Prawie co drugi produkt oznaczony jako cukier z kwiatów kokosa zawiera obcy cukier

Niemiecki magazyn "Öko-Test" wraz ze wzrostem popularności alternatyw dla białego cukru przyjrzał się cukrowi z kwiatu kokosa i zlecił przebadanie dwudziestu produktów, dostępnych na rynku niemieckim. Przeprowadzone analizy wykazały, że prawie co drugi produkt oznaczony jako cukier z kwiatów kokosa zawiera obcy cukier. Ponadto w opracowaniu spróbowano odpowiedzieć na następujące pytanie: czy faktycznie warto zastępować biały cukier cukrem z kwiatów kokosa?

Produkty do badań zostały zakupione w grudniu 2020 r., a ich cena wahała się od 8 do 33 EUR (od ok. 36 do 150 PLN). Dla porównania kilogram białego cukru można kupić w niemieckim supermarkecie za około 0,75 EUR (3,40 PLN).  

Cukry obce w cukrze z kwiatów kokosa

Konsumenci kupujący cukier z kwiatów kokosa oczekują, że cukier ten nie będzie zawierać niczego poza czystym cukrem z kwiatów kokosa, ale w rzeczywistości tak nie jest. Spośród 20 produktów tylko 11 uzyskało ocenę „bardzo dobrą”: Agava Kokosblütenzucker Naturland, Alnatura Kokosblütenzucker, Basic Kokosblütenzucker, Borchers Bio Kokosblütenzucker, Dm Bio Kokosblütenzucker Naturland, Dr. Goerg Bio-Kokosblütenzucker, Ener Bio Kokosblütenzucker, Natura Kokosblütenzucker pur, Naturgut Bio Kokosblütenzucker, Nuss Kokoszucker i Rapunzel Kokosblüten Zucker.

Laboratorium badawcze znalazło dowody na obecność innego cukru w ośmiu produktach i najprawdopodobniej był to cukier trzcinowy. W teście uznano, że jest to główny powód uzyskania gorszej oceny. Zawartość obcego cukru w krytykowanych produktach w większości wynosiła od 20 do 30 procent, aczkolwiek w najgorszym przypadku zawartość cukru obcego wynosiła nawet ponad 50%. W składzie tych produktów wyszczególniony został jedynie cukier z kwiatów kokosa.

Cukier z kwiatów kokosa to produkt o długiej tradycji, a cukry włączone do testu pochodziły głównie z małych indonezyjskich i filipińskich gospodarstw. Rolnik zbiera nektar z kwiatostanu do naczynia, następnie gotuje go aż zgęstnieje i skrystalizuje. Dalsze kroki obejmują mielenie, przesiewanie, suszenie i pakowanie, aż w końcu cukier trafia do producentów w Niemczech. Nie jest jasne, w którym momencie nastąpiło wymieszanie z innym cukrem.

Jeden z dostawców cukru z kwiatu kokosa twierdzi, że pomimo dużych starań w łańcuchu dostaw, jego dostawca nie może w 100 procentach wykluczyć zanieczyszczenia. Zaopatrzenie odbywa się na małą skalę, a dostawy pochodzą zawsze od kilku rolników.

Brak wymogów dotyczących czystości produktu

Autorzy testu dają do zrozumienia, że nie można jednoznacznie stwierdzić czy są to przypadki oszustwa, choćby z powodu braku w UE określonych wymogów, dotyczących czystości cukru z kwiatów kokosa. Jednakże obecność cukru obcego w ilości przekraczającej 15% ciężko jest uznać za niezamierzone zanieczyszczenie.

Istnieje praktyka dodawania cukru trzcinowego podczas procesu gotowania syropu z kwiatów kokosa, aby ten lepiej krystalizował, jednak są to niewielkie ilości.

Działania następcze firm, rozszerzenie kontroli jakości

Jeden z producentów, który uzyskał wynik „zadowalający” zareagował na wyniki testu. Grupa natychmiast wycofała swój produkt z rynku, uprzednio sprawdzono zmierzone wartości i potwierdzono je we własnych analizach.

Inne firmy zapowiedziały, że w przyszłości rozszerzą kontrolę jakości. Główną trudnością jest kontrolowanie kilku tysięcy rolników kontraktowych jednocześnie. Jak podaje Öko-Test, wielu producentów produktów uwzględnionych w teście polega na uczciwych płacach i długoterminowych relacjach z dostawcami, co najwyraźniej nie jest wystarczające do zapewnienia autentyczności produktu.

Ciekawostką jest to, że w badaniach przeprowadzono również ocenę sensoryczną i specjaliści nie odnotowali dodatku cukrów obcych. Według nich smak i zapach wszystkich przebadanych produktów był wzorcowy.

Czy cukier z kwiatów kokosa jest „zdrowy”?

Cukier z kwiatów kokosa reklamowany jest jako „zdrowsza” alternatywa dla cukru białego. Wśród zalet wymienia się przede wszystkim niski indeks glikemiczny i wysoką zawartość składników mineralnych. Cukier ten faktycznie zawiera pewne ilości witamin i składników mineralnych (żelazo, cynk, wapń, potas), ale nadal jest to cukier i w około 80% składa się z sacharozy. Aby dostarczać znaczącą ilość witamin i składników mineralnych należałoby spożywać duże ilości cukru z kwiatów kokosa, co jest sprzeczne z zaleceniami dotyczącymi ograniczenia spożycia cukru. Dlatego autorzy testu odejmowali punkty za stosowanie na opakowaniach produktów niektórych oświadczeń, np. „cenne źródło składników mineralnych”

Zaleta niższego indeksu glikemicznego (IG) również nie jest taka oczywista. W Internecie często można znaleźć informację o wartości IG dla cukru z kwiatów kokosa, która wynosi 35. Wartość ta pochodzi z badań przeprowadzonych na zlecenie Filipińskiego Departamentu Rolnictwa, natomiast nowsze testy przeprowadzone przez Uniwersytet w Sydney (Australia) i Glycemic Index Foundation wykazały, że wartość ta wynosi 54. Wartość ta jest nadal niższa od sacharozy (65), aczkolwiek cukier i tak zwykle spożywany jest jako część posiłku, a w takim wypadku na poziom cukru we krwi po posiłku wpływ będą mieć wszystkie spożyte składniki wraz z posiłkiem.

Źródła:

https://www.oekotest.de/essen-trinken/Warum-Kokosbluetenzucker-nicht-gesuender-ist-als-Haushaltszucker_11786_1.html

https://help.orf.at/stories/3205972/