Aktinidia ostrolistna (Actinidia arguta) zwana potocznie mini kiwi jest rośliną, której owoce w niedalekiej przyszłości mogą stać się smacznym i zdrowym składnikiem diety Polaków. W naszym klimacie możliwa jest uprawa niektórych odmian tej wartościowej rośliny. Do najpopularniejszych odmian towarowych odpornych na mróz należą: Geneva, Weiki i Ananasnaya. Dobrze w naszym klimacie sprawdza się również nowa odmiana „Bingo” wychodowana przez naukowców SGGW w Warszawie. Roślina ta wyrasta do 10 m i rodzi 30-50 kg owoców. Z roku na rok w Polsce rośnie powierzchnia plantacji Aktinidi ostrolistnej, której owoce zbiera się we wrześniu. Owoce mają jasnozieloną skórkę z różowo czerwonym rumieńcem, osiągają masę od kilku do kilkunastu gramów. Miąższ z licznymi drobnymi nasionami jest zielony lub żółtawy. Jagody mają słodko-kwaśny smak i delikatny ananasowy aromat a bezwłosa, delikatna skórka umożliwia spożywanie owoców w całości.

Mini kiwi w 100 g świeżych owoców zawiera od 16,6 do 21,5% cukrów, od 8,7 do 13,6% suchej substancji oraz od 210 do 760 mg związków garbnikowych i barwiących (katechin, flawonoidów leukoantocyjanów) związków o działaniu antyoksydacyjnym. Zawartość witaminy C jest zależna od gatunku w  popularnych odmianach krajowych waha się między 86,1 a 420 mg/100 g świeżej masy. Na uwagę zasługuje również zawartość enzymu proteolitycznego aktynidyny, który rozkłada niektóre wiązania białek przyspieszając trawienie: serów, jogurtów, jajek oraz mięsa i ryb. Wyniki prowadzonych aktualnie badań, wskazują na silne działanie prozdrowotne tych owoców. Spożywanie mini kiwi może obniżać poziom cholesterolu oraz redukować nadciśnienie. Owoce aktinidii mogą być wykorzystywane do produkcji wyrobów cukierniczych, napojów soków, kompotów, marmolad, galaretek dżemów. Silny aromat i kwaskowy smak owoców powoduje, że mogą być również wykorzystywane w przemyśle gorzelniczym do produkcji likierów, piw i wódek smakowych. Wysuszone owoce mogą być składnikiem przekąsek zbożowo-owocowych oraz mieszanek musli. Potwierdzono również możliwość zastosowania ekstraktów z owoców aktinidii do wzbogacania pieczywa bezglutenowego. Aktywność enzymatyczna powoduje, że stają się coraz częściej składnikiem suplementów diety i preparatów wspomagających trawienie.

Prowadzone w Katedrze Inżynierii Żywności i Organizacji Produkcji prace nad opracowaniem skutecznych metod utrwalania tych owoców sprawią, że staną się one atrakcyjnym pod względem smakowym i odżywczym składnikiem naszej codziennej diety.

mgr inż. Michał Bialik, dr hab. Ewa Gondek, dr inż. Artur Wiktor

Wydział Nauk o Żywności SGGW