8 stycznia 2020r. w Ministerstwie Zdrowia odbyło się spotkanie dotyczące prac nad ustawą o zmianie niektórych ustaw w związku z promocją prozdrowotnych wyborów konsumentów. W spotkaniu oprócz przedstawicieli MZ wzięli udział przedstawiciele największych stowarzyszeń branżowych oraz instytutów naukowych. W spotkaniu uczestniczyła Izabela Tańska – Doradca ds. Prawa Żywnościowego, IGIFC reprezentująca jedną z branż sektora spożywczego. Wczorajsze spotkanie dotyczyło wyłącznie kwestii opłat od produkcji i importu napojów. 9 stycznia odbyło się spotkanie dotyczące opłat za reklamę suplementów diety.
Według autora projektu celem ustawy - przedstawionym w uzasadnieniu - jest wykorzystanie polityki fiskalnej jako narzędzia służącego promocji prozdrowotnych wyborów konsumentów. W projekcie zaproponowano nałożenie dodatkowych opłat m.in. na:
- napoje z dodatkiem monosacharydów, disacharydów, oligosacharydów, środków spożywczych zawierających te substancje oraz substancje słodzące […]
- napoje z dodatkiem kofeiny, guarany lub tauryny;
Wysokość opłaty wynosi:
- 0,70 zł w przypadku dodatku jednej substancji o właściwościach słodzących albo 0,80 zł w przypadku dodatku więcej niż jednej substancji o właściwościach słodzących,
- 0,20 zł przypadku dodatku co najmniej jednej substancji o właściwościach aktywnych w przeliczeniu na każdy litr napoju.
Producenci żywności zgłosili liczne i zdecydowanie krytyczne uwagi do projektu. Regularnie powtarzał się zarzut dotyczący tego, że rozwiązania zaproponowane w ustawie nie prowadzą do osiągnięcia oczekiwanego celu. Potrzebna jest edukacja i wspieranie innowacji służące reformulacji składu napojów, a nie kolejne obciążenie producentów, w sumie będące nowym podatkiem, chociaż nazwane opłatą.
Wnioskowano m.in. o to, aby wartość opłaty ustalana była w oparciu o "progi cukrowe", wynikające z poziomu cukru dodanego w produkcie.
Część zapisów ustawy wymaga dopracowania merytorycznego. Izabela Tańska zgłosiła wniosek o doprecyzowanie i uzupełnienie kwestii związanej z definicją "napoju". Jaki środek spożywczy w rozumieniu projektowanej ustawy jest napojem? Co decyduje o tym czy produkt jest napojem w rozumieniu projektowanej ustawy czy nazwa, pod którą jest wprowadzany do obrotu, czy postać?
Co w sytuacji, jeśli produkt ma postać napoju, ale jest jednocześnie suplementem diety lub żywnością wzbogacaną?
Powyższa kwestia ma szczególne znaczenie w kontekście tego, że w art. 12a ust. 4 wyłączone z zakresu ustawy (jako niepodlegające opłacie) zostały produkty należące do kategorii żywności specjalnego przeznaczenia medycznego. Pojawia się pytanie: czy produkt mający postać napoju, ale spełniający jednocześnie kryteria suplementu diety lub kryteria żywności wzbogacanej podlega opłacie czy nie?
Wprowadzenie odpowiednich zapisów dotyczących opisanej kwestii powinno również wyjaśniać wątpliwości czy zakresem ustawy objęte mają być napoje w proszku, piwo bezalkoholowe, napoje na bazie mleka, produkty z dodatkiem cukru w kanale HORECA z uwzględnieniem dystrybuowanych w automatach.
Doprecyzowania wymaga również zagadnienie składników aktywnych (za które w ustawie uznano: kofeinę, taurynę oraz guaranę). Konieczne jest wyjaśnienie sytuacji, w której kofeinę dodano w celach aromatycznych a nie jako składnik aktywny.
W aktualnej wersji projektu ustawa ma wejść w życie 1 kwietnia 2020 r., z wyjątkiem art. 8, który ma wejść w życie 1 stycznia 2021 r.
Uwagi do projektu ustawy mają być zgłoszone do jutra tj. 10 stycznia. Uczestnicy spotkania wnioskowali o przedłużenie tego terminu.
Z projektem można zapoznać się
TUTAJ
Osoby zainteresowane otrzymaniem projektu ustawy i uzasadnienia w mailu, prosimy o wiadomość na
igifc@igfc.pl