Eksperci BfR zwracają uwagę na rolę folianów w diecie

W nowym raporcie BfR2GO eksperci Niemieckiego Federalnego Instytutu ds. Oceny Ryzyka (BfR) wskazują na istotną rolę kwasu foliowego w diecie i rozwiewają wątpliwości dotyczące jego suplementacji.

Związek niezbędny dla organizmu

Kwas foliowy to substancja należąca do witamin z grupy B (witamina B9), która występuje naturalnie w zielonych warzywach liściastych pod postacią folianów. Związki te są niezbędne organizmowi człowieka, który przekształca je do aktywnej formy – tetrahydrofolianu. Stanowi on biologicznie czynny koenzym, który bierze udział w szeregu procesów metabolicznych, w tym w syntezie DNA. Z tego powodu pełni istotną rolę w podziałach komórkowych i wzroście tkanek.

Dieta, suplementy i produkty fortyfikowane

Autorzy raportu podkreślają, że dobrze skomponowana dieta oparta na zielonych warzywach, nasionach roślin strączkowych oraz produktach pełnoziarnistych zapewnia odpowiednią ilość folianów, w związku z czym osoby zdrowe odżywiające się w zbilansowany sposób nie muszą martwić się o ich wystarczającą podaż. Suplementy i żywność wzbogacana w kwas foliowy mogą być jednak pomocne w przypadku niedoborów. Eksperci BfR zalecają przy tym, by nie przekraczać dawek rzędu 200 µg kwasu foliowego/dzień. Ilości powyżej 1000 µg dziennie mogą prowadzić do negatywnych efektów zdrowotnych, takich jak maskowanie potencjalnych niedoborów witaminy B12.

Szczególna rola w okresie ciąży

Foliany są składnikiem szczególnie istotnym dla kobiet planujących ciążę oraz ciężarnych. Według autorów raportu powinny one regularnie suplementować kwas foliowy w ilości 400 µg/dzień poza folianami przyjmowanymi wraz z żywnością. Obniża to ryzyko wrodzonych wad płodu, takich jak np. rozszczep kręgosłupa.

Źródła w żywności

Dobrym źródłem folianów jest wiele rodzajów żywności, w tym szpinak, brokuły, nasiona i orzechy czy płatki owsiane. Ponadto na rynku dostępne są liczne produkty fortyfikowane, zawierające dodatkowe ilości tej witaminy. Wymienić można tu płatki śniadaniowe, batoniki zbożowe czy niektóre napoje. Specjaliści z BfR zwracają jednak uwagę na fakt, że witamina B9 należy do związków rozpuszczalnych w wodzie i wrażliwych na temperaturę, w związku z czym podczas przygotowywania posiłków należy zachować ostrożność, by nie doprowadzić do dużych strat folianów w procesie obróbki żywności.

Źródła:

1. https://www.bfr.bund.de/en/publication/bfr2go__issue_2_2023__main_topic__plant_ingredients-313994.html