Branża spożywcza, jako jeden z kluczowych obszarów rynku, powinna być przygotowana na potencjalne zawirowania i stojące przed nią wyzwania. Im większa skala działalności, tym zadanie to staje się trudniejsze.

Czasy, kiedy firmy koncentrowały się przede wszystkim na planowaniu pięknej, długiej i pełnej sukcesów przyszłości, niestety bezpowrotnie minęły. Zakłócenia w globalnych i lokalnych łańcuchach dostaw, rosnące ceny transportu, widmo kolejnych lockdownów i problemów z absencją pracowniczą sprawiają, że coraz trudniej przewidzieć, jak sytuacja będzie wyglądać w przyszłym tygodniu, a tym bardziej za kilka miesięcy. Firmy spożywcze, jako kluczowe dla zapewnienia zaopatrzenia w produkty pierwszej potrzeby, muszą być gotowe na te i inne wyzwania, których nie brakuje w ich codziennej działalności.

W niniejszym artykule przyglądamy się trzem kwestiom, z którymi muszą poradzić sobie firmy z sektora F&B. Odpowiednio zarządzone mogą stać się elementem budowy przewagi konkurencyjnej.

Kontrola jakości surowców i wyrobów

W branży spożywczej kontrola jakości występuje w całym łańcuchu dostaw. Często już na etapie wzrostu roślin wymagana jest rejestracja parametrów jakościowych hodowanych odmian. Podobnie podczas przyjęcia surowca na magazyn regularnie wykonywane są jego badania. Również w procesach produkcyjnych, jak i przy przyjęciu gotowego wyrobu, przeprowadza się kolejne niezbędne czynności kontrolne. Różne parametry wymagają odmiennych narzędzi i metod sprawdzania, a także zróżnicowanej częstotliwości przeprowadzania badań. Manualne zarządzanie procesem kontroli i analizy wyników, zwłaszcza w obliczu problemów z dostawami czy brakiem pracowników, znacznie wydłużyłoby ten etap, dodatkowo utrudniając proces produkcji.

Nowoczesne oprogramowanie ERP może ułatwić automatyzację powtarzalnych procedur, a tym samym zwiększyć efektywność procesu. Przykładowo, dostępny w niektórych rozwiązaniach moduł kontroli jakości pozwala na samodzielne budowanie list badanych parametrów oraz określania ich pożądanych wartości. W połączeniu z narzędziem badawczym, zadanymi regułami i z góry określoną częstotliwością kontroli oferuje gotowe instrukcje, które można powiązać z asortymentem oraz procesami logistycznymi i produkcyjnymi. Dzięki temu podstawowe stany pozycji magazynowych takie, jak: „w kontroli”, „odrzucone”, „zatwierdzone” szybko odpowiedzą na pytanie co dzieje się aktualnie z daną pozycją i jej dostępnością. 

Kontrola dat i przydatności do spożycia

Jednym z najważniejszych atrybutów produktów spożywczych i napojów pozostaje data przydatności do spożycia. Parametr ten jest istotny również z punktu widzenia zapasów i stanu magazynowego zarówno w kontekście surowców do produkcji, jak i gotowych wyrobów. W związku z tym powinien być on nieustannie śledzony i regularnie kontrolowany. W przypadku średnich i dużych producentów, u których partia towaru liczy kilka czy kilkadziesiąt tysięcy sztuk, jego manualne przeprowadzenie byłoby praktycznie niemożliwe. Zaawansowany system klasy ERP w prosty sposób zautomatyzuje proces kontroli daty przydatności do spożycia i umożliwi oznaczenie okresu, w którym ewidencjonowany towar posiada najlepsze parametry. W efekcie zarówno producent, jak jego partnerzy, dokładnie wiedzą czy i do kiedy mają do czynienia z towarem pełnowartościowym.

W określonym terminie przed upływem tej daty system może też automatycznie oznakować towar jako produkt drugiego gatunku, korygując odpowiednio jego cenę i parametry. W zależności od potrzeb dobry system umożliwi również zmianę indeksu zapasu magazynowego. Kolejną datą, której monitorowanie warto zautomatyzować jest tak zwana „data ostatniej sprzedaży”. Pomaga ona uwzględnić z odpowiednim wyprzedzeniem minimalny okres przydatności do spożycia wymagany przez odbiorców od dostawcy. W procesie przygotowania wysyłki system uwzględni ten wymóg i nie pozwoli na spakowanie towarów o niższym niż pożądany okresie przydatności. Dodatkowo, procesy produkcyjne wymagające czasu, takie jak dojrzewanie czy leżakowanie, będą widoczne i uwzględniane w planowanym przez system zapotrzebowaniu materiałowym.

