Dieta roślinna może zmniejszyć ryzyko raka jelita grubego u mężczyzn

Rak jelita grubego jest trzecim najczęściej występującym nowotworem złośliwym i czwartą najczęstszą przyczyną zgonów z powodu raka na świecie. Coraz więcej dowodów wskazuje, że dieta jest ważnym modyfikowalnym czynnikiem ryzyka raka jelita grubego. Czerwone i przetworzone mięso wiąże się ze zwiększonym ryzykiem, podczas gdy żywność bogata w błonnik pokarmowy wiąże się ze zmniejszonym ryzykiem raka jelita grubego, sugerując, że diety roślinne odgrywają rolę w zapobieganiu tej chorobie.

Diety roślinne obejmują różne wzorce żywieniowe, definiowane w kategoriach niskiego spożycia pokarmów pochodzenia zwierzęcego. Jednak definicje diet wegańskich lub wegetariańskich nie uwzględniają wartości odżywczej pokarmów roślinnych, mimo że nie wszystkie pokarmy roślinne są zdrowe. Na przykład niektóre pokarmy roślinne, takie jak rafinowane zboża, słodycze i napoje słodzone cukrem, niekorzystnie wpływają na częstość występowania raka jelita grubego.

W czasopiśmie BMC Medicine opublikowano wyniki badań naukowych, w których wzięło udział blisko 80 tys. mężczyzn i 93,5 tys. kobiet z USA, a celem było zbadanie powiązania między wcześniej zdefiniowanymi wskaźnikami diet roślinnych a ryzykiem raka jelita grubego (CRC) i oceniono, czy związek różni się w zależności od płci, rasy i pochodzenia etnicznego oraz anatomicznej części guzów.

Przebieg badania

Chociaż wcześniejsze badania sugerowały, że diety roślinne mogą odgrywać rolę w zapobieganiu rakowi jelita grubego, wpływ jakości odżywczej pokarmów roślinnych na to powiązanie był niejasny. Ustalenia naukowców sugerują, że spożywanie zdrowej diety roślinnej wiąże się ze zmniejszonym ryzykiem raka jelita grubego.

W ramach badań zapytano ludzi, jak często jedli określone potrawy i napoje z listy ponad 180 pozycji. Zapytano ich również o wielkość porcji. Uczestnicy badania mogli zaznaczyć, że spożywali każdy produkt „nigdy lub prawie nigdy” aż do „dwóch lub więcej razy dziennie”. W przypadku napojów odpowiedzi wahały się od „nigdy lub prawie nigdy” do „cztery lub więcej razy dziennie”.

Grupy żywności zostały sklasyfikowane jako zdrowa żywność roślinna (pełne ziarna, owoce, warzywa, oleje roślinne, orzechy, rośliny strączkowe, takie jak soczewica i ciecierzyca, herbata i kawa), mniej zdrowa żywność roślinna (rafinowane zboża, soki owocowe, ziemniaki, cukry dodane) oraz pokarmy pochodzenia zwierzęcego (tłuszcz zwierzęcy, nabiał, jaja, ryby lub owoce morza, mięso).

Co wykazało badanie?

Według badań spożywanie diety roślinnej bogatej w warzywa, produkty pełnoziarniste, orzechy i rośliny strączkowe może zmniejszyć ryzyko raka jelita grubego u mężczyzn o ponad 1/5 (22%). Naukowcy nie znaleźli takiego związku w przypadku kobiet. Zespół zasugerował, że związek ten jest wyraźniejszy w przypadku mężczyzn, którzy mają ogólnie wyższe ryzyko zachorowania na raka jelita grubego.

Podejrzewa się, że przeciwutleniacze znajdujące się w żywności, takiej jak owoce, warzywa i produkty pełnoziarniste, mogą przyczynić się do obniżenia ryzyka raka jelita grubego poprzez tłumienie przewlekłego stanu zapalnego, który może prowadzić do raka.

Ponieważ mężczyźni mają większe ryzyko zachorowania na raka jelita grubego niż kobiety, naukowcy są zdania, że może to pomóc wyjaśnić, dlaczego spożywanie większych ilości zdrowej żywności pochodzenia roślinnego wiązało się ze zmniejszonym ryzykiem raka jelita grubego u mężczyzn, ale nie u kobiet.

Autorzy badania stwierdzili, że związek między mężczyznami różnił się również w zależności od rasy i pochodzenia etnicznego. Na przykład wśród mężczyzn pochodzenia japońskiego zmniejszone ryzyko zachorowania na raka wyniosło 20%, ale wśród białych mężczyzn było to 24%. Zespół stwierdził, że potrzebne są dalsze badania dotyczące różnic między grupami etnicznymi.

Wniosek

W dużej wieloetnicznej populacji diety roślinne, szczególnie bogate w zdrowe pokarmy roślinne i ubogie w mniej zdrowe pokarmy roślinne, wiązały się z niższym ryzykiem raka jelita grubego u mężczyzn, ale nie u kobiet, a siła powiązań między mężczyznami różniła się w zależności od rasy i wieku. Badania potwierdzają, że poprawa jakości pokarmów roślinnych i ograniczenie spożycia pokarmów pochodzenia zwierzęcego może pomóc w zapobieganiu rakowi jelita grubego.

Źródło: https://bmcmedicine.biomedcentral.com/articles/10.1186/s12916-022-02623-7