Zasady bezpiecznej żywności, które należy znać

Zawsze należy dbać o świeżość produktów, by nie doprawić się nieprzyjemności żołądkowych. Szczególnie kiedy za oknem panują wysokie temperatury, mogące prowadzić nie tylko do wizualnych i smakowych zmian w żywności, ale przede wszystkim do jej zepsucia. Takie produkty spożywcze są zagrożeniem dla naszego zdrowia, a nawet życia. Poznaj zasady bezpiecznej żywności.

Gdy mówimy o bezpiecznej żywności, mamy na myśli pełną higienę w kuchni – odpowiednie przygotowywanie potraw i ich przechowywanie. Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) prowadzi szeroką kampanię promującą bezpieczeństwo i higienę żywności.  Przyjrzyjmy się bliżej tym zagadnieniom i podstawowym zasadom. Jeśli będziemy się do nich stosować – my i nasi bliscy będziemy cieszyć się dobrym samopoczuciem i znakomitym zdrowiem.

Higiena w kuchni to podstawa

W ostatnich latach bardzo dużo mówi się o bezpieczeństwie i higienie żywności. Naukowcy z EFSA podkreślają, jak wielką rolę odgrywa świadomość dotycząca wyboru odpowiedniej, świeżej i przebadanej żywności, jej higienicznego przygotowywania i przechowywania. Konsument przygotowujący posiłki musi zadbać, aby posiłki były smaczne, apetyczne, ale przede wszystkim zatroszczyć się o zdrowie swoje, swojej rodziny, przyjaciół, którzy odwiedzają jego dom. Wbrew pozorom to nie jest żadna „czarna magia”. Wystarczy chęć i motywacja do zmiany kilku nawyków.

1. Sprawdzaj, co kupujesz

 Podczas zakupów daj sobie czas na zweryfikowanie każdego produktu, który wrzucasz do koszyka. Tutaj pośpiech nie jest dobrym doradcą – chodzi o zdrowie Twoje i Twoich bliskich! Fajnie, że brukselka jest otagowana jako bio, ale jeżeli zapakowana w pięć warstw plastiku - czy na pewno zachowa wartości odżywcze? Podczas zakupów sprawdzaj, czy produkty nie mają śladu zepsucia oraz, czy są właściwie przechowywane. 

2. Czytaj etykiety na opakowaniu produktu

Nie zapomnij o dokładnym czytaniu etykiet na produktach spożywczych. Tworzone są z jakiegoś powodu. Na każdej znajdziesz m.in.: nazwę żywności, wykaz składników, w tym alergenów, warunków przechowywania, datę minimalnej trwałości lub termin przydatności do spożycia, wartość odżywczą i adres podmiotu wprowadzającego produkt do obrotu. Z lektury etykiety produktu dowiesz się zatem, do kiedy powinieneś go zjeść, jak możesz go bezpiecznie przechowywać w warunkach wskazanych na etykiecie oraz jak przyrządzić.

3. Myj ręce – to priorytet

Ta zasada dotyczy zachowania higieny w kuchni, ale i higieny na co dzień. Czyste ręce podczas przygotowywania posiłków i w czasie ich spożywania to podstawa. Pamiętaj zatem o myciu rąk po każdym wyjściu z toalety, a także przed kontaktem z żywnością i podczas jej przygotowywania. Wiele chorób przenoszonych drogą pokarmową spowodowanych jest zaniedbaniem tej podstawowej zasady higieny. 

4. Utrzymuj czystość

Najważniejszą zasadą jest mycie rąk, naczyń i powierzchni, na których będzie przygotowywana żywność, a także używanego do tego sprzętu i poszczególnych produktów jeżeli nie są one później gotowane. Bakterie przenoszone przez żywność są niewidoczne dla oczu. Chroń kuchnię oraz żywność przed owadami i innymi zwierzętami.