Identyfikowalność wyrobu z w całym łańcuchu dostaw

Polityka bezpieczeństwa żywności i żywienia nakłada na producentów z branży spożywczej obowiązek zapewnienia pełnej identyfikowalności dostarczanych wyrobów. Aby zrealizować ten wymóg konieczne jest śledzenie przepływu informacji dotyczących surowców, półproduktów i wyrobów nie tylko wewnątrz przedsiębiorstwa, lecz w całym łańcuchu dostaw – począwszy od producentów rolnych, aż po odbiorcę końcowego. Możliwości nowoczesnych systemów obsługujących firmy o globalnym zasięgu zapewniają szybką identyfikowalność, przedstawioną w formie graficznej. Dzięki powiązaniu transakcji z numerami partii surowców możliwa jest błyskawiczna identyfikacja półproduktów i wyrobów, w których użyto wadliwego składnika. Można też odnaleźć wszystkich odbiorców, do których wysłano potencjalnie wadliwy towar. W efekcie klienci, dostawcy i organy kontrolne zyskują szybki dostęp do przedstawionej graficznie informacji na temat produktu, a czas przygotowania danych potrzebnych do przeprowadzenia audytu ulega znacznemu skróceniu. Ponadto, systemy takie oferują również łatwy dostęp do dokumentów źródłowych, jak dokumenty magazynowe, zlecenia produkcji czy wyniki przeprowadzonych inspekcji laboratoryjnych.

Oprogramowanie specjalizowane branżowo

Mimo że na rynku nie brakuje rozwiązań do zarządzania przedsiębiorstwem i jego łańcuchem dostaw, znalezienie systemu, który odpowie na specyficzne potrzeby poszczególnych firm wcale nie jest proste. Duża część dostępnego oprogramowania przeznaczona jest bowiem dla szerokiej grupy odbiorców, bez uwzględnienia branż, w których funkcjonują. W efekcie organizacje decydujące się na zakup oprogramowania ERP otrzymują zaawansowany, wysokiej jakości produkt, który często nie jest jednak dopasowany do ich potrzeb. Odpowiedzią na te problemy może być oprogramowanie ERP specjalizowane branżowo. Ponieważ od początku tworzone jest z przeznaczeniem dla konkretnego sektora gospodarki, oferowane przez nie funkcjonalności w pełni, lub w zdecydowanej większości, pokrywają się z zapotrzebowaniem firm.

Dobrym przykładem jest Infor CloudSuite Food & Beverage. To nowoczesna, chmurowa platforma, której podstawę stanowią flagowe produkty Infor, w tym system operacyjny Infor OS oraz rozwiązanie ERP – Infor M3. Dzięki branżowym funkcjonalnościom i predefiniowanym najlepszym praktykom z obszarów produkcji i bezpieczeństwa żywności, narzędzie pozwala firmom szybciej osiągać wyniki. Platforma wspiera realizację stale rosnących wymagań w zakresie przejrzystości, identyfikowalności, bezpieczeństwa żywności i redukcji odpadów. Oprogramowanie zapewnia też możliwość kontroli dostawców, podwykonawców i ich produktów. Z kolei specjalistyczny, graficzny system śledzenia partii towaru pomaga w ciągu kilku sekund wykonać jej dokładne namierzenie.

Decydując się na oprogramowanie ERP warto pamiętać, że zaawansowany technologicznie, dopasowany branżowo system z sukcesem zmierzy się nie tylko z opisanymi wyżej, lecz także szeregiem innych wyzwań, które stoją przed firmami z sektora spożywczego. Wyzwania te były tematem webinaru eksperckiego: „IT dla przetwórstwa owoców i warzyw: jakość, bezpieczeństwo i zrównoważony rozwój dzięki digitalizacji”, w którym udział wzięli specjaliści z firm Infor oraz iPCC. Nagranie webinaru jest dostępne na stronie www.

Artykuł powstał we współpracy z iPCC