WPROWADZENIE

Trwają prace Komisji Europejskiej (KE) nad zmianami przepisów rozporządzenia 1169/2011[1] w sprawie informacji dla konsumentów. Są one związane z realizacją celów strategii „Od pola do stołu” i dotyczą m.in. wspierania konsumentów w dokonywaniu zdrowszych i bardziej zrównoważonych wyborów żywieniowych oraz zapobiegania marnowaniu żywności.

Prace nad zmianą Rozporządzenia 1169/2011 obejmują w szczególności:

• Wprowadzenie obowiązkowego znakowania wartością odżywczą na froncie opakowań i określenie kryteriów profilowania żywieniowego (także na potrzeby stosowania oświadczeń żywieniowych i zdrowotnych),
• Rozszerzenie listy kategorii żywności objętych obowiązkową deklaracją kraju pochodzenia,
• Wprowadzenie obowiązkowej deklaracji składu i wartości odżywczej dla napojów alkoholowych,
• Nowe zasady oznaczania daty („należy spożyć do”, „najlepiej spożyć przed”) jako wsparcie walki z marnowaniem żywności.

KE bada m.in. kilka opcji nowego znakowania datą, wśród których są także ciekawe (i dość obszerne) rozwiązania graficzne.

Data minimalnej trwałości – po co zmiany?

Wielu konsumentów nie wie, jak prawidłowo interpretować określenia „najlepiej spożyć przed/najlepiej spożyć przed końcem”. Produkty nimi opatrzone są często automatycznie wyrzucane do kosza, jeśli podana na nich data minie. Taki sposób postępowania jest jak najbardziej słuszny w przypadku środków spożywczych opatrzonych datą poprzedzoną sformułowaniem: „należy spożyć do:”.

Tymczasem zgodnie z definicją z rozporządzenia 1169/2011: „data minimalnej trwałości środka spożywczego” (czyli ta poprzedzona określeniem „najlepiej spożyć przed (końcem)”) oznacza datę, do której dany środek spożywczy zachowuje swoje szczególne właściwości pod warunkiem właściwego przechowywania.

Powyższe nie jest równoznaczne z tym, że produkt po upływie daty minimalnej trwałości przestaje nadawać się do spożycia i stanowi zagrożenie dla zdrowia. Może się okazać (i często tak jest), że taki produkt jeszcze przez jakiś czas zachowuje swoje cechy (smak, zapach, konsystencję itd.) jest bezpieczny i można go spożyć. Aby stwierdzić, czy produkt nadaje się do zjedzenia należy dokonać oceny jego wyglądu, smaku, zapachu.

Rozważane opcje

KE aktualnie rozważa następujące zapisy i oznaczenia:

• Best quality before (data)
• Best before (data) Usually good after lub Best before (data). Often good after
• Best before (data). Then check look, smell, taste

Brane jest także pod uwagę wprowadzenie grafik i symboli w różnych opcjach kolorystycznych, które mają przyciągać uwagę konsumentów i pomagać im w zrozumieniu daty i podjęciu właściwych działań. Grafikom mogą towarzyszyć wyjaśnienia.

Zwięzła informacja „Najlepiej spożyć przed (końcem): data” stosowana na mocy obecnych przepisów może wkrótce znacznie się wydłużyć.

ZNACZENIE DLA FIRM

Aktualne prace na poziomie unijnym nad zmianą przepisów rozporządzenia 1169/2011 będą miały bezpośrednie znaczenie dla firm branży spożywczej. W związku z tym, że odnoszą się one do treści obowiązkowych dostosowane będą musiały być wszystkie etykiety. Na tym etapie prac rozważane są różne opcje. Propozycja aktu prawnego zmieniającego Rozporządzenie 1169/2011 ma być przedstawiona już w czwartym kwartale tego roku.

Nadchodząca zmiana Rozporządzenia 1169/2011 to wielka sprawa, warto śledzić przebieg prac, a także wypowiadać się w ramach prowadzonych on-line konsultacji.

[1] Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1169/2011 z dnia 25 października 2011 r. w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności, zmiany rozporządzeń Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1924/2006 i (WE) nr 1925/2006 oraz uchylenia dyrektywy Komisji 87/250/EWG, dyrektywy Rady 90/496/EWG, dyrektywy Komisji 1999/10/WE, dyrektywy 2000/13/WE Parlamentu Europejskiego i Rady, dyrektyw Komisji 2002/67/WE i 2008/5/WE oraz rozporządzenia Komisji (WE) nr 608/2004 (Dz. U. UE. L. z 2011 r. Nr 304, str. 18 z późn. zm.).