego, że konsumenci są konfrontowani z etykietami, które mogą być mylące lub wprowadzające w błąd lub których nie zawsze rozumieją.

Europejski Trybunał Obrachunkowy opublikował raport "Etykietowanie żywności w UE" (Sprawozdanie Specjalne 23/2024), w którym przedstawiono szereg zaleceń, w tym usunięcie luk w ramach prawnych UE dotyczących etykietowania żywności, nasilenie wysiłków w celu analizy praktyk etykietowania i podjęcie działań w celu poprawy zrozumienia etykietowania żywności przez konsumentów.

Najważniejsze wnioski raportu:

Luki w unijnych przepisach prawnych:

• Obowiązujące regulacje przewidują podstawowe informacje na etykietach (np. skład, alergeny, wartość odżywcza), jednak 7 z 11 zaplanowanych aktualizacji przepisów nie zostało wdrożonych.
• Brak zharmonizowanych zasad dotyczących etykietowania produktów wegańskich, wegetariańskich oraz alergenów powoduje różnice w dostępności informacji w różnych krajach.

Problemy z czytelnością i przejrzystością:

• Rozmiar opakowań i brak dostosowania czcionek do potrzeb konsumentów utrudniają odczytanie informacji.
• Brakuje jednolitego systemu oznaczania wartości odżywczej z przodu opakowania, co może wprowadzać konsumentów w błąd.

Nieefektywność kontroli i sankcji:

• Systemy kontrolne państw członkowskich są niedoskonałe, szczególnie w przypadku sprzedaży internetowej i informacji dobrowolnych.
• Grzywny nie zawsze są skuteczne lub odstraszające.

Brak systematycznej edukacji konsumentów:

• Kampanie informacyjne mają charakter sporadyczny, a poziom zrozumienia etykiet przez konsumentów nie jest regularnie monitorowany.

Rekomendacje dla Komisji Europejskiej:

• Zaktualizowanie przepisów prawnych, w tym wprowadzenie standardów dla etykietowania dobrowolnego.
• Systematyczne monitorowanie potrzeb konsumentów i edukowanie ich w zakresie interpretacji etykiet.
• Zwiększenie efektywności kontroli państw członkowskich, szczególnie w zakresie dobrowolnych oznaczeń i sprzedaży internetowej.

Raport podkreśla konieczność poprawy przejrzystości informacji na etykietach oraz harmonizacji przepisów w celu zwiększenia ochrony konsumentów w UE.

Zapoznaj się z pełną treścią raportu (dostępny także w wersji PL)

Źródło: https://www.eca.europa.eu/en/publications/SR-2024-23