W 2023 r. inspektorzy CAFIA przeprowadzili łącznie 48 821 kontroli w zakładach gastronomicznych, obiektach żywienia zbiorowego, składach celnych i sklepach internetowych. 30 906 kontroli przeprowadzono w obiektach handlu detalicznego, 13 550 w placówkach gastronomicznych, 13 058 w zakładach produkcyjnych, 2459 w magazynach hurtowych, 969 w zakładach produkcji podstawowej i 2832 w innych lokalizacjach (np. podczas transportu, w składach celnych itp.).
Spadek siły nabywczej czeskich konsumentów w 2023 r. wywarł presję zwłaszcza na producentów żywności, na których presja ta przenoszona jest za pośrednictwem sieci detalicznej. W sferze handlu detalicznego CAFIA zetknęła się z wieloma nieuczciwymi praktykami biznesowymi, których celem było raczej przyciągnięcie klientów niż udzielenie im realnego rabatu.
Większość niezgodności wykryto w handlu detalicznym
W wyniku przeprowadzonych kontroli CAFIA wykryła łącznie 4192 niezgodnych partii żywności. Liczba partii niezgodnych jest podzielona w zależności od miejsca kontroli i przedstawia się następująco: 3542 partii niezgodnych w sprzedaży detalicznej, 160 w produkcji, 128 w hurcie i 362 w innych obszarach.
Najwyższy udział niezgodności dotyczył produktów importowanych z krajów trzecich
Jeżeli chodzi o kraj pochodzenia, najniższy udział partii niezgodnych stwierdzono w przypadku żywności pochodzącej z Republiki Czeskiej (16% partii niespełniających wymagań), nieco większy dotyczył produktów pochodzących z UE (24%). Najwyższy odsetek niezgodności stwierdzono w przypadku produktów importowanych z krajów trzecich (40,9%).
Kontrole mikrobiologiczne
W celu skontrolowania zgodności z kryteriami mikrobiologicznymi pobrano 3435 próbek artykułów spożywczych, posiłków, lodu, wody butelkowanej oraz wymazów z miejsc, urządzeń i przedmiotów. Kontrole na miejscu wykazały, że 370 partii nie nadawało się do spożycia przez ludzi. W badaniach laboratoryjnych wykryto 151 próbek niezgodnych z wymaganiami.
W odniesieniu do poszczególnych sektorów przemysłu spożywczego najwięcej skontrolowanych próbek uznanych za niebezpieczne dotyczyło wyrobów mleczarskich (255 partii), produktów mięsnych (50 partii) i świeżych warzyw (35 partii). Najczęstszym naruszeniem bezpieczeństwa był widoczny gołym okiem rozwój pleśni oraz psucie się lub gnicie na skutek działania drobnoustrojów.
Badania laboratoryjne ujawniły, że jedną z przyczyn naruszenia kryteriów mikrobiologicznych była obecność bakterii chorobotwórczych Salmonella spp. w 14 partiach świeżego mięsa z kurczaka, gęsi i kaczki oraz partii wieprzowiny. Listerię monocytogenes stwierdzono w partii filetu z pstrąga wędzonego oraz partii dań zimnych pobranych z zakładu produkcyjnego. W trzech partiach grzybów pochodzenia azjatyckiego przekroczono limity Bacillus cereus.
Kontrole na obecność substancji obcych
W 2023 r. kontrolami na obecność substancji obcych objęto ogółem 2662 partii artykułów spożywczych, z czego 106 (4,0%) było niezgodnych z przepisami. Najwięcej przebadanych próbek dotyczyło pozostałości pestycydów – w tym celu przebadano 1260 partii żywności. W 89 partiach stwierdzono przekroczenie dopuszczalnych limitów pozostałości pestycydów. Przekroczenia dotyczyły głównie kolendry, bazylii, liczi, papryczki chili, dyni, brzoskwini, awokado, maku, kminu rzymskiego i herbaty.
Pod kątem zawartości konserwantów, barwników i substancji słodzących skontrolowano 1161 partii artykułów spożywczych, z czego 59 zostało ocenionych jako niezadowalające.
Kontrole etykietowania
W 2023 r. podczas kontroli etykietowania skontrolowano łącznie 4541 partii środków spożywczych, z czego 2355 partii okazało się niezgodnych z przepisami.
Kontrole sprzedaży internetowej
W 2023 roku głównym obszarem kontroli sprzedaży internetowej były suplementy diety o różnym przeznaczeniu, m.in.: utrata masy ciała, wzrost mięśni, regeneracja stawów, wzmocnienie układu odpornościowego, minimalizowanie negatywnych efektów spożycia alkoholu. Tego typu produkty są często oferowane na stronach internetowych w języku czeskim i można je nabyć za korony czeskie. Pomimo to ich dostawcy zwykle mają siedzibę poza Republiką Czeską, a nawet poza UE. Ponieważ kontrola takich dostawców jest ograniczona terytorialnie kompetencjami czeskich organów kontrolnych, CAFIA stworzyła i stopniowo aktualizuje listę potencjalnie ryzykownych stron internetowych.
Kontrole w wyniku otrzymanych zgłoszeń od konsumentów i innych organów
Powszechnym rodzajem kontroli przeprowadzanej przez CAFIA jest obsługa zgłoszeń otrzymanych od konsumentów lub innych organów i instytucji nadzorczych. W 2023 r. CAFIA otrzymała łącznie 4533 powiadomienia i jest to o 1047 więcej w porównaniu do 2022 r.
Kontrole w punktach gastronomicznych
W całym 2023 r. inspektorzy CAFIA przeprowadzili łącznie 13 550 kontroli publicznych obiektów gastronomicznych. W przypadku 3803 kontroli stwierdzono naruszenia obowiązujących przepisów prawa, a najczęstszą przyczyną było naruszenie wymogów higienicznych.
Nałożone kary administracyjne
W 2023 r. zakończono 2982 postępowania administracyjne z kontrolowanymi podmiotami i nałożono kary pieniężne na łączną kwotę 128 254 000 CZK (ok. 22 mln PLN). Ponadto nałożono obowiązek zwrotu kwoty 247 000 CZK (ok. 43 tys. PLN) jako łączne odszkodowanie za koszty postępowań administracyjnych w związku z wykroczeniami podmiotów działających na rynku spożywczym.
Szczegółowy raport dostępny jest na stronie CAFIA
Źródło: https://www.szpi.gov.cz/en/article/cafia-inspections-in-2023-49-000-inspections-over-128-million-fines-imposed.aspx
Zespół FoodFakty na bieżąco prowadzi monitoring zafałszowań żywności, suplementów diety i opakowań w bazie Probase 360. Klienci bazy codziennie otrzymują alert o produktach zafałszowanych i mogą niezwłocznie podejmować działania prewencyjne oraz korzystać z modułu analitycznego bazy.
Dowiedz się więcej o Strefie Managera i narzędziach ProBase 360.