Organizm odróżnia cukier od słodzików dzięki komórkom w jelitach

Skuteczne mechanizmy ewolucyjne

Choć zarówno cukier, jak i słodziki, charakteryzują się intensywnie słodkim smakiem, organizmy ssaków, w tym ludzi i szczurów, zostały w toku ewolucji wyposażone w zaskakująco skuteczny mechanizm rozróżniania tych substancji. Takie wnioski płyną z opublikowanego niedawno badania, w którym opisano wyspecjalizowane komórki odpowiedzialne za identyfikację źródła słodkiego smaku.

Dalsze rejony przewodu pokarmowego

Krótko po odkryciu receptora smaku słodkiego w jamie gębowej szczurów około 20 lat temu przeprowadzono szereg eksperymentów, w których próbowano pozbawić zwierzęta możliwości rozpoznawania pokarmów zawierających cukier poprzez usunięcie odpowiedzialnych za to struktur anatomicznych. Ku zaskoczeniu badaczy okazało się, że szczury w dalszym ciągu potrafiły rozróżnić niosący wartość energetyczną cukier od słodzików. By wyjaśnić tę zagadkę naukowcy musieli przyjrzeć się znacznie głębiej położonym rejonom przewodu pokarmowego.

Komunikacja neuronalna

Komórki, o których mowa, znajdują się za żołądkiem – w górnej części jelita cienkiego. Nazywane enteroendokrynnymi, ze względu na zdolność do wytwarzania hormonów, struktury te są w stanie komunikować się z neuronami za pomocą połączeń synaptycznych. Uwalniają one nie tylko stosunkowo wolno działające hormony, ale również neuroprzekaźniki, które docierają do nerwu błędnego, a następnie do mózgu w czasie tysięcznych części sekundy.

Stymulacja nerwu błędnego

„Komórki te działają analogicznie do czopków w siatkówce, które rejestrują długość fali światła”, wyjaśnia kierownik zespołu badawczego, prof. Diego Bohórquez  z Uniwersytetu Duke’a w Stanach Zjednoczonych. Wykrywają one obecność cukru i potrafią odróżnić go od słodzików. Uwalniają wówczas neurotransmitery, które stymulują nerw błędny, dzięki czemu zwierzę jest w stanie stwierdzić czy ma do czynienia z cukrem czy z inną substancją słodzącą.

Organizm rozpozna różnicę

Wiele osób zmaga się z silną pokusą sięgania po produkty zasobne w cukry. Badania Amerykanów rzucają na to zagadnienie nowe światło i pokazują w jaki sposób układ pokarmowy rozpoznaje rodzaj nośnika smaku słodkiego. Może to po części wyjaśniać dlaczego słodziki nie zaspokajają apetytu na słodkie pokarmy w takim samym stopniu, jak cukry posiadające wartość odżywczą – wyjaśnia główna autorka publikacji, dr Kelly Buchanan z Massachusetts General Hospital.

Źródła:

1. https://www.nature.com/articles/s41593-021-00982-7
2. https://noticiasdelaciencia.com/art/43472/el-misterio-de-la-distincion-entre-azucar-y-edulcorantes-artificiales?fbclid=IwAR03LKpNlF3rXuInMu_ucQ3oVLj3xOtXbrPBt7D7IgsR-n-8_uC0hGCvVrg