Dzięki unikalnym substancjom ograniczającym psucie się żywności, indywidualnym modelom biznesu i dystrybucji młode polskie firmy zdobywają klientów w kilkudziesięciu krajach i udowadniają, że w ekologicznych opakowaniach chodzi o znacznie więcej, niż tylko o produkcję z materiałów nadających się do recyklingu.

O tym, że wpływ opakowań na środowisko to coraz bardziej złożone zagadnienie, przekonuje od kilku lat stowarzyszenie NATUREEF zrzeszające 40 wiodących firm, instytucji i jednostek naukowych z branży opakowaniowej, produkcji żywności, logistyki i recyklingu. Potwierdza to profil działalności najnowszych członków stowarzyszenia, który często wykracza poza tradycyjne rozumianą branżę opakowaniową.

1-MCP przeciw marnowaniu żywności

Jedną z takich firm jest Fresh Inset S.A. – podmiot powołany w 2018 r., zależny z toruńskiej firmy Synthex Technologies skupiającej wysokiej klasy chemików z doświadczeniem w światowych koncernach. Fresh Inset koncentruje się na nowoczesnych metodach dostarczania substancji aktywnej 1-Metylocyklopropen  (1-MCP), znanej na świecie od lat 60. 1-MCP naniesiony na roślinę (np. owoc, warzywo lub kwiat), zapobiega wchłanianiu przez nią etylenu – gazu, który powoduje dojrzewanie oraz psucie się roślin. 1-MCP ma postać gazu i przez wiele lat trudno było go aplikować w kontrolowany sposób. Naukowcy i inżynierowie z Fresh Inset rozwiązali ten problem opracowując kompleks o nazwie handlowej Vidre+, zawierający 1-MCP, z którego substancja czynna powoli uwalnia się po kontakcie z wilgocią. Po specjalistycznym przygotowaniu kompleks może być naniesiony w tej samej technologii co inne nadruki do pokrywania opakowań. Łatwość zastosowania sprawia, że 1-MCP można aplikować w przeróżny sposób - na przykład naklejając na opakowania lub owoce naklejki z tą substancją.

M.in. takim opakowaniom Fresh Inset może nadać charakter funkcjonalny w postaci ochrony przed dojrzewaniem i psuciem się pomidorów w transporcie. (Fot. Fresh Inset S.A.)

Kontrolowaniem procesu dojrzewania i hamowaniem psucia się produktów zainteresowani są m.in. producenci żywności, przewoźnicy, hurtownie i sieci handlowe. W skali globalnej ograniczenie tego zjawiska ma gigantyczne znaczenie ekonomiczne, ale też ekologiczne – produkcja żywności która jest marnowana, a następnie musi być utylizowana generuje ogromny ślad węglowy. Z danych Federacji Polskich Banków Żywności wynika, że w 2022 roku tylko w Polsce zmarnowano 4,8 mln ton żywności. Niemal 40 proc. tej masy przypada na produkcję, przetwórstwo, handel i transport.

Fresh Inset rozwijają sprzedaż w kilkunastu krajach, począwszy od rynków, na których udział eksportu jest największy. Dłuższy czas transportu oznacza większą potrzebę zapobiegania działaniu etylenu. Wszystko po to, aby produkty docierały do odbiorców w jak najlepszym stanie.

- Bardzo ważnymi rynkami dla nas jest Ameryka Południowa, Północna i Afryka, z i do których transportuje się towary statkami. Dostajemy zapytania od takich potentatów jak największy producent pomidorów na świecie pochodzący z Kanady, czy dużych producentów rolnych z Meksyku. Z naszych usług korzystają też przewoźnicy lotniczy, transportujący świeże kwiaty z Kenii do Europy – wymienia Krzysztof Czaplicki, współzałożyciel i dyrektor operacyjny Fresh Inset. Firma zwraca się obecnie ku Polsce – trwają rozmowy o współpracy z krajowymi producentami żywności i opakowań. Na celowniku Fresh Inset jest już jednak Azja – w tym Tajlandia i Indonezja. Globalną sprzedaż umożliwiają pozyskane dla 1-MCP dopuszczenia produktu do użycia w kontakcie z żywnością.

