Łagodne reakcje alergiczne przy minimalnych dawkach: nowe dane wspierające precyzyjne etykietowanie żywności

Nowe badania, opublikowane w „Food and Chemical Toxicology”, analizują reakcje alergiczne wywoływane przez niskie dawki białek z 11 najważniejszych alergenów pokarmowych. Celem było ocenienie rodzaju i ciężkości objawów przy ekspozycji na dawki odpowiadające poziomom ED05 – dawkom wywołującym objawy u 5% alergików – co ma kluczowe znaczenie dla precyzyjnego znakowania alergenów na produktach spożywczych (Precautionary Allergen Labeling, PAL).

Badanie wykorzystało dane z ponad 1100 prób prowokacyjnych, przeprowadzonych metodą podwójnie ślepej próby, dla takich alergenów jak: orzechy nerkowca, seler, jajka, ryby, orzechy laskowe, mleko, orzeszki ziemne, krewetki, soja, orzechy włoskie i pszenica.

Główne wyniki

• Większość objawów (68%) to były subiektywne odczucia (np. swędzenie w ustach), a nie obiektywne objawy kliniczne.
• Wśród obiektywnych objawów najczęstsze były te dotyczące skóry (np. rumień, pokrzywka), oczu i nosa oraz jamy ustnej (np. obrzęk warg).
• Objawy ze strony układu pokarmowego (np. wymioty) lub oddechowego (np. kaszel) były rzadkie, stanowiąc zaledwie 5–8% przypadków.
• Wszystkie reakcje przy dawkach ≤ED05 były łagodne lub umiarkowane; nie odnotowano ciężkich przypadków w tej grupie.
• W bardzo niewielu przypadkach (0,2% objawów) – przy dawkach powyżej ED05 – wystąpiły ciężkie objawy, takie jak świszczący oddech lub obrzęk krtani.

Analiza wykazała także, że znakomita większość pacjentów doświadczyła maksymalnie jednego lub dwóch objawów w ramach pojedynczej próby prowokacyjnej. Typowe reakcje obejmowały głównie miejscowe odczucia w obrębie jamy ustnej lub łagodne zmiany skórne, które zazwyczaj ustępowały samoistnie. Co istotne, nawet tam, gdzie odnotowano umiarkowane objawy, nie wymagały one intensywnej interwencji medycznej. Dane te wzmacniają zaufanie do koncepcji ustalania referencyjnych dawek progowych jako bezpiecznego i pragmatycznego narzędzia w zarządzaniu ryzykiem alergii pokarmowych.

Znaczenie dla przemysłu spożywczego

Wyniki badania silnie wspierają użycie ED05 jako wartości referencyjnej przy ustalaniu progów oznaczania obecności alergenów na produktach spożywczych. Wdrożenie takiego podejścia pozwalałoby producentom bardziej precyzyjnie zarządzać ryzykiem i unikać nadmiernego stosowania niejednoznacznych ostrzeżeń („może zawierać…”).

Przyjęcie standardu opartego na ED05:

• Zwiększyłoby przejrzystość i wiarygodność komunikatów dla konsumentów.
• Pozwoliłoby na racjonalne zarządzanie przypadkami niezamierzonego zanieczyszczenia (np. śladowe ilości alergenu w produkcie).
• Zmniejszyłoby niepotrzebne wykluczanie produktów z diety alergików, poprawiając ich jakość życia.

Podsumowanie

Badanie dostarcza mocnych dowodów na to, że przy bardzo niskich poziomach ekspozycji na alergeny (do ED05) ryzyko wystąpienia ciężkich reakcji alergicznych jest minimalne. Przeważają reakcje łagodne i umiarkowane, najczęściej ograniczające się do lokalnych objawów skórnych lub śluzówkowych, które zazwyczaj ustępują bez potrzeby leczenia.

To badanie potwierdza, że naukowe ustalanie poziomów referencyjnych dla oznaczania alergenów w żywności może zoptymalizować ochronę konsumentów przy jednoczesnym usprawnieniu zarządzania ryzykiem w przemyśle spożywczym.

Źródło: https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S027869152500016X?via%3Dihub​