Czy koronawirus może być przenoszony przez żywność importowaną z Chin i jak długo potrafi przetwać na skażonych powierzchniach?

W odpowiedzi na obawy konsumentów dotyczące bezpieczeństwa żywności importowanej z regionów Chin dotkniętych koronawirusem i pytania czy może on być przenoszony przez żywność wypowiedział się niemiecki Federalny Instytut ds. Oceny Ryzyka (BfR – Bundesinstitut für Risikobewertung). Instytut jest agencją całkowicie niezależną i podlega Federalnemu Ministerstwu Żywności i Rolnictwa (BMEL) w Niemczech.

Czy importowana z Chin żywność jest bezpieczna?

Według instytutu BfR informacje o metodach przenoszenia koronawirusa COVID-19 są „nadal ograniczone”. Jednak drogi przenoszenia innych blisko spokrewnionych koronawirusów są już dobrze znane. Najważniejszą drogą przenoszenia jest infekcja kropelkowa, w której koronawirusy są emitowane przez ludzi lub zwierzęta w powietrze za pomocą kropelek, a następnie wdychane. Różne patogeny układu oddechowego mogą również być przenoszone przez infekcję wymazu.

Obecnie nie ma udowodnionych przypadków, w których ludzie zostali zarażeni nowym koronawirusem za pomocą innych środków, takich jak spożywanie skażonej żywności lub np. przez kontakt z importowanymi zabawkami. Instytut podkreślił, że żadne doniesienie o zarażeniu koronawirusem nie było związane z żywnością. Nie ma również doniesień o infekcjach pokarmowych. Jednak możliwe jest przenoszenie przez powierzchnie wcześniej zanieczyszczone wirusami z powodu infekcji wymazowych. Ze względu na stosunkowo niską stabilność koronawirusów w środowisku może to nastąpić tylko w krótkim okresie zaraz po skażeniu.

BfR uspokaja

Zatem ze względu na zarejestrowane dotychczas metody transmisji koronawirusa, a także stosunkowo niską jego stabilność w środowisku, infekcje pochodzące z żywności importowanej z Chin są mało prawdopodobne. Ponieważ wirusy są wrażliwe na ciepło, to ryzyko infekcji można dodatkowo zmniejszyć poddając żywność obróbce termicznej.

Do sprawy bezpieczeństwa żywności odniosła się również EFSA

Jak informuje EFSA obecnie nie ma dowodów na to, że żywność jest prawdopodobnym źródłem lub drogą przenoszenia wirusa.

Wg Marty Hugas, szefowej zespołu naukowców EFSA doświadczenia z poprzednich wybuchów powiązanych ze sobą koronawirusów, takich jak koronaawirus ostrej niewydolności oddechowej (SARS-CoV) i koronawirus bliskowschodniego zespołu oddechowego (MERS-CoV), pokazują, że nie doszło do transmisji poprzez spożycie żywności. W chwili obecnej nie ma dowodów na to, że koronawirus jest inny pod tym względem.

Europejskie Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób (ECDC) stwierdziło, że podczas gdy zwierzęta w Chinach były prawdopodobnym źródłem pierwotnego zakażenia, wirus rozprzestrzenia się z człowieka na człowieka - głównie drogą kropelkową.

Bezpieczeństwo żywności wg WHO - zalecenia

Jeśli chodzi o bezpieczeństwo żywności WHO wydało zalecenia ostrożnościowe, w tym zalecenia dotyczące przestrzegania dobrych praktyk higienicznych podczas obchodzenia się z żywnością i jej przygotowywania, takich jak mycie rąk, dokładne gotowanie mięsa i unikanie potencjalnego zanieczyszczenia krzyżowego między gotowaną i niegotowaną żywnością. Więcej informacji można znaleźć na stronie internetowej WHO.

Jak długo koronawirus może przetrwać na powierzchniach i jak je dezaktywować?

W Journal of Hospital Infection ukazał się artykuł, w którym prof. Günter Kampf z Instytutu Higieny i Medycyny Środowiskowej Uniwersyteckiego Centrum Medycznego Greifswald w Niemczech wyjaśnia, jak długo koronawirus może przetrwać na powierzchniach.

Nie ma jeszcze specyficznej terapii przeciw koronawirusowi COVID-19, dlatego tak ważna jest prewencja. Podobnie jak inne infekcje kropelkowe, wirusy rozprzestrzeniają się przez często dotykane dłonie i powierzchnie.

Badania, które dotyczą patogenów Sars-koronawirus i Mers-koronawirus wykazały, że wirusy te mogą pozostawać na powierzchniach do dziewięciu dni w temperaturze pokojowej i pozostać zakaźne. Przeciętnie przeżywają od czterech do pięciu dni. Zimno i wysoka wilgotność zwiększają ich żywotność.

Testy z różnymi roztworami dezynfekującymi wykazały, że środki na bazie etanolu, nadtlenku wodoru lub podchlorynu sodu są skuteczne przeciwko koronawirusom. Jeśli te substancje czynne są stosowane w odpowiednim stężeniu, zmniejszają liczbę zakaźnych koronawirusów o cztery poziomy logarytmiczne w ciągu jednej minuty, co oznacza na przykład redukcję z 1 mln do tylko 100 cząstek chorobotwórczych. W przypadku stosowania preparatów opartych na innych składnikach aktywnych, należy udowodnić, że produkt jest co najmniej skuteczny w zwalczaniu wirusów zamkniętych (wirusy o ograniczonym działaniu). Z reguły jest to wystarczające, aby znacznie zmniejszyć ryzyko infekcji - uważa prof. Günter Kampf.

Źródło: https://www.bfr.bund.de/de/kann_das_neuartige_coronavirus_ueber_lebensmittel_und_spielzeug_uebertragen_werden_-244062.html

https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0195670120300463?via%3Dihub

https://www.efsa.europa.eu/en/news/coronavirus-no-evidence-food-source-or-transmission-route