Czy w Polsce powstaną sady sokowe?

Produkcja jabłek w Polsce w prawie 100% ukierunkowana jest na produkcję jabłek deserowych, tymczasem co najmniej 60% jej całości trafia do przetwórstwa (soki NFC, zagęszczone soki i inne). Niedopasowanie odmian i technologii produkcji jabłek w Polsce do potrzeb rynku rodzi szereg problemów zarówno dla producentów, przetwórców, jak i handlowców. Czy rozwiązaniem będą sady sokowe?

Nad pomysłami dotyczącymi optymalizacji i modyfikacji struktury produkcji jabłek, tak aby odpowiadała rzeczywistym potrzebom rynku, debatowali w listopadzie uczestnicy specjalnej grupy roboczej utworzonej w Zespole ds. Stabilizacji Rynku Owoców i Warzyw w ramach Porozumienia Rolniczego przy Ministrze Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Chodzi o wsparcie i popularyzację sadów sokowych.

Polska jest największym producentem jabłek w Unii Europejskiej i trzecim na świecie produkując średnio 3,5 – 4,0 mln ton rocznie, a także najważniejszym w Europie i drugim na świecie po Chinach producentem zagęszczonego soku jabłkowego (z produkcją średnio 250-300 tys. ton rocznie). I choć nasz kraj jest prawdziwą jabłkową potęgą, to nie udaje się nam uplasować całej produkcji na rynku jabłek deserowych. Ogromna część owoców trafia do przetwórstwa, ale prowadzone w Polsce plantacje nie są sprofilowane odrębnie na produkcję jabłek deserowych oraz produkcję jabłek do przetwórstwa.

Zdaniem ekspertów część upraw jabłoni można przekształcić w tzw. sady sokowe, co pozwoliłoby ograniczyć koszty produkcji i przechowywania oraz nakłady pracy. Zasadne byłoby również zakładanie sadów z odmianami dostosowanymi do potrzeb przetwórstwa. Idea sadów sokowych to mniej wymagające odmiany jabłoni, tańsze nasadzenia, mniej intensywna ochrona roślin (co wpisuje się w założenia Europejskiego Zielonego Ładu), większa mechanizacja upraw, niższe koszty przechowywania i pewniejszy skup. Zdaniem ekspertów wprowadzenie specjalizacji produkcji, tj. ścisłe ukierunkowanie z przeznaczeniem albo na jabłka deserowe albo na surowiec do przetwórstwa to odpowiedź na rosnącą konkurencję, koszty produkcji oraz wymagania jakościowe.

Podczas spotkania grupy roboczej, w którym udział wzięli m.in. przedstawiciele sadowników, przetwórców oraz Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi, przetwórcy zadeklarowali chęć zawierania wieloletnich umów kontraktacyjnych, które zostały wskazane jako jeden z kluczowych warunków podjęcia przez sadowników decyzji o założeniu nowych sadów sokowych lub przekształcania już funkcjonujących.

Sadownicy z kolei wyrazili zainteresowanie współpracą i chęcią przedyskutowania w szerszym gronie inicjatywy sadów sokowych. Za niezbędne uznano również przeprowadzenie np. przez Instytut Ogrodnictwa – PIB oraz Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej – PIB badań dających wsparcie merytoryczne dla samych sadowników, jak i przetwórców. Wszyscy zgodzili się, że inicjatywa rozwoju sadów sokowych wymaga dalszej dyskusji i współpracy wszystkich stron, dlatego w najbliższym czasie należy spodziewać się merytorycznych opracowań nt. sadów sokowych dotyczących zarówno kwestii technologicznych, jak i ekonomicznych. Wskazano także na dostępne instrumenty wsparcia w ramach wspólnej polityki rolnej z jakich mogą korzystać sadownicy podejmujący decyzję o dostosowaniu struktury sadów do potrzeb rynku.

W spotkaniu udział wzięli m.in. przedstawiciele: Krajowego Związku Grup Producentów Owoców i Warzyw, Związku Sadowników RP, Stowarzyszenia Krajowa Unia Producentów Soków, Krajowego Stowarzyszenia Przetwórców Owoców i Warzyw, Stowarzyszenia Sady Grójeckie, UNII OWOCOWEJ Stowarzyszenia Polskich Dystrybutorów Owoców i Warzyw, a także sadownicy i przetwórcy zakładający i testujący sady sokowe (Döhler, Rauch, Maxfrut), jak również reprezentacja Instytutu Ogrodnictwa – PIB w Skierniewicach oraz przedstawiciele Departamentu Rynków Rolnych MRiRW.

Źródło: Agronomist.pl