Przestawienie na produkcję i stosowanie nowoczesnych opakowań, dostosowanie do wymogów rozporządzenia PPWR i raportowanie działań ESG to codzienność coraz większej liczby polskich firm z branży opakowaniowej i spożywczej.

Debatę na ten temat z udziałem menedżerów polskich i globalnych producentów zorganizowało stowarzyszenie Natureef, które skupia 60 wiodących firm z tych sektorów. W spotkaniu prowadzonym przez prof. Artura Bartkowiaka, członka zarządu  stowarzyszenia udział wzięli:  Tomasz Gwizda, członek zarządu, dyrektor handlowy ERG S.A., notowanego na giełdzie producenta folii polietylenowej, Aleksandra Sowa-Trzebińska, współwłaścicielka Cukierni Sowa, Magdalena Soboczyńska, specjalista ds. wdrażania opakowań w Millano Group produkującej czekoladę i wyroby czekoladowe, Bartosz Swarcewicz, dyrektor handlowy Oben Polska, globalnej firmy produkującej folie dla przemysłu opakowaniowego, Krzysztof Janiak, CEO firmy CDM, która produkuje opakowania giętkie dla wielu gałęzi przemysłu oraz Monika Nojszewska, sales develpoment manager w eProductivity Software (ePS), globalnego dostawcy oprogramowania biznesowego dla branży opakowań i tektury falistej.

Przyjazne środowisku opakowania stają się codziennością

Plany wielu firm na najbliższe miesiące i lata determinuje przyjęte w styczniu unijne rozporządzenie PPWR, które m.in. wskazuje kierunki, w którym iść będzie projektowanie i produkcja opakowań. Formalnie firmy mają jeszcze półtora roku, aby wdrożyć te rozwiązania, ale zmian domagają się coraz częściej ich klienci, którzy pytają o bardziej „zielone” rozwiązania opakowania. Czy jest to już rynkowa codzienność czy może kwestia niedługiej przyszłości? Między innymi takie pytania zadał uczestnikom debaty Natureef prof. Artur Bartkowiak. Co odpowiedzieli?

- Cztery lata temu podjęliśmy decyzję, że inwestujemy w park maszynowy zgodnie z kierunkiem, który odpowiada wymaganiom stawianym przez PPWR. Dzisiaj rozmowy z klientami często dotyczą zmiany całych grup produktowych z materiałów wielopolimerowych na monomateriałowe, a więc zgodnie z kierunkiem opisanym w rozporządzeniu. Moce produkcyjne w tym zakresie nie są jeszcze wykorzystane w pełni, ale projekty w zakresie bardziej przyjaznych opakowań realizujemy wspólnie z naszymi klientami już na skalę przemysłową. W średniej perspektywie możemy spodziewać się, że nastąpi komercjalizacja tego kierunku działania – mówi Tomasz Gwizda z ERG S.A.

Rozwiązania monomateriałowe mają już znaczący udział w produkcji CDM. Krzysztof Janiak przypuszcza, że będzie on dynamicznie rósł w 2025 roku: - Mamy już sporo tego typu rozwiązań i korzystamy z nich komercyjnie. Przeprowadziliśmy dużo badań i testów w tym zakresie i produkujemy to, czego jakości jesteśmy pewni. W najbliższych miesiącach dużą rolę odegra pokazanie tych możliwości rynkowi. Wkładamy wysiłek w informowanie klientów o tym, że nasza firma jest gotowa w tym zakresie – oferujemy wsparcie od doradztwa po pomoc we wdrożeniu.

Duży odsetek opakowań wykorzystywanych przez Millano Group będzie wpasowywać się w trendy monomateriałowe, choć w przypadku niektórych produktów nie obędzie się bez wyzwań.

