Producenci makaronów w Polsce wciąż bez wsparcia rządu - Stanowisko Polskie Izby Makaronu

Jako branża apelujemy o wsparcie i równe traktowanie.

Obecna sytuacja spowodowana wojną w Ukrainie wpłynęła na gwałtowny wzrost cen produkcji makaronów - w tym koszty energii, gazu oraz wynagrodzenia pracowników.

Producenci makaronu borykają się przede wszystkim z problem wysokich cen energii i gazu, a także kosztów okołoprodukcyjnych, między innymi z cenami jaj - mówi się o kilkudziesięcioprocentowych wzrostach cen w ciągu ostatnich kilku miesięcy. Potwierdzają to dane zebrane przez pracowników Ministerstwa Rolnictwa i publikowane w biuletynach Zintegrowanego Systemu Rolniczej Informacji Rynkowej. Wynika z nich, że 22 stycznia 2023 r. na rynku za 100 jaj spożywczych z chowu klatkowego w kategorii L trzeba było zapłacić średnio prawie 80 zł. Dokładnie rok wcześniej – niespełna 47 zł.

Rząd zapowiedział pomoc dla piekarni i cukierni w postaci niższej ceny gazu, co przyjęliśmy z jednej strony zadowoleniem, a z drugiej rozczarowaniem, dlaczego zostaliśmy pominięci. Jako branża apelujemy o wsparcie i równe traktowanie – bez takich gwarancji łańcuch produkcji zostanie nadszarpnięty a my, jako przedsiębiorcy staniemy przed widmem zmian, zwolnień a nawet zamknięcia zakładów. Przez wysokie koszty produkcji już w tej chwili makaron produkowany w   Polsce jest niekonkurencyjny cenowo, a producenci z Turcji, Czech, Łotwy wypierają krajowych producentów z półek sklepowych. Obniżenie stawki na gaz dla piekarni i cukierni pokazuje, że rząd wsłuchuje się w głos przedsiębiorców i podejmuje dialog na rzecz ratowania polskiego przemysłu.

Obecnie rząd proponuje dopłaty dla rolników do sprzedanego zboża. Uważamy, że jest to bardzo dobry pomysł, jednak nie rozwiązuje on istoty problemu. Dopłaty nie spowodują, że zboża będzie mniej, ono nadal będzie w kraju, tylko, że w innym magazynie. Uważamy, że najlepszym rozwiązaniem byłaby dopłata do wyeksportowanych makaronów poza Unię Europejską. Takie dopłaty funkcjonują obecnie w Turcji. Dzięki nim, będziemy mogli obniżyć cenę makaronu na rynkach trzecich i znacząco ożywić sprzedaż, co przełoży się bezpośrednio na większe zużycie pszenicy krajowej, której na rynku mamy w nadwyżce, oraz wzmocni konkurencyjność naszej branży na rynkach zagranicznych. Turcja dzięki pomocy swojego rządu w postaci dopłat do wyeksportowanych makaronów, oraz dopłat pokrywających koszty transportu eksportowanych makaronów stała się drugim producentem makaronu na świecie, pomimo tego, że importuje pszenicę. Nadmiar zboża nie musi być dla Polski problemem, a ogromnym atutem, który powinniśmy umieć wykorzystać.

Apelujemy również o rozpatrzenie przez rząd możliwości zmian legislacyjnych w obecnie nowelizowanej ustawie o odnawialnych źródłach energii (UC99), poprzez możliwość uzyskiwania przez producentów rolno-spożywczych zgody na budowę instalacji fotowoltaicznych bez konieczności załatwiania długotrwałych formalności dla instalacji powyżej 300 kWh lub proporcjonalnie do zużycia przez zakład produkcyjny. W chwili obecnej przepisy pozwalają na budowę instalacji na zgłoszenie o mocy do 50 KWh. Pozytywna decyzja pozwoli w znacznym stopniu odciążyć krajową sieć energetyczną i korzystać przez producentów z taniej energii elektrycznej.

Kończąc nasz apel pragniemy dodać, że Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, przekazało również informację, iż trwają intensywne poszukiwania rynków zbytu zboża, głównie w krajach afrykańskich, które mogą łączyć sprzedaż z pomocą humanitarną. 

W tym miejscu chcielibyśmy zasygnalizować możliwość objęcia makaronów jako produktów przeznaczonych na pomoc humanitarną do krajów Azji i Afryki Północnej.
Pomoc ta, mogłaby dotyczyć makaronów z rezerw  zgromadzonych w  Agencji Rezerw Strategicznych lub makaronów wyprodukowanych na ten cel przez powołaną przez Polską Izbę Makaronu grupę producentów.
W tym przypadku w naszej ocenie, pomoc ta musi być objęta zamówieniem rządowym.
Jest to jeden ze sposobów zagospodarowania ogromnych nadwyżek pszenicy krajowej jak i sprowadzonej z  Ukrainy.

Podejmując działania dążące ku ochronie konsumentów przed wysokimi wydatkami na żywność oraz ku utrzymaniu rotacji produktów i zachowaniu ciągłości łańcucha dostaw po wzroście cen, apelujemy o uwzględnienie również producentów makaronów w Ustawach pomocowych w świetle rosnących cen.

Z poważaniem,

Członkowie Polskiej Izby Makaronu