Jakie prognozy dla rynku rzepaku?

Rzepak na giełdzie

W bieżącym sezonie na paryskiej giełdzie Matif notowania cen rzepaku najwyższy poziom osiągnęły 8 sierpnia ub. r. – prawie 383 euro/t. Następnie, w ciągu zaledwie półtora miesiąca, obniżyły się do 365 euro/t. Kolejny szczyt przypadł na 5 października ub. r. - 382 euro/t - i od tamtej pory do końca grudnia przeważały tendencje spadkowe. Dopiero początek bieżącego roku przyniósł poprawę sytuacji. Notowania stopniowo umacniały się, by 25 stycznia wynieść 375,5 euro/t (kontrakt majowy). Pod koniec miesiąca ponownie widoczne były spadki, ale ich skala nie przekroczyła 2,5 euro/t.

Sytuacja w Polsce

W Polsce, według notowań Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi, ceny skupu rzepaku stopniowo rosły w III kwartale 2018 r., stabilizując się w październiku i listopadzie na poziomie około 1640 zł/t.  Grudzień i pierwsza połowa stycznia przyniosły – podobnie jak na rynku europejskim – ponowne, niewielkie wzrosty cen, natomiast druga połowa ubiegłego miesiąca to ich lekkie obniżki.

Przyczyny zmian

Jedną z przyczyn ostatnich zmian cen były pierwsze prognozy dot. sytuacji na rynku rzepaku w nadchodzącym sezonie 2019/20. Eksperci firmy Tallage, wydawcy raportu Stratégie grains, wskazują na znaczące zmniejszenie areału zasiewów rzepaku ozimego we Francji i Niemczech. Łączna powierzchnia zbioru rzepaku w UE-28 w 2019 r. przewidywana jest na 6,1 mln ha, tj. na poziomie o 12% mniejszym od ubiegłorocznego. Z kolei Międzynarodowa Rada Zbożowa (IGC) w raporcie z 24 stycznia br. prognozuje, że wyniesie ona 5,7 mln ha, czyli będzie o prawie 15% mniejsza niż w 2018 r. W Polsce GUS szacuje areał zasiewów rzepaku ozimego na 771 tys. ha wobec 813 tys. ha wysianych pod zbiory w 2018 r.

Z drugiej strony, na Ukrainie przewidywany jest prawie 30-proc. wzrost areału zbiorów (do 1,3 mln ha). Niewykluczone jest także zwiększenie zasiewów w Australii, ale w tym przypadku brak jest na razie twardych danych.

Wpływ soi

Na ceny rzepaku wpływ ma także sytuacja na rynku soi. Po dwudniowym spotkaniu Chiny - Stany Zjednoczone, w piątek 1 lutego br. Biay Dom ogłosił, że Chiny zobowiązały się do zakupu 5 mln t amerykańskiej soi. Jest to wielkość, która może mieć już przełożenie na wzrost cen, biorąc pod uwagę, że USA, eksportują w zależności od sezonu, łącznie 40-60 mln t soi, z czego około 60% trafiało na rynek Państwa Środka. Wsparciem dla cen soi były też korekty prognoz jej zbiorów w Brazylii, ze względu na przedłużającą się suszę w kluczowych regionach produkcji.

Biorąc pod uwagę powyższe, większe jest prawdopodobieństwo lekkich wzrostów cen rzepaku w kolejnych tygodniach, niż ich spadków. Z drugiej strony, jest duża niepewność co do kształtowania się notowań ropy naftowej, zmian kursów walutowych, ostatecznego ułożenia relacji USA-Chiny czy samych zbiorów soi i rzepaku w sezonie 2019/20.