Zapisz się do newslettera
Najważniejsze informacje dla branży spożywczej!
Zapisz się na newsletter FoodFakty i bądź na bieżąco:
EFSA zaktualizował swoją ocenę ryzyka dotyczącą pięciu ftalanów stosowanych w plastikowych materiałach mających kontakt z żywnością.
Co to są ftalany?
Ftalany to chemikalia stosowane do zmiękczania (lub „uplastyczniania”) tworzyw sztucznych stosowanych w szeregu produktów przemysłowych i konsumenckich, w tym z tworzyw sztucznych mających kontakt z żywnością, takich jak PVC.
Jakie prace niedawno zakończyła EFSA w zakresie ftalanów?
Efsa opublikowała opinię naukową na temat pięciu ftalanów dopuszczonych do stosowania w plastikowych materiałach przeznaczonych do kontaktu z żywnością (FCM) i uprzednio ocenionych przez EFSA w 2005 r. Pięć substancji jest znanych jako DBP, BBP, DEHP, DINP i DIDP (pełne nazwy poniżej).
W świetle nowych dowodów naukowych poproszono EFSA o dokonanie przeglądu bezpiecznych poziomów pięciu ftalanów w plastikowych FCM oraz o ocenę, czy obecne narażenie na nie w diecie stanowi zagrożenie dla zdrowia publicznego.
Ile z pięciu ftalanów jest bezpiecznych w materiałach mających kontakt z żywnością?
Eksperci Efsa ustalili nowy bezpieczny poziom - grupowe dzienne spożycie (TDI) - dla czterech z pięciu ftalanów (DBP, BBP, DEHP i DINP) na 50 mikrogramów na kilogram masy ciała (µg / kg masy ciała) dziennie w oparciu o ich wpływ na układ rozrodczy. TDI jest szacunkową ilością substancji, którą ludzie mogą spożywać codziennie przez całe życie bez znaczącego ryzyka dla zdrowia. Kluczowym efektem, na którym opiera się ta TDI, jest zmniejszenie poziomu testosteronu u płodów. Piąty ftalan w ocenie, DIDP, nie wpływa na poziom testosteronu u płodów, dlatego ustalono osobny TDI na poziomie 150 µg / kg mc na dzień na podstawie jego wpływu na wątrobę (jak w naszej ocenie z 2005 roku).
Wszystkie te TDI ustalono tymczasowo ze względu na niepewność co do skutków innych niż reprodukcyjne oraz wpływu FCM z plastiku na ogólne narażenie na ftalany dla konsumentów. Eksperci Efsa stwierdzili potrzebę rozwiązania tych niepewności, biorąc pod uwagę cały materiał dowodowy.
Czy są jakieś obawy dotyczące bezpieczeństwa?
Obecne narażenie na te pięć ftalanów z żywności nie stanowi problemu dla zdrowia publicznego. Ekspozycja dietetyczna na grupę DBP, BBP, DEHP i DINP dla przeciętnych konsumentów wynosi 7 µg / kg mc lub siedem razy poniżej bezpiecznego poziomu, a dla wysokich konsumentów wynosi 12 µg / kg mc, czyli cztery razy mniej. W przypadku DIDP narażenie dietetyczne dużych konsumentów jest 1500 razy niższe niż bezpieczny poziom.
Jak zmieniła się ocena EFSA w porównaniu z 2005 rokiem?
Ta nowa ocena pięciu ftalanów jest zgodna z naszą oceną z 2005 r. Pod względem ich najbardziej wrażliwych skutków i indywidualnego dopuszczalnego dziennego spożycia. Główna różnica dotyczy lepszego oszacowania narażenia dietetycznego na ftalany i wprowadzenia grupowego TDI dla czterech ftalanów w celu uwzględnienia łącznej ekspozycji na kilka ftalanów jednocześnie. Jest to częste zjawisko i potwierdzone danymi z badań na ludziach, np. ślady znalezione w moczu.
Pełne nazwy chemiczne i numery referencyjne UE pięciu ftalanów ocenionych przez EFSA to:
ftalan di-butylu (DBP) - FCM nr 157
ftalan butylobenzylu (BBP) - FCM nr 159
bis (2-etyloheksylo) ftalan (DEHP) - FCM nr 283
ftalan diizononylu (DINP) - FCM nr 728
diizodecyloftalan (DIDP) - FCM nr 729
REACH oznacza „rozporządzenie w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i stosowanych ograniczeń w zakresie chemikaliów” (WE 1907/2006). REACH ma na celu poprawę ochrony zdrowia ludzkiego i środowiska poprzez lepszą i wcześniejszą identyfikację swoistych właściwości substancji chemicznych.
Źródło: EFSA
Przeczytaj także
Zespół naukowców z Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) ogłosił, że przystąpi do oceny najnowszych danych toksykologicznych dotyczących bezpieczeństwa bisfenolu A (BPA), syntetycznej substancji wykorzystywanej m.in. do produkcji opakowań produktów spożywczych.
Rosną naciski na organy europejskie, by rozszerzyć przyszły zakaz stosowania ftalanów na materiały przeznaczone do kontaktu z żywnością. Podczas lipcowego posiedzenia komitetu Rejestracji, Oceny, Udzielania Zezwoleń i Stosowanych Ograniczeń w Zakresie Chemikaliów (REACH)...
Nowa, opracowana w Danii metoda służaca do wykrywania szkodliwych substancji chemicznych w materiałach przeznaczonych do kontaktu z żywnością (ang. food contact materials – FCMs) wyprodukowanych z papieru oraz kartonu...