- Testujemy nowe rozwiązania, a pewnym wyzwaniem jest park maszynowy, który wyposażany był, gdy o monomateriałach nie było jeszcze mowy. Wtedy produkty miały być pakowane z jak najwyższą wydajnością, bez żadnych uszkodzeń. Próbując przejść na opakowania monomateriałowe lub papierowe trafiamy na trudności. Np. jesteśmy w stanie uzyskać jakość, wygląd, szczelność, ale kosztem właśnie wydajności pakowania - mówi Magdalena Soboczyńska i dodaje, że klienci z jednej strony oczekują rozwoju ekologicznych opakowań, a z drugiej zwracają uwagę na cenę. A to nie idzie w parze.

Bartosz Swarcewicz z Oben Polska potwierdza, że niestety często nie dochodzi do komercjalizacji bardziej ekologicznych rozwiązań w dziedzinie opakowań ze względu na koszty: - Nasze podejście polega z jednej strony na stosowaniu materiałów monomateriałowych, a z drugiej na wykorzystaniu PCR chemicznego, bezpiecznego w kontakcie z produktami spożywczymi. Koszty takiego materiału są jednak kilkukrotnie wyższe niż materiału pierwotnego. Problemem jest również brak surowca. Polipropylenu z PCR potrzebnego do wytwarzania opakowań brakuje na rynku i nie zmieni się to w ciągu kilku najbliższych lat.

Nowe rozwiązania w dziedzinie opakowań tworzy specjalny zespół w Cukierni Sowa.

- Weryfikujemy dostępną ofertę w tym zakresie, a pomaga nam w tym udział w projekcie Value4Pack koordynowanym przez Natureef. Dzięki niemu pracujemy nad zastosowaniem lakieru przeziernego na papierze w opakowaniu do faworków. Pierwsze efekty są ciekawe i oczekujemy, że zakończy się on sukcesem – mówi Aleksandra Sowa-Trzebińska.

Analiza wpływu na środowisko uwzględniana jest w coraz większym stopniu w oprogramowaniu wykorzystywanym w branży. – Dążymy do tego, żeby nasi klienci mieli pełne dane i ścieżkę informacji na temat surowców i produktów. W każdej wycenie wykonywanej za pośrednictwem naszego systemu uwzględniony zostanie ślad węglowy – mówi Monika Nojszewska z ePS.

Raportowanie ESG niedługo będzie obowiązkiem

Nowym obowiązkiem dużych firm jest raportowanie ESG – wymagane od przyszłego roku za rok 2025. Jednak, jak zauważa Magdalena Soboczyńska z Millano Group, już teraz pojawiają się zapytania o raporty ESG od dużych graczy rynkowych: - Mamy obowiązek raportowania za rok 2025, ale chcemy przygotować wewnętrznie raport zerowy – za rok 2024. Nie będzie on publikowany, będzie to niejako raport audytowy, który ma nam pomóc przygotować się do obowiązkowego raportowania za rok 2025. 

Tomasz Gwizda, którego firma ma w strategii współpracę z dużymi korporacjami, zauważa, że wymagają one podawania śladu węglowego kupowanych od ERG S.A. produktów: - Przystąpiliśmy do raportowania CSR cztery lata temu. Była to podbudowa pod to, co dzieje się dzisiaj. Ponadto już pięć lat temu przystąpiliśmy do projektu Ecovadis, który mierzy w pewnych aspektach wskaźniki obejmowane w raporcie ESG. W ubiegłym roku przystąpiliśmy do projektu, który pokazał nam strukturę śladu węglowego, który generuje nasza firma, a w tym roku pozyskaliśmy dofinansowanie z programu GreenSME na przeprowadzenie badania śladu węglowego produktów. Za rok 2024 opracujemy na własne potrzeby raport zerowy.

W międzynarodowej grupie Oben raportowanie ESG koordynuje portugalski zakład firmy. - Już teraz zbieramy informacje, bo musimy odpowiedzieć sobie na ok 300 pytań, aby przygotować raport. Skala raportowania jest olbrzymia i korzystamy ze wsparcia zewnętrznych podmiotów w tym zakresie. Raportowanie ESG zawiera element pozytywnej motywacji, bo gdy informacja o działaniach ESG jest upubliczniona, pojawia się zainteresowanie klientów. To niewątpliwy plus.

