Klimatyzacja w restauracji źródłem zakażenia Covid-19 – case study

W numerze 26/2020 czasopisma naukowego Emerging Infectious Diseases ukaże się artykuł naukowców z Guangzhou Center for Disease Control and Prevention, który opisuje case study historii zakażeń koronawirusem wśród członków trzech rodzin spożywających posiłek w klimatyzowanej restauracji w Kantonie. To właśnie klimatyzacja okazała się być źródłem zakażeń wśród gości restauracji.

W okresie od 26 stycznia do 10 lutego br. zakażenie COVID-19 dotknęło 10 osób, członków 3 rodzin (rodziny A, B i C), które spożywały posiłek w tej samej klimatyzowanej restauracji w Kantonie, w Chinach. Jedna z rodzin właśnie wróciła z Wuhan. Zespół naukowców przeprowadził szczegółowe dochodzenie, które połączyło te 10 osób, a badania zostały zatwierdzone przez Guangzhou Center for Disease Control and Prevention.

Opis zdarzenia w restauracji

23 stycznia br. rodzina A wróciła z Wuhan do Kantonu (Guangzhou). 24 stycznia pacjent nr 1 (chory A1) zjadł obiad z 3 innymi członkami rodziny (A2-A4) w restauracji X. Dwie inne rodziny, B i C, siedziały przy sąsiednich stołach w tej samej restauracji. Tego samego dnia po wizycie w restauracji u pacjentki A1 wystąpiły objawy gorączki i kaszlu po czym udała się do szpitala. Do 5 lutego w sumie 9 innych osób (4 członków rodziny A, 3 członków rodziny B i 2 członków rodziny C) zachorowało na COVID-19.

Jedynym znanym źródłem narażenia osób dotkniętych chorobą w rodzinach B i C była chora A1 w restauracji. Naukowcy ustalili, że wirus został przeniesiony na >1 członka rodziny B i >1 członka rodziny C w restauracji i że dalsze zakażenia w rodzinach B i C były wynikiem przeniesienia wewnątrzrodzinnego.

Na rysunku przedstawiono rozmieszczenie stołów w restauracji i przepływ powietrza. Czerwone kółka oznaczają miejsca siedzące przyszłych zakażonych, a wypełnione żółtym kolorem czerwone kółko wskazuje pacjenta, który zarażał innych.

Opis restauracji

Restauracja to lokal klimatyzowany, który mieści się w 5-piętrowym budynku bez okien. Sala na trzecim piętrze zajmuje 145 m2; każde piętro ma swój własny klimatyzator. Odległość między każdym stołem wynosi około 1 m. Rodziny A i B zajmowały miejsca siedzące przez nakładający się okres czasu liczący 53 minuty, a rodziny A i C przez 73 minuty. Wylot i wlot powietrza centralnego klimatyzatora zostały umieszczone na ścianie obok stołu C.

W dniu 24 stycznia w restauracji przebywało łącznie 91 osób (83 klientów, 8 pracowników). Spośród nich 83 osoby zjadły lunch przy 15 stołach na trzecim piętrze. Wśród 83 klientów 10 zachorowało na COVID-19; pozostałe 73 osoby zostały zidentyfikowane jako bliskie kontakty i poddane 14 dniowej kwarantannie. W tym okresie nie wystąpiły u nich żadne objawy, a próbki wymazów z ich gardeł oraz 6 próbek wymazów z klimatyzatora (3 z wylotu powietrza i 3 z wlotu powietrza) były negatywne w teście metodą odwróconej transkrypcji PCR.

Wyniki przeprowadzonego badania

Na podstawie badania potencjalnych dróg przenoszenia naukowcy doszli do wniosku, że najbardziej prawdopodobną przyczyną tego ogniska jest przenoszenie drogą kropelkową. Chociaż chory nr 1 (chory A1) był bezobjawowy w czasie lunchu, odnotowano przedobjawową transmisję. Biorąc pod uwagę okresy inkubacji w rodzinie B, najbardziej prawdopodobnym scenariuszem jest to, że wszyscy 3 członkowie rodziny B zostali bezpośrednio zakażeni przez chorego A1. Nie można jednak wykluczyć, że chorzy B2 i B3 zostali zakażeni przez chorego B1, pierwszego członka rodziny B, który zachorował. W przypadku rodziny C możliwy jest scenariusz, w którym zarówno chory C1, jak i C2 zostali zakażeni przez chorego A1; inny scenariusz zakłada, że chory C1 zaraził się podczas opieki nad chorym C2, począwszy od 27 stycznia.

Klimatyzacja winna ogniska COVID-19 oraz zalecenia prewencyjne

Przenoszenie wirusa w tym ognisku nie może być tłumaczone wyłącznie przez przenoszenie kropelkowe. Większe kropelki oddechowe (>5 μm) pozostają w powietrzu tylko przez krótki czas i pokonują tylko niewielkie odległości, zazwyczaj 1 m. Jednak silny przepływ powietrza z klimatyzatora mógł spowodować rozprzestrzenienie się kropel od stołu C do A, następnie do B, a następnie z powrotem do C.

Aerozolowe kropelki mogą pozostać w powietrzu i przemieszczać się na duże odległości >1 m. Odnotowano potencjalne przenikanie aerozoli w przypadku wirusów ciężkiego ostrego zespołu oddechowego SARS i bliskowschodniego zespołu oddechowego MERS. Ale żaden z pracowników lub innych gości tej restauracji nie został zakażony. Co więcej, wszystkie próbki wymazów z klimatyzatora były ujemne. Jednakże aerozole podążają za przepływem powietrza, a niższe stężenia aerozoli na większych odległościach mogły być niewystarczające do wywołania infekcji w innych częściach restauracji.

Naukowcy twierdzą, że w tym przypadku przyczyną zakażeń było przynoszenie aerozolu przez klimatyzację. Kluczowym czynnikiem infekcji był kierunek przepływu powietrza. Na uwagę zasługuje fakt, że chory B3 był bezobjawowy, a 1% chorych w tym ognisku było bezobjawowych, co stanowi potencjalne źródło ognisk wśród społeczeństwa. Aby zapobiec rozprzestrzenianiu się COVID-19 w restauracjach, autorzy badania zalecają wzmocnienie nadzoru nad klimatyzacją, zwiększenie odległości między stołami i poprawę wentylacji.

Źródło: https://wwwnc.cdc.gov/eid/article/26/7/20-0764_article