Zapisz się do newslettera
Najważniejsze informacje dla branży spożywczej!
Zapisz się na newsletter FoodFakty i bądź na bieżąco:
Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) wydał opinię naukową dotyczącą wniosku firmy Alzchem Trostberg GmbH o autoryzację oświadczenia zdrowotnego, które miało wskazywać, że suplementacja kreatyny poprawia funkcje poznawcze. Mimo licznych dowodów naukowych przedstawionych przez wnioskodawcę, Panel ds. Żywienia, Nowej Żywności i Alergenów (NDA) stwierdził, że brak jest wystarczających dowodów na potwierdzenie takiego związku przyczynowo-skutkowego.
Czego dotyczył wniosek?
Wnioskodawca zaproponował oświadczenie zdrowotne skierowane do zdrowych osób dorosłych obu płci. Twierdził, że suplementacja kreatyny, jako składnika diety, może korzystnie wpływać na funkcje poznawcze, takie jak pamięć, koncentracja czy zdolność podejmowania decyzji. Wnioskodawca przedstawił 21 badań przeprowadzonych na ludziach oraz dodatkowe dane z metaanaliz, które miały potwierdzić to twierdzenie.
EFSA uznała, że:
Jednakże, zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 1924/2006, oświadczenia zdrowotne muszą być poparte solidnymi dowodami naukowymi. Panel NDA, analizując przedstawione badania, uznał, że dostępne dane nie pozwalają jednoznacznie stwierdzić, że suplementacja kreatyny rzeczywiście wpływa na poprawę funkcji poznawczych.
W ten sposób EFSA odrzuciła możliwość dodania takiego oświadczenia do listy zatwierdzonych oświadczeń zdrowotnych.
Ocena naukowa
Podczas analizy dowodów Panel NDA uwzględnił następujące kwestie:
Opinia EFSA dotycząca wniosku o autoryzację oświadczenia zdrowotnego dla kreatyny nie jest równoznaczna z pozwoleniem na jej marketing ani z oceną jej bezpieczeństwa jako składnika żywności. W swoim stanowisku EFSA podkreśliła, że jej zadaniem jest wyłącznie ocena naukowa zasadności wnioskowanego oświadczenia zdrowotnego, a nie ocena bezpieczeństwa kreatyny, które zostało już wcześniej ustalone w ramach innych regulacji.
Proces autoryzacyjny oświadczeń zdrowotnych przewiduje możliwość modyfikacji treści oświadczenia oraz warunków jego stosowania w zależności od wyników szczegółowej analizy i opinii naukowej. W przypadku kreatyny wnioskodawca zaproponował konkretne sformułowanie i warunki użytkowania, które jednak mogą zostać zmienione przez organy unijne w trakcie procedury zatwierdzania.
Podsumowanie
Pomimo szerokiego zastosowania kreatyny jako popularnego suplementu diety, szczególnie w sporcie i kulturystyce, brak jednoznacznych dowodów naukowych na jej wpływ na funkcje poznawcze oznacza, że proponowane oświadczenie zdrowotne nie uzyskało akceptacji EFSA. Organ ten zaznaczył, że choć kreatyna ma udowodnione efekty w zakresie poprawy wydolności fizycznej, dowody na jej korzystny wpływ na funkcje poznawcze są niewystarczające.
Ostateczne decyzje dotyczące zatwierdzenia lub odrzucenia oświadczenia zdrowotnego dla kreatyny pozostają w gestii unijnych organów decyzyjnych, takich jak Komisja Europejska, które uwzględniają opinię EFSA jako kluczowy element w procesie oceny. Tym samym kreatyna pozostaje suplementem o ugruntowanej pozycji na rynku, ale bez oficjalnego oświadczenia zdrowotnego potwierdzającego jej wpływ na funkcje poznawcze.
Źródło: EFSA
Przeczytaj także
EFSA stwierdziła, że sacharyna jest bezpieczna do spożycia przez ludzi i zwiększyła dopuszczalne dzienne spożycie(ADI) z 5 do 9 mg/kg masy ciała na dobę, zgodnie z opublikowaną opinią naukową.
Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) ponownie ocenił bezpieczeństwo stosowania argonu (E 938) i helu (E 939) jako dodatków do żywności, potwierdzając ich neutralność toksykologiczną oraz rekomendując wprowadzenie numerów CAS dla precyzyjnej identyfikacji w specyfikacjach unijnych.