WPROWADZENIE

System Nutri-Score jest jednym z dobrowolnych systemów oznaczania wartości żywieniowej na froncie opakowań, który zyskuje w Europie coraz większą popularność. Logo systemu (litery od A do E, połączone z kolorami) można znaleźć na etykietach produktów dostępnych w wielu polskich sklepach, w tym w dużych sieciach dystrybucyjnych. Obecnie w Komisji Europejskiej (KE) trwają prace nad uregulowaniem znakowania wartością odżywczą na froncie opakowań (tzw. znakowanie FOP – Front of Pack), w ramach rewizji rozporządzenia 1169/2011 w sprawie informacji dla konsumentów. Tymczasem, pośród wielu głosów aprobujących oraz sprzeciwiających się systemowi, podniesiono kwestię jego zgodności w odniesieniu do aktualnego ryzyka wprowadzania konsumentów w błąd (w okresie poprzedzającym wspomnianą zmianę przepisów).

W dniu 17 maja opublikowano pytanie parlamentarne, które zadał KE polski europoseł – Krzysztof Jurgiel, dotyczące działań, jakie KE zamierza podjąć już teraz, aby ochronić konsumentów przed potencjalnie mylącym oznaczeniem Nutri-Score.

O co zapytano Komisję?
Treść pytania, na które przedstawiciel KE będzie musiał udzielić pisemnej odpowiedzi, jest następująca:

„Nadrzędnym celem rozporządzenia 1169/2011 jest jednolita ochrona wszystkich konsumentów w UE przed przekazywaniem informacji na temat żywności, które mogłyby ich wprowadzić w błąd.

Logo Systemu Nutri-Score jest obecne na produktach dostępnych w różnych krajach UE, stosują je producenci i sieci dystrybucyjne. Jednocześnie w niektórych krajach UE (np. w Polsce) nie ma przepisów regulujących zasady posługiwania się tym systemem lub nawet oficjalnych wytycznych w tym zakresie.

Dokumenty opracowane przez francuską Agencję ds. Zdrowia Publicznego (Santé Publique France) dostępne są w języku angielskim i francuskim. Logo Nutri-Score nie jest wyjaśnione na etykiecie, co utrudnia jego prawidłowe zrozumienie przez konsumenta i może wprowadzać w błąd.

Zdaję sobie sprawę z tego, że trwają prace nad zmianą rozporządzenia 1169/2011 w zakresie profili żywieniowych i FOP. Jednak oceniając realnie przebieg prac, ewentualne zmiany w tym zakresie zostaną wprowadzone za kilka lat. Oznacza to, że dopiero za kilka lat konsumenci będą otrzymywali ujednolicone informacje dotyczące profilu żywieniowego środka spożywczego.

Mając na uwadze powyższe, zwracam się do Komisji z następującym pytaniem:

jakie działania aktualnie – czyli w okresie poprzedzającym przyjęcie nowych unijnych rozwiązań dotyczących znakowania wartością odżywczą na froncie opakowań – zamierza podjąć Komisja, aby ochronić konsumentów przed wprowadzeniem w błąd poprzez coraz powszechniej stosowane logo systemu Nutri-Score?”

W pytaniu poddano zatem w wątpliwość rzetelny i zrozumiały charakter logo systemu, któremu na etykiecie nie towarzyszy wyjaśnienie czy wskazówka dotycząca jego interpretacji.

Przypomnijmy, że podobne wątpliwości wyraził włoski Urząd ds. Konkurencji i Rynku, który wszczął postępowania w związku z podejrzeniem, że logo Nutri-Score może być błędnie rozumiane przez konsumentów jako bezwzględna ocena zdrowotności danego produktu, na skutek braku wyjaśnienia na etykiecie.

Komisja będzie zatem zobowiązana do ustalenia czy ryzyko niezgodności z przepisami faktycznie w chwili obecnej istnieje, a jeśli tak – jak zamierza temu zaradzić.

ZNACZENIE DLA FIRM
Odpowiedź KE może mieć istotne konsekwencje dla stosowania aktualnie oraz dalszej ekspansji logo Nutri-Score, w szczególności w państwach, które – tak jak Polska – nie przyjęły konkretnych przepisów prawnych, czy choćby oficjalnych wytycznych w zakresie stosowania systemu.

Jednym z możliwych scenariuszy jest uznanie przez KE, że odpowiedzialność za nadzór nad zgodnością z przepisami prawa żywnościowego, w tym treści dobrowolnych, które mogą potencjalnie wprowadzać w błąd, leży po stronie odpowiednich organów krajowych. O odpowiedzi KE niezwłocznie poinformujmey.