Ogólny kontekst 

W dniach 5 października 2022 - 11 stycznia 2023 przeprowadzono konsultacje społeczne dotyczące zmian przepisów UE dotyczących materiałów przeznaczonych do kontaktu z żywnością. Planowana nowelizacja związana jest z realizacją strategii „Od pola do stołu”, która, zgodnie z informacjami na stronie Komisji Europejskiej, zakłada m.in. „poprawę bezpieczeństwa żywności i zdrowia publicznego (zwłaszcza poprzez ograniczenie stosowania niebezpiecznych chemikaliów), rozpowszechnianie innowacyjnych i zrównoważonych rozwiązań w zakresie opakowań z wykorzystaniem materiałów przyjaznych dla środowiska, nadających się do ponownego użycia i recyklingu, oraz zapobieganie marnotrawieniu żywności.”. W dążeniu do zrównoważonej gospodarki w całej Unii bardzo istotną rolę odgrywa odpowiednie gospodarowanie materiałami opakowaniowymi oraz opakowaniami, które stanowią poważny problem na gruncie stale rosnącej liczby śmieci i odpadów. 

Struktura ankiety 

W ramach badania prawidłowo złożono 610 kwestionariuszy, z których blisko połowa (45%) została wypełniona przez mieszkańców Unii Europejskiej, a pozostałe 26% przez przedsiębiorców oraz stowarzyszenia biznesowe (13%). Najwięcej respondentów (21%) pochodziło z Francji oraz z Niemiec (17%). Na kwestionariusz dla konsumentów składało się 12 pytań podzielonych na 4 grupy takie jak:

1. Zakres FCM i artykuły 2
2. Bezpieczeństwo FCM i artykułów 
3. Informacje i etykietowanie 
4. Zrównoważony rozwój i ponowne wykorzystanie FCM i artykułów.

Natomiast w przypadku interesariuszy z branży opakowaniowej, pytania zawarte w kwestionariuszu do nich skierowanym, dotyczyły takich kwestii jak:

1. Zakres FCM i artykuły 
2. Zarządzanie bezpieczeństwem i ryzykiem.
3. Zrównoważony rozwój i przyszły rozwój. 
4. Informacje wzdłuż łańcucha dostaw.

Wyniki ankiety zostały ujęte w formie raportu Komisji Europejskiej pt. „Factual Summary report. Public consultation on the revision of the EU rules om food contact materials (FCMs)” (tłum. autorki: „Faktyczny raport podsumowujący. Konsultacje społeczne w sprawie przeglądu przepisów UE dotyczących materiałów przeznaczonych do kontaktu z żywnością (FCM)”), który został opublikowany pod numerem Ref. Ares(2023)4157469 - 15/06/2023. 

Wyniki ankiety 

Wśród licznych odpowiedzi udzielonych przez respondentów na szczególną uwagę zasługują zagadnienia związane z bezpieczeństwem produktów. W tym kontekście „(…) ponad 90% konsumentów zdecydowanie zgadza się lub zgadza, że substancje potencjalnie powodujące raka lub wpływające na układ rozrodczy i hormonalny nie powinny być obecne w FCM. Jednocześnie konsumenci nie czują się zaniepokojeni obecnością substancji chemicznych, o ile nie są obecni w produkcie końcowym (32% zdecydowanie się zgadza, 24% się zgadza) lub nie są szkodliwe.”. Co ważne, ponad połowa konsumentów (60%) wyraziła gotowość do zapłaty większej ceny za produkt (od około 5% do 10% ceny), pod warunkiem, że cechowałby się on większym bezpieczeństwem. Oprócz tego, zdaniem konsumentów, bezpieczeństwo żywności jest ważniejsze niż możliwość recyklingu lub wielokrotnego użytku opakowań do żywności (72% odpowiedzi).

Natomiast jeżeli chodzi o odpowiedzi udzielone przez przedstawicieli branży opakowaniowej, to dają się wśród nich zaobserwować pewne rozbieżności. Jak wskazano w raporcie: „Z jednej strony organizacje pozarządowe zgadzają się, że ustawodawstwo FCM powinno przede wszystkim dotyczyć problemów środowiskowych (41% zdecydowanie się zgadza, 53% się zgadza) i alergenów FCM (83% zdecydowanie się zgadza). Rzeczywiście, władze publiczne wolałyby skupić się na alergenach (65%). Natomiast stowarzyszenia biznesowe nie zgadzają się co do włączenia bezpieczeństwa fizycznego do ustawodawstwa FCM (33% się nie zgadza, 30% zdecydowanie się nie zgadza) i, wraz z firmami biznesowymi, nie zgadza się co do rozwiązywania problemów środowiskowych (odpowiednio 25% nie zgadza się, a 27% zdecydowanie się nie zgadza, 28% nie zgadza się, a 37% zdecydowanie się nie zgadza).”. Natomiast za najistotniejsze kwestie związane z prawodawstwem w zakresie opakowań i FCM uznano, że najbardziej odpowiednimi narzędziami do zarządzania ryzykiem są ogólny limit migracji, kryteria czystości substancji i szczegółowe warunki stosowania substancji, z przedstawionych wyborów.

Więcej informacji na temat konsultacji oraz pełen tekst raportu dostępny jest pod adresem: LINK