Czym jest miód?

Miód to naturalny produkt spożywczy wytwarzany przez zwierzęta hodowlane - pszczoły miodne (Apis mellifera) z roślin miododajnych i/lub wydzielin niektórych owadów roślinożernych (mszyc, czerwców czy miodówek). Pod względem chemicznym miód to wodny roztwór, przesycony głównie cukrami prostymi. W składzie znajduje się również wiele biologicznie czynnych związków, m.in. białko, którego pochodzenie wiązane jest z nektarem, pyłkiem kwiatowym i specyficznymi wydzielinami gruczołowymi pszczół. Zidentyfikowane w składzie miodu białka mogą być przyczyną powstawania reakcji alergicznych.

Alergia na miód

Alergia na miód odnotowywana jest zazwyczaj u osób, u których stwierdzono wcześniej alergie pokarmowe, wziewne oraz owadzie. Osoby, u których stwierdzono nadwrażliwość po spożyciu miodu, najczęściej uczulone są także na pyłek drzew, roślin i traw, czy białka występujące w jadzie i mleczku pszczelim.

Mechanizm powstawania alergii na miód nie został do końca poznany, również pochodzenie alergennych frakcji jest wciąż dyskutowane. U osoby uczulonej, w wyniku kontaktu z alergenem, może dojść do odpowiedzi ze strony układu immunologicznego (IV typ nadwrażliwości), objawiający się zaburzeniami ze strony przewodu pokarmowego i skóry. W skrajnych przypadkach może doprowadzić do wystąpienia anafilaksji (na szczęście są stosunkowo rzadkim zjawiskiem), ale tendencja wzrostowa spożywania produktów naturalnych i nieprzetworzonych może zwiększyć częstotliwość występowania alergii na miód.

Druga strona medalu

Z drugiej strony miód wydaje się być obiecującym, naturalnym środkiem na odczulanie dla osób z alergią wziewną ze względu na dość niską zawartość alergizujących ziaren pyłku roślin wiatropylnych. Kontakt organizmu z alergenami wziewnymi przez spożywany miód może działać immunogennie na organizm. Stosowanie miodu w miesiącach, w których stężenie alergizujących pyłków jest niskie w powietrzu, może przyczynić się do złagodzenia typowych objawów w trakcie kolejnego sezonu pylenia, dzięki działaniu immunostymulującemu. Dlatego też spożywanie miodu może wpłynąć na poprawę ogólnych i indywidualnych objawów ANN (alergiczny nieżyt nosa) i być stosowane jako terapia uzupełniająca u alergików. Należy jednak pamiętać, że każda terapia czy suplementacja powinna być konsultowana i wykonywana pod opieką lekarza prowadzącego.

Najnowsze badania

Mgr inż. Marta Burzyńska z Katedry Biochemii i Analizy Żywności Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu w ramach realizacji pracy doktorskiej przeprowadziła analizę pyłkową najpopularniejszych odmianowych miodów nektarowych pochodzących z pasiek z różnych rejonów w Polsce i stwierdziła obecność pyłków roślin wiatropylnych we wszystkich analizowanych próbkach. Przy czym na ich zawartość (ilość, ale także rodzaj) wpływ miało miejsce pozyskania miodu. Badania jednoznacznie pokazały, że miody tej samej odmiany zebrane w różnych rejonach Polski różnią się znacząco zawartością pyłków roślin wiatropylnych, w tym tych wywołujących alergię wziewną. Są to wstępne wyniki badań, ale wydają się obiecujące z perspektywy możliwości wykorzystania lokalnych miodów jako nutraceutyków wspomagających zapobiegniu objawom alergii wziewnej.

Autorzy:

Mgr inż. Marta Burzyńska

Prof. UPP dr hab. Dorota Piasecka-Kwiatkowska