Nowa ocena EFSA: Alternatywne podejścia do szacowania narażenia na pestycydy w diecie

Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) opublikował 21 lutego 2025 roku ocenę naukową dotyczącą metodologii szacowania krótkoterminowego narażenia dietetycznego na pozostałości pestycydów w żywności, znanej jako metodologia IESTI (International Estimated Short-Term Intake).

Celem przeglądu było zidentyfikowanie słabych punktów obecnej metodologii stosowanej w Unii Europejskiej oraz opracowanie trzech alternatywnych propozycji obliczeń, które mogłyby je uwzględnić.

W ramach analizy EFSA przeprowadziła porównawcze obliczenia dla ponad 400 kombinacji pestycydów i produktów spożywczych, stosując zarówno obecną metodologię IESTI, jak i proponowane alternatywne algorytmy. Wyniki tego badania wskazują, że różne grupy produktów spożywczych, klasyfikowane według przypadków IESTI 1, 2a, 2b i 3, mogą mieć różne wyniki oceny ryzyka w zależności od tego, która z proponowanych metodologii (obecna lub alternatywna) zostanie zastosowana.

Dodatkowo EFSA przeprowadziła probabilistyczne obliczenia narażenia, bazując na danych monitoringu dla 62 pestycydów obecnych w produktach spożywczych stanowiących główne składniki diety obywateli UE. Celem tych obliczeń była ocena, czy obowiązujące limity prawne (maksymalne poziomy pozostałości, MRL), ustalone po przeprowadzeniu oceny ryzyka przy użyciu metodologii IESTI, zapewniają wystarczającą ochronę konsumentów w Europie.

Jakie wnioski wysunięto z obliczeń narażenia?

Obliczenia wykazały, że dla większości podgrup pestycydów/populacji prawdopodobieństwo narażenia powyżej ostrej dawki referencyjnej (ARfD) było nieistotne. Jednak w kilku przypadkach nie można było wykluczyć prawdopodobieństwa narażenia powyżej ARfD. Niemniej jednak, biorąc pod uwagę konserwatywne założenia zastosowane w obliczeniach probabilistycznych i brak danych umożliwiających doprecyzowanie szacunków narażenia, obecne maksymalne poziomy pozostałości (MRL) dla wybranych pestycydów uważa się za zapewniające dobrą ochronę dla europejskich konsumentów. Ogólnie rzecz biorąc, obliczenia narażenia probabilistycznego powinny wspierać dalsze dyskusje na poziomie zarządzania ryzykiem, czy poziom konserwatyzmu zmienionej metodologii musi wzrosnąć w porównaniu z obecną metodologią IESTI.

Źródło: https://www.efsa.europa.eu/en/efsajournal/pub/9233