Firma CDM chce wykorzystać raport ESG jako narzędzie do przyspieszenia wzrostu i umocnienia pozycji rynkowej w kolejnych latach. Przygotowanie raportu wiąże się ze strategią firmy gdzie zapisany jest rozwój współpracy z firmami tzw. właścicielami marek. - Tu raportowanie będzie oczekiwane. Obecnie wyczuwamy, że ze strony klientów będzie mile widziane, żebyśmy pokazali szczegółowe dane dotyczące wpływu naszej działalności na środowisko, choć obecnie jeszcze tego nie obserwujemy – mówi Krzysztof Janiak.

Aleksandra Sowa-Trzebińska zauważa, że już dzisiaj korzyścią z raportowania jest to, że ESG uwzględniane jest przez banki i inne instytucje finansowe przy podejmowaniu decyzji o finansowaniu.

2025 rok: nowe produkty, inwestycje i ostrożne wejście w AI

Debata była okazją do zapytania producentów i dostawców o plany na rok 2025.

Monika Nojszewska mówi, że produkt ePS będzie wykorzystywał AI, ale firma podchodzi bardzo ostrożnie do tej technologii, widząc więcej zagrożeń niż pożytku. - Globalnie mamy 50 tys. użytkowników i przewidujemy dalszy, mocny rozwój. Przyszłością są systemy inteligentnego planowania. Chcemy, aby firmy były zaopatrzone w systemy, które radzą sobie w nieprzewidzianych sytuacjach takich jak taka, w której pracownik odchodzi i musi go zastąpić osoba z innego działu.

Cukiernia Sowa skupia się m.in., na tworzeniu nowych produktów – m.in. z dodatkiem białka, czy probiotyków oraz bez cukru. W planach jest również częściowa automatyzacja produkcji.

- W niektórych obszarach, chcemy wykorzystać w ostrożny sposób sztuczną inteligencję. Obecnie stosujemy ją w marketingu, ale jej użycie pozwoli odciążyć kierowników naszych sklepów w planowaniu i zamówieniach towarów – mówi

Aleksandra Sowa-Trzebińska.

Oben Polska stawia na ograniczenie śladu węglowego poprzez przestawienie się na czystą energię. Firma zainstaluje farmę fotowoltaiczną, która zabezpieczy do kilkudziesięciu procent jej zapotrzebowania na energię. Bartosz Swarcewicz zwraca też uwagę na to, że trendem w branży są konsolidacje. W ostatnich trzech latach firma powiększała się o kolejne firmy, które zasilała grupę Oben.

Tomasz Gwizda z ERG S.A. dostrzega, że kończą się unijne dofinansowania dla Polski: - Mamy kilka pomysłów, które chcemy zrealizować składając wniosków o dofinansowanie unijne, które jest jeszcze dostępne.

Magdalena Soboczyńska uważa, że rok 2025 to czas przeprogramowania myślenia o opakowaniach do wyrobów czekoladowych: - Zainspirowani zapisami PPWR musimy pomyśleć o tym, jak zapakować produkt czekoladowy w taki sposób, aby zminimalizować opakowanie, ale jednak zachować elegancję, do której dąży nasza branża. Marzy mi się, że opakowania będą się zmieniać. Może nie nastąpi to jeszcze w 2025 roku, ale na pewno w kolejnych latach.

Fot. Od lewej: Monika Nojszewska, sales develpoment manager w ePS, Aleksandra Sowa-Trzebińska, współwłaścicielka Cukierni Sowa, Bartosz Swarcewicz, dyrektor handlowy Oben Polska, Magdalena Soboczyńska, specjalista ds. wdrażania opakowań w Millano Group, Krzysztof Janiak, CEO firmy CDM, Tomasz Gwizda, członek zarządu, dyrektor handlowy ERG S.A., prof. Artur Bartkowiak, członek zarządu stowarzyszenia Natureef