5. Oddzielaj żywność surową od ugotowanej

Pakując zakupy, oddzielaj żywność od innych produktów. Warzywa i owoce  przeznaczone do bezpośredniego spożycia separuj od surowego mięsa, owoców morza i jaj. Podobnie postępuj podczas przechowywania w lodówce. Nie używaj tej samej deski czy noży zarówno do produktów przeznaczonych do bezpośredniego spożycia, jak i tych do dalszego gotowania, pieczenia czy smażenia.

6. Jeśli nie zamierzasz jeść żywności od razu – zamroź ją

Jeśli nie planujesz spożycia zakupionej żywności w ciągu kilku dni, zamroź ją. Zaniedbania w tym aspekcie widać przede wszystkim w okresie wakacyjnym, kiedy to żywność pod wpływem wysokich temperatur psuje się. Nie należy zostawiać na słońcu żywności przeznaczonej np. na grilla. 

7. Gotuj skutecznie

Stosuj się do zasad dotyczących gotowania. To właśnie w trakcie tego procesu pozbywamy się niebezpiecznych bakterii. Kluczowa jest tutaj temperatura – min. 70 stopni. Podgrzewając np. zupy czy dania gotowe nie doprowadzaj ich do wrzenia. 

8. Używaj wyłącznie bezpiecznej wody, nie jedz żywności po upływie przydatności do spożycia

Woda daje życie. Jest podstawą ludzkiej egzystencji. Zapewnia dobre nawodnienie. Pij tylko świeżą i czystą wodę – z bezpiecznego źródła. Ucz swoje dzieci, jak mają wybierać wodę do picia – mądrze i z rozwagą. 

Stosuj się też do dat przydatności zamieszczanych na kupowanym produkcie żywnościowym. Daty przydatności do spożycia to w branży spożywczej świętość. Widnieją one na opakowaniach żywności, aby zdrowie konsumenta i jego bliskich było bezpieczne. Sprawdzaj też wzrokowo, jak wygląda żywność przed spożyciem – upewnij się, czy nie nosi śladów zepsucia. Dotyczy to przede wszystkim nabiału i mięsa, które psują się najszybciej. 

9. Wyrzucaj żywność z pleśnią!

Nie oddzielaj części chleba, jabłka, pomidora czy innej żywności, która ma ślady pleśni. Wyrzucaj od razu całość do kosza. Dla dobrego samopoczucia i niezachwianego zdrowia – Twojego i bliskich.

10. Przechowuj żywność w odpowiedniej temperaturze

Produkty wymagające przechowywania w warunkach chłodniczych, a więc łatwo psujące się, staraj się jak najszybciej przewieźć ze sklepu i od razu włóż do lodówki. Żywność, którą zamroziłeś (np. dania gotowe)  przechowuj od 1 do 12 miesięcy w zależności od rodzaju. Produkty takie jak mięso zamrażaj przed upływem terminu przydatności do spożycia. Nie zamrażaj niczego dwukrotnie.

„Higiena żywności – to już nauka!” – mówi EFSA. Poznaj tę naukę bliżej i bądź jej wierny!

Warto wsłuchiwać się w to, co mówi EFSA w swoich kampaniach dotyczących zdrowia i higieny żywności. Rola EFSA w zakresie wymagań mikrobiologicznych jest nieodzowna. W kręgu zainteresowania EFSA jest konsument – zdrowy i świadomy. Mając na uwadze jego potrzeby, EFSA każdego dnia monitoruje sytuację i współpracuje z krajami członkowskimi oraz Europejskim Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób (ECDC) w przypadku ognisk zakażeń pokarmowych, których źródłem może być żywność. 

Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) jest agencją Unii Europejskiej utworzoną w 2002 roku, której zadaniem jest pełnienie roli niezależnego ośrodka zapewniającego doradztwo naukowe podmiotom zarządzającym ryzykiem oraz informowanie o ryzyku związanym z łańcuchem żywnościowym. W tym celu Urząd współpracuje z szeregiem interesariuszy, by propagować spójność zaleceń naukowych w całej Unii Europejskiej, a także przedstawia założenia naukowe stanowiące podstawę przepisów i regulacji chroniących konsumentów przed zagrożeniami związanymi z żywnością w całym łańcuchu żywnościowym – od pola do stołu.