Jaka ilość orzeszków ziemnych wywołuje reakcję alergiczną?

Zagrożenie zdrowia i życia

Szacuje się, że 6 milionów mieszkańców Stanów Zjednoczonych ma alergię na orzeszki ziemne. Spożycie przez osoby uczulone już niewielkich ilości zawartego w orzechach arachidowych białka może skutkować niemal natychmiastowym wystąpieniem wysypki, swędzeniem, mrowieniem w obrębie jamy ustnej, problemami z oddychaniem czy mdłościami. W przypadku poważnej alergii istnieje ryzyko reakcji anafilaktycznej, która zagraża życiu – konieczny jest zastrzyk z adrenaliny i profesjonalna pomoc medyczna. Konsumenci muszą być odpowiednio poinformowani o ryzyku, dlatego na etykietach produktów spożywczych znajdziemy określenia takie jak „produkt zawiera orzeszki ziemne” czy „może zawierać orzeszki ziemne”.

Dane z badań klinicznych

Tego typu ostrzeżenia są niezbędne dla osób o wysokim stopniu wrażliwości, jednak nie są użyteczne dla tych, którzy tolerują pewne minimalne ilości orzechów arachidowych, mówi dr Lynne Haber, toksykolog z Wydziału Medycyny Uniwersytetu w Cincinatti w USA. Nowe badanie przeprowadzone pod jej kierunkiem może przyczynić się do zmiany tej sytuacji. Na podstawie danych zebranych od pacjentów z różnych placówek badacze oszacowali „dawki progowe” protein z orzeszków ziemnych, które mogą wywołać reakcję alergiczną u danego odsetka uczulonych osób. Naukowcy przeanalizowali rezultaty podwójnie zaślepionych, kontrolowanych badań z placebo, w ramach których łącznie 481 uczestnikom podawane były coraz wyższe dawki białka orzechów arachidowych do momentu zaobserwowania u pacjenta reakcji uczuleniowej.

„Odpowiednik jednego ziarenka soli”

Na podstawie obliczeń dawkę wywołującą reakcję u 1% osób z alergią oszacowano na 0,052 miligrama białka orzeszków, czyli odpowiednik jednego ziarenka soli, opisuje dr Haber. Dawka progowa dla 5% pacjentów to natomiast 0,49 miligrama, co odpowiada w przybliżeniu pojedynczemu kryształkowi cukru stołowego, dodaje badaczka. „Ryzyko niepożądanej reakcji organizmu na czynniki żywieniowe to wypadkowa szkodliwości danej substancji oraz poziomu ekspozycji”. Arsen jest bardziej toksyczny niż chlorek sodu, czyli sól stołowa. Jeśli jednak jesteśmy narażeni na znikome jego ilości, nie stanowi zagrożenia zdrowotnego. Z kolei woda jest zdrowa, ale odpowiednio duże jej spożycie może być śmiertelne, wyjaśnia dr Haber.

Materiał do kolejnych analiz

„Poproszono nas o wykonanie analiz na podstawie danych reprezentatywnych konkretnie dla populacji amerykańskiej, ponieważ między poszczególnymi krajami mogą istnieć różnice w ilości spożywanych orzeszków ziemnych. To przekłada się na poziom ekspozycji, który ma znaczenie w kontekście wrażliwości na alergen”, podkreśla toksykolog. „Wyniki doświadczeń klinicznych, z których korzystaliśmy, a także model matematyczny zastosowany w obliczeniach są dostępne w Internecie, ponieważ zależy nam na pełnej przejrzystości prowadzonych badań. Zidentyfikowana przez nas dawka progowa jest charakterystyczna dla populacji amerykańskiej, jednak te same metody i dane mogą posłużyć również innym naukowcom do przeprowadzenia kolejnych analiz”.

Źródła:

1. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0278691521001587?dgcid=author
2. https://www.eurekalert.org/pub_releases/2021-03/uoc-hmp032621.php