Ruszył projekt badawczy UE HEALTHFERM: Fermentowana żywność pochodzenia roślinnego dla zdrowszej i bardziej zrównoważonej diety

HealthFerm – interdyscyplinarne konsorcjum 22 międzynarodowych partnerów stawia sobie za cel społeczne i przemysłowe przejście od tradycyjnej do zrównoważonej, fermentowanej żywności roślinnej z myślą o zdrowej, codziennej diecie.

Odpowiedzialne za to innowacyjne przedsięwzięcie konsorcjum HealthFerm obejmuje akademickie, medyczne i przemysłowe instytucje partnerskie z Belgii, Danii, Finlandii, Francji, Niemiec, Włoch, Rumunii, Szwecji i Holandii oraz dwóch szwajcarskich partnerów. Projekt oficjalnie rozpoczął swoją działalność pierwszym spotkaniem w Leuven w Belgii w dniach 1 i 2 września 2022 r. Finansowany jest w ramach unijnego programu badań i innowacji Horyzont Europa i na ten cel przeznaczono łącznie kwotę 11,3 mln EUR. HealthFerm będzie koordynowany przez Katholieke Universiteit Leuven, Belgia.

Fermentowana żywność jest spożywana w Europie i na całym świecie

Zwłaszcza w ostatnich dziesięcioleciach fermentowaną żywność doceniono za jej wartości odżywcze i korzyści zdrowotne. Jednak niewiele wiadomo o wpływie fermentacji na zdrowie człowieka ani o tym, jak fermentację można wykorzystać do zwiększenia wykorzystania zrównoważonych surowców roślinnych. Nowy, unijny projekt badawczy HealthFerm rzuci światło na ten przyszłościowy temat.

Żywność fermentowana to „żywność wytwarzana w wyniku pożądanego wzrostu drobnoustrojów i enzymatycznej konwersji składników żywności”. Ludzie od tysięcy lat spożywają różne rodzaje tych pokarmów. Po pierwsze, procesy fermentacji zachodziły raczej spontanicznie niż celowo, a główną korzyścią było wydłużenie okresu trwałości żywności. W XIX wieku ludzie zaczęli lepiej rozumieć faktyczne procesy fermentacji. Dopiero na początku XX wieku fermentowana żywność zyskała reputację korzystnej dla zdrowia. Obecnie jest bardziej popularne niż kiedykolwiek ze względu na jej postrzegane i doceniane właściwości prozdrowotne.

Co ciekawe, istnieje niewiele konkretnych dowodów na jej rzeczywiste korzyści zdrowotne

Istnieje kilka dedykowanych badań opisujących mechanizmy stojące za jakimkolwiek wpływem fermentowanej żywności na zdrowie człowieka i brakuje dogłębnej wiedzy na temat interakcji mikroorganizmów fermentujących i fermentowanej żywności z mikrobiomem jelit człowieka. Tylko dzięki dostępności takiej wiedzy możliwe będzie zaprojektowanie fermentowanej żywności o optymalnych właściwościach zdrowotnych, zamiast polegać na spontanicznych procesach fermentacji. Jednocześnie istnieje globalny trend w kierunku bardziej zrównoważonego systemu żywnościowego poprzez ograniczenie spożycia żywności pochodzenia zwierzęcego. Niestety, stosowanie składników pochodzenia roślinnego w wielu produktach spożywczych pozostaje wyzwaniem, np. ze względu na problemy ze smakiem lub przetwarzaniem.

Projekt HealthFerm

W tych obszarach HealthFerm odciśnie swoje piętno - projekt powstał, aby lepiej zrozumieć interakcje między mikrobiomami fermentacji żywności, fermentowaną żywnością na bazie zbóż i ludzkim mikrobiomem jelitowym oraz w jaki sposób wspierają one ludzkie zdrowie. Jednocześnie HealthFerm wykorzysta te nowo zdobyte spostrzeżenia wraz z zasobami drobnoustrojów i technologią fermentacji, aby opracować nową, zdrową i pożywną żywność na bazie roślin strączkowych (groch i bobik) oraz zbóż (pszenica i owies). Nastawienie konsumentów do fermentowanej żywności będzie badane w całej Europie.

„Badania podjęte w HealthFerm będą miały potencjalnie szeroki wpływ nie tylko na zdrowie jednostki, społeczeństwa i planety, ale także na cały przemysł spożywczy UE dzięki większej wydajności zasobów i zwiększonemu wykorzystaniu surowców roślinnych”, wyjaśnia prof. Christophe Courtin, profesor biochemii żywności na KU Leuven i koordynator projektu.

Sercem HealthFerm jest podejście społeczności naukowej do opracowywania innowacyjnych fermentowanych produktów żywnościowych na bazie roślin. Mikrobiomy wykorzystywane podczas fermentacji żywności w Europie i na świecie będą gromadzone w celu przeanalizowania ich potencjału do opracowania tych nowatorskich produktów spożywczych, które mogą służyć jako alternatywa dla fermentowanych napojów mlecznych, jogurtów i produktów mięsnych oraz przynosić korzyści sensoryczne i zdrowotne, nie tylko do tych alternatyw, ale także do bardziej popularnych produktów, takich jak chleb (na zakwasie). Specjalnie opracowany interfejs online wesprze ten wysiłek.

Prof. Courtin dodaje: „Szczególnie interesuje nas również to, w jaki sposób zmiany w diecie, w tym fermentowana żywność, mogą zmniejszać stan zapalny i zapobiegać chorobom przewlekłym, takim jak otyłość, zespół metaboliczny i nieswoiste zapalenie jelit. Chcielibyśmy to lepiej zrozumieć na podstawie badań interwencyjnych na ludziach i zrobimy to w porównaniu ze standardową dietą roślinną. Oprócz tego zoptymalizujemy procesy fermentacji i dokładniej zbadamy postrzeganie przez konsumentów żywności fermentowanej i roślinnej w Europie”.

Źródło: https://www.healthferm.eu/

https://www.kuleuven.be/onderzoek/portaal/#/projecten/3E220854?hl=nl&lang=nl