W pierwszych dniach lutego br. Główny Inspektorat Sanitarny uruchomił nową wersję Elektronicznego Systemu Powiadamiania (ESP).

ESP służy do obligatoryjnego powiadamiania Głównego Inspektora Sanitarnego (GIS) o zamiarze bądź wprowadzeniu po raz pierwszy do obrotu nowych środków spożywczych (suplementy diety, żywność z dodatkiem witamin i składników mineralnych, wybrane kategorie żywności dla szczególnych grup konsumentów). Modernizacja ESP jest kolejną zmianą, po nowelizacji wzoru formularza powiadomienia, która ma na celu poprawę nadzoru inspekcji sanitarnej nad ww. środkami spożywczym oraz ułatwienie przedsiębiorcom powiadamiania GIS.

WPROWADZENIE

Podmiot prowadzący przedsiębiorstwo spożywcze, który zamierza lub wprowadza po raz pierwszy do obrotu żywność objętą obowiązkiem zgłoszenia do GIS, jest zobowiązany dokonać tego zawiadomienia przez elektroniczny formularz powiadomienia.

Warto pamiętać, że w przypadku podmiotów rozpoczynających działalności na rynku środków spożywczych rejestracja w ESP na potrzeby powiadamiania nie wyczerpuje innych obowiązków rejestracyjnych firmy.

Zmodernizowany system ma kilka zalet, do których można zaliczyć:

* integrację ESP z Krajowym Węzłem Identyfikacji Elektronicznej (login.gov.pl);
* możliwość zgłaszania kilku produktów jednocześnie;
* opcję zastrzeżenia części danych, w tym będących tajemnicą przedsiębiorcy;
* automatyczną, wstępną weryfikację powiadomienia;
* integrację z publicznym rejestrem powiadomień.

Przykłady istotnych ograniczeń nowego systemu polegają na tym, że:

* powiadamianie jest możliwe wyłącznie w oparciu o zamkniętą listę (ok. 2200 substancji) - nie uwzględnia ona nawet unijnego wykazu nowej żywności i zasadniczo jest skromna wobec liczby składników stosowanych np. w suplementach diety (wg. Komisji Europejskiej w 2007 r. było to blisko 10 tysięcy substancji); 
* brak elastyczność w sposobie deklarowania: koncentracji preparatów roślinnych, zawartości składników mikrobiologicznych i substancji aktywnych innych substancji; 
* brak ujednoliconej nomenklatury w języku polskim np. dotyczącej enzymów i składników pochodzenia mikrobiologicznego; 
* praca w ESP jest czasochłonna, system z pozoru nieskomplikowany dostarcza wiele trudności, na które nie znajdziemy odpowiedzi w przewodniku (instrukcji stanowiskowej GIS);

ZNACZENIE DLA FIRM

Do założenia konta w nowym ESP zobowiązany jest każdy przedsiębiorca, którego produkty podlegają obowiązkowi zgłoszenia do GIS.

Nowa wersja ESP sprawdzi się przy notyfikacji produktu typu „multiwitamina”, natomiast ograniczenia systemu są tak istotne, że obecność pojedynczej tzw. innej substancji, może całkowicie uniemożliwić dokonanie zgłoszenia. W praktyce problem może dotyczyć nawet 50% zgłaszanych produktów.

Ograniczenia techniczne ESP lub szczególny („nietypowy”) skład produktu w wielu przypadkach spowodują, że zgłaszane powiadomienia będą niekompletne lub wręcz niemożliwe.

Powiadomienie niezgodnie z obowiązującymi przepisami może skutkować wszczęciem postępowania wyjaśniającego przez GIS, co w dalszej kolejności stanowi ryzyko postępowania administracyjnego i decyzji nakazującej wstrzymanie wprowadzania danego produktu do obrotu lub nakaz jego wycofania z obrotu (do czasu zakończenia postępowania GIS). Dlatego w przypadku problemów, poza powiadomieniem elektronicznym rekomendowane jest stosowanie tradycyjnych powiadomień według znowelizowanego wzoru formularza powiadomienia o produktach wprowadzanych po raz pierwszy do obrotu w Polsce.

Osoby zainteresowane otrzymanie takiego wzoru prosimy o kontakt igifc@igifc.pl

Link do strony ESP: https://powiadomienia.gis.gov.pl/esp