PFAS w żywności: EFSA oceniła ryzyko i ustaliła dopuszczalne spożycie

EFSA wyznaczyła nowy próg bezpieczeństwa dla głównych substancji perfluoroalkilowych, czyli PFAS, które kumulują się w organizmie. Próg TWI (dopuszczalnego tygodniowego spożycia) w wysokości 4,4 nanogramów na kilogram masy ciała na tydzień - jest częścią opinii naukowej na temat zagrożeń dla zdrowia ludzi wynikających z obecności tych substancji w żywności.

Szkodliwość PFAS

PFAS to grupa syntetycznych związków chemicznych wytwarzanych przez człowieka, które są niezwykle trwałe w środowisku i w organizmie człowieka. Są produkowane i wykorzystywane w różnych gałęziach przemysłu na całym świecie (np. w tekstyliach, artykułach gospodarstwa domowego, motoryzacji, przetwórstwie spożywczym, budownictwie, elektronice).

Narażenie na te związki może prowadzić do niekorzystnych skutków dla zdrowia. Ludzie mogą zostać narażeni na PFAS na różne sposoby, w tym poprzez żywność, a substancje te najczęściej znajdują się w wodzie pitnej, rybach, owocach, jajach i produktach jajecznych.

Ocena EFSA skupiła się na czterech związkach PFAS, były to: kwas perfluorooktanowy (PFOA), sulfonian perfluorooktanu (PFOS), kwas perfluorononanowy (PFNA) oraz kwas perfluoroheksanosulfonowy (PFHxS).

Naukowcy z EFSA stwierdzili, że narażonymi grupami populacji są najbardziej małe dzieci i dzieci, a narażenie kobiet podczas ciąży i karmienia piersią jest głównym czynnikiem przyczyniającym się do poziomu PFAS u niemowląt.

Eksperci uznali zmniejszoną odpowiedź układu odpornościowego na szczepienia za najbardziej krytyczny wpływ na zdrowie ludzi przy określaniu TWI. Różni się to od wcześniejszej opinii EFSA na temat PFAS z 2018 r., w której głównym czynnikiem krytycznym był podwyższony poziom cholesterolu.

W opinii z 2018 r. ustawiono oddzielne TWI dla PFOS i PFOA, ale EFSA dokonała ponownej oceny tych substancji, biorąc pod uwagę najnowszą wiedzę naukową i zastosowała do swoich ostatnich wytycznych dotyczących oceny łącznego narażenia na wiele chemikaliów.

Najnowsza opinia naukowa dotyczy informacji zwrotnych otrzymanych od organizacji naukowych, obywateli i właściwych organów w państwach członkowskich zebranych podczas dwumiesięcznych konsultacji, które trwały od lutego do kwietnia 2020 r.

Doradztwo naukowe EFSA będzie wspierać osoby zarządzające ryzykiem w podejmowaniu decyzji dotyczących najlepszego sposobu ochrony konsumentów przed narażeniem na PFAS poprzez żywność.

W jaki sposób żywność może zostać skażona PFAS?

Żywność może zostać skażona przez skażoną glebę i wodę wykorzystywaną do jej uprawy, poprzez koncentrację tych substancji u zwierząt przez spożycie paszy i wody, poprzez opakowania żywności zawierające PFAS lub urządzenia używane w przetwórstwie żywności zawierające PFAS.

Opinia naukowa: Zagrożenie dla zdrowia ludzi związane z obecnością substancji perfluoroalkilowych w żywności

Sprawozdanie techniczne: Wynik konsultacji publicznych w sprawie projektu oceny ryzyka substancji perfluoroalkilowych w żywności

Źródło: EFSA