Czy opakowania typu fast-food zawierają toksyczne związki?

Wiele pudełek i opakowań do żywności typu fast-food, zawiera potencjalnie szkodliwe substancje chemiczne, które mogą migrować do żywności. Wśród tych związków wymienia się między innymi związki perfluorowane.

Dotychczasowe badania wykazały, że niektóre związki perfluorowane, takie jak kwas perfluorooktanowy (PFOA) i kwas perfluorooktanosulfonowy (PFOS), powiązane są z występowaniem raka nerek i jąder, niskiej masy urodzeniowej, czy chorób tarczycy. Wpływają również na obniżenie jakości plemników, występowanie nadciśnienia w ciąży, a także pojawienie się problemów z odpornością u dzieci. Substancje te, są szeroko stosowane przy produkcji dywanów, tekstyliów, skór i mebli, jak również w wykańczaniu powierzchni materiałów opakowaniowych.

Niektóre opakowania żywności fast-food pokrywane są przez związki perfluorowane, aby zyskać odporność na tłuszcz. Stwierdzono, że związki perfluorowane z opakowań, mogą przenikać do zapakowanej żywności, a wysoka temperatura i obecność tłuszczu sprzyjają temu procesowi.

Główni amerykańscy producenci, już w 2011 r. dobrowolnie zaprzestali stosowania PFOA i PFOS w produkcji opakowań do żywności, jednak w pozostałych krajach związki te wciąż są powszechnie stosowane.

Według Foodservice Packaging Institute, w opakowaniach do żywności typu fast-food obecnie stosowane są tylko krótkołańcuchowe związki fluorowane. Amerykańska Agencja Żywności i Leków (Food and Drug Administration) przeprowadziła rygorystyczne badania krótkołańcuchowych związków z tej grupy i stwierdziła, że stosowane do opakowań do żywności, nie są niebezpieczne.

PFOA i PFOS to jednak związki długołańcuchowe, ale według Foodservice Packaging Institute zostały one wycofane z produkcji gastronomicznych opakowań do żywności. Zamiast tego wykorzystuje się krótkołańcuchowe związki fluorowane i nowe barierowe powłoki, nie zawierające związków fluorowanych w ogóle.

Naukowcy z Instytutu Silent Spring w Newton, przeprowadzili badania setek próbek opakowań pochodzących z różnych sieci fast-food w Stanach Zjednoczonych. Do analizy próbek pod względem obecności związków fluorowanych, wykorzystali spektroskopie promieniowania gamma wzbudzanego protonami (PIGE). Ze względu na fakt, że papier normalnie nie zawiera znaczących ilości fluoru, uznano, że będzie on dobrym materiałem do wykrywania obecności związków fluorowanych.

Na podstawie przeprowadzonych badań stwierdzono, że 46% opakowań papierowych i 20% pudełek kartonowych na produkty takie jak pizza, czy frytki, zawierało duże ilości fluoru. Analizie poddano również papierowe kubki, używane do napojów serwowanych na ciepło i na zimno. Nie stwierdzono w nich jednak znacznych ilości fluoru. Obecność związków fluorowanych, stwierdzono również w papierze używanym do owijania żywności typu fast-food - zawierało je ok. 38% papieru używanego do kanapek i burgerów oraz aż ok. 57% papierowych opakowań do deserów, pieczywa, czy żywności typu Tex-Mex.

Podsumowując, próbki o wysokiej zawartości fluoru, zawierały związki fluorowane. W przypadku części próbek, stwierdzono również obecność długołańcuchowego kwasu perfloorooktanowego (PFOA). Obecność PFOA w tych opakowaniach, wynika prawdopodobnie z faktu, że zostały one wyprodukowane z papieru makulaturowego.

Skutki długoterminowego narażenia na te związki, są szczególnie niepokojące u dzieci. W Stanach Zjednoczonych, aż 1/3 dzieci w USA spożywa żywność typu fast-food codziennie.   Co więcej badania wykazały, że związki perfluorowane obecne są już we krwi pępowinowej. Oznacza to, że człowiek jest narażony na działanie tych związków jeszcze przed urodzeniem.

Według naukowców, mimo tych niepokojących faktów, nie należy spodziewać się wprowadzenia przepisów zabraniających stosowania związków pefluorowanych. Ewentualne zmiany w tym zakresie, mogą wyniknąć z presji publicznej, tak jak stało się to w przypadku bisfenolu A (BPA). Wycofano go z wielu produktów, ze względu na narastający niepokój konsumentów.

Źródła:

1. Environmental Science & Technology.