Handluj globalnie, pakuj lokalnie

W 2015 roku, gdy powstawała firma Packhelp, jej celem było dostarczanie klientom spersonalizowanych opakowań w małych seriach. Miała być to alternatywa wobec oferty dużych producentów, która jest niedostępna dla małych i średnich biznesów e-commerce. Chociaż założyciele nie wyrażali tego wprost, to opakowania, które oferowali miały być przyjazne dla środowiska. Firma od początku postawiła na produkty z papieru, a z biegiem czasu zwracała coraz większą uwagę na aspekt wpływu na środowisko. Dzisiaj dążenie do zmniejszenia śladu węglowego jest jednym z wyznaczników modelu biznesowego Packhelp. Ostatnio firma przystąpiła do stowarzyszenia NATUREEF, gdzie wymienia doświadczenia z innymi przedsiębiorcami, naukowcami, inżynierami i prawnikami.

Packhelp obsłużył już ponad 60 tysięcy klientów, z czego 90 proc. pochodzi z Europy zachodniej. W ich zdobywaniu i utrzymaniu pomaga atrakcyjna strona internetowa, dobre wypozycjonowanie w wyszukiwarce i obsługa w ojczystych językach. Filarem tego biznesu jest jednak ścisła praca z siecią dostawców opakowań.    

- Rozwijamy sieć dostawców w miejscach, które są bliżej naszych klientów, żeby ograniczyć udział transportu w tworzeniu śladu węglowego. A że działamy na skalę europejską, to współpracujemy m.in. z dostawcami opakowań z Francji, Włoch, Niemiec i Wielkiej Brytanii. Konsekwentnie pracujemy nad tym, żeby nasza baza dostawców była coraz bardziej lokalna w stosunku do naszych klientów. Z tego powodu regularnie odmawiamy propozycji współpracy z dostawcami z Chin, które otrzymujemy każdego tygodnia – mówi Zuzanna Mazurek, odpowiedzialna za kwestie zrównoważonego rozwoju w Packhelp.

Firma dokładnie ocenia dostawców, stosując ankietę, w której pyta ich o zagadnienia związane z ESG, czyli z ochroną środowiska (Environment), społeczną odpowiedzialnością biznesu (Social Responsibility) oraz ładu korporacyjnego (Governance). W każdej kategorii dostawca otrzymuje punkty. W przypadku niedociągnięć otrzymuje program naprawczy. Następnie, z pomocą Packhelp pracuje nad osiągnięciem postawionych celów. Oceniane są również wszystkie produkty. Do sprzedaży w sklepie internetowym trafiają te o najmniejszym oddziaływaniu na środowisko, a szczegóły  współpracy z dostawcami przedstawione są jasno na stronie internetowej firmy.

- Priorytet mają opakowania z materiałów pochodzenia odnawialnego – np. z papieru lub bawełny. Analizujemy to, co dzieje się po wykorzystania opakowań. Sprawdzamy, czy nadaje się ono do ponownego użycia, czy może do recyklingu. Tam, gdzie jest to możliwe, liczymy ślad węglowy opakowania. To wszystko składa się na ocenę Eco Score, którą nadajemy każdemu sprzedawanemu przez nas opakowaniu. Te, które mają powyżej czterech punktów, można znaleźć w zakładce Eco Choice na naszej stronie – mówi Zuzanna Mazurek.

W rezultacie konsekwentnych działań na rzecz zrównoważonego rozwoju, wśród klientów Packhelp jest wielu niezależnych producentów ekologicznych kosmetyków, ubrań czy żywności. W ich przypadku wybór zrównoważonych opakowań jest sprawą oczywistą.

- Z zachodu nadchodzi jednoznaczny trend: gospodarka staje się coraz bardziej zielona. Dotyczy to również opakowań. Polscy przedsiębiorcy, którzy kreatywnie podejdą do tego zjawiska mają ogromne pole do popisu, co potwierdzają przykłady firm takich jak Freshinset i Packhelp - mówi Jaśmina Solecka, prezes stowarzyszenia NATUREEF. – Zjawisko to obserwujemy na co dzień - coraz więcej firm korzysta z organizowanych przez nas spotkań online z ekspertami i przedsiębiorcami oraz z wydawanych przez naszą organizację publikacji – np. przewodników dotyczących ograniczania śladu węglowego. Bardzo nas to cieszy, bo rozwój w tym sektorze gospodarki odbywa się z korzyścią dla nas wszystkich.