Głosowanie w sprawie unijnych regulacji dotyczących akrylamidu zostało ustalone na czerwiec

Głosowanie, w sprawie projektu rozporządzenia, które może wprowadzić obligatoryjne stosowanie dobrej praktyki przemysłowej, w celu obniżenia zawartości akrylamidu, zostało ustalone na 19 czerwca, w nowo nazwanej sekcji Stałego Komitetu ds. Roślin, Zwierząt, Żywności i Pasz (PAFF) – „Nowa żywność i bezpieczeństwo toksykologiczne łańcucha żywnościowego”. Komisja przyjmie rozporządzenie bezpośrednio po głosowaniu PAFF, pod warunkiem, że jego wynik będzie pozytywny. Informacja ta została ogłoszona przez Komisję 21 marca 2017 r.

Jak stwierdził Frans Verstraete, wniosek w sprawie rozporządzenia Komisji był przedmiotem dyskusji na posiedzeniu, które odbyło 27 marca. Następnie Komisja musi przedstawić projekt rozporządzenia do konsultacji publicznej i przekazać informacje o ewentualnych uwagach do PAFF. Komisja musi przesłać projekt rozporządzenia państwom członkowskim dwa tygodnie przed głosowaniem w PAFF. Dlatego termin głosowania ustalono na 19 czerwca.

Verstraete podczas konferencji SAFE (Safe Food Advocacy Europe), która odbyła się 21 marca odpowiedział na wiele pytań i spotkał się z dużą falą krytyki nowego rozporządzenia. Poinformował on, że podstawy prawne rozporządzenia nie zostaną zmienione, mimo sprzeciwów ze stron organizacji pozarządowych, w tym również SAFE. Organizacje te, uważają za niewłaściwe bazowanie na rozporządzeniu dotyczącym higieny środków spożywczych (852/84), zamiast na rozporządzeniu nr 1881/2006 dotyczącym zanieczyszczeń żywności.

Verstraete odparł te zarzuty podkreślając, że rozporządzenie w sprawie higieny środków spożywczych ma również na celu zapewnienie wysokiego poziomu bezpieczeństwa żywności, w tym zwalczanie zagrożeń chemicznych, a \"akrylamid jest niebezpieczny chemicznie\".

Ponadto Verstraete naciska na ustalenie limitów odniesienia dla akrylamidu w produktach spożywczych. Uważa on, że pozwoli to sprawdzić, czy stosowane środki mające obniżać zawartość akrylamidu w produktach, są skuteczne i pozwolą na uzyskanie najniższego rozsądnie osiągalnego poziomu (ALARA). Wartość limitów ma odzwierciedlać poziomy możliwe do osiągnięcia.

Nie tylko organizacje pozarządowe, są sceptycznie nastawione do ustalenia limitów odniesienia. Niektóre państwa członkowskie, takie jak Belgia, uważają, że limity te, będą trudniejsze do egzekwowania dla inspektorów. Organizacje pozarządowe twierdzą, że Komisja przekazuje kontrolę podmiotom działającym na rynku spożywczym. Verstraete uważa, że nie jest to prawdą. Nie zgadza się on również z tym, że ustalenie limitów, nie zapobiegłoby obecności na rynku produktów o zbyt dużej zawartości akrylamidu.

Verstraete podkreśla również, że Komisja rozważała krytykę wartości limitów odniesienia we wcześniejszych projektach, w których wartości te bazowały na starych danych. Ostatnia wersja rozporządzenia, opiera już się na wynikach najnowszych badań, których część nie została jeszcze nawet opublikowana.

Verstraete przyznał, że akrylamid, tworzący się gdy asparagina w produktach wysokiej zawartości skrobi jest podgrzewana i podlega reakcjom Maillarda jest czynnikiem rakotwórczym. Powiedział też, że nie można ustanowić bezpiecznego poziomu spożycia akrylamidu i że na podstawie opinii EFSA z czerwca 2015 r., zastosowano podejście marginesu narażenia (MOE). Mimo to Verstraete wyraźnie stwierdził, że przy opracowywaniu projektu rozporządzenia i wszelkich przepisów prawnych, zarządzający ryzykiem muszą wziąć pod uwagę \"inne uzasadnione czynniki\" m.in. koszty, czy korzyści zdrowotne. Przykładem są produkty wysokobłonnikowe, które zawierają duże ilości akrylamidu, a mają lepszy ogólny wpływ na zdrowie, niż inne produkty, o niższej zawartości tego związku.

Ponadto podkreślił, że ustalenie maksymalnych limitów dla akrylamidu, może być bardzo trudne, ze względu na fakt, że wytwarza się on podczas obróbki termicznej i jego ilość jest uwarunkowana ilością obecnej w produkcie asparaginy, a ta z kolei jest zależna m.in. od warunków przechowywania surowca (np. ziemniaki na chipsy, czy frytki przechowywanie w zimie zawierają jej więcej). Problemem mogą być też produkty tradycyjne, o dużej zawartości akrylamidu. Pomimo tych trudności, gdy tylko niniejsze rozporządzenie zostanie przyjęte, Komisja rozpocznie prace nad ustawodawstwem, określającym maksymalne limity zawartości akrylamidu dla produktów gotowych do spożycia, takich jak żywność dla dzieci i zboża.

Verstraete podaje również zasadniczy powód, dla którego konieczne jest przyjęcie rozporządzenia, o którym mowa. Zestaw narzędzi dotyczących obniżania zawartości akrylamidu, opracowany przez FoodDrinkEurope (Europejskie Stowarzyszenie Przemysłu Spożywczego i Napojów), był wdrażany przez podmioty działające na rynku spożywczym w bardzo różny sposób. Co więcej, niektóre firmy nie zdawały sobie nawet sprawy z obecności akrylamidu w swoim produktach. Rozporządzenie wprowadzi dla wszystkich podmiotów prowadzących przedsiębiorstwa spożywcze, obowiązek stosowania środków obniżających zawartość akrylamidu.

Jednakże, ze względu na fakt, że podczas gotowania w domu, również powstaje dużo akrylamidu, niezbędne jest uświadamianie konsumentów w tym zakresie. Dlatego też Komisja współpracowała z państwami członkowskimi i organizacjami konsumenckimi nad organizacją kampanii informacyjnych.

Dodatkowo, rozporządzenie będzie wymagało, aby producenci umieszczali na opakowaniach produktów spożywczych, instrukcje przygotowania ich w sposób, który uniemożliwi powstawanie akrylamidu.

Verstraete podkreślił, że jeżeli w czerwcu rozporządzenie zostanie przyjęte, to unijne przepisy dotyczące akrylamidu, będą najbardziej surowymi na świecie przepisami dotyczącymi tego związku.