Rynek pomidorów w UE pod presją importu oraz przyspieszenia sezonów zbioru w Europie środkowo- wschodniej

Prognozy

Wg ostatnich prognoz KE przedstawianych w Short-term Outlook, światowa produkcja pomidorów do przetwórstwa w 2018 r. spadnie o 5% do 35,9 mln t, z dużymi różnicami w różnych obszarach produkcji. Niższa produkcja spodziewana jest w Chinach - o 33% r/r, podczas gdy w Kalifornii prawdopodobnie wzrośnie o 13% r/r.

Prognoza przewiduje, że  unijna produkcja pomidorów, która w zeszłym roku osiągnęła 18,5 mln t, zmniejszy się o 7,8% r/r, na co wpływ będzie miał głównie spadek produkcji przetwórczej na półwyspie Iberyjskim (-22%r/r). W Portugalii produkcja ma spaść do najniższego poziomu od 2013 r., jako wynik problemów ze zdrowotnością roślin (mączlika, roztocza), a także problemów z jakością (defekty koloru), co przełoży się na obniżkę plonu.

Spadek cen

W ubiegłym roku produkcja świeżych pomidorów w UE spadła o 2%. Dzięki późnym zbiorom w sezonie zimowym, w pierwszych miesiącach 2018 r. na rynku było dużo świeżych pomidorów. Od maja br., z powodu gorącej wiosny,  pomidory z krajów południowej i środkowej Europy były oferowane na rynku jednocześnie, co prowadziło do nadmiernej podaży i presji na spadek cen. Obserwowaliśmy to również na rynku polskim, gdzie średnia miesięczna cena skupu pomidorów spod osłon w maju 2018 r. spadła o 40% w stosunku do miesiąca poprzedniego, a w czerwcu 2018 r. o kolejne 43% w stosunku  do maja 2018 r.

Eksport i import pomidorów

Jednocześnie od wprowadzenia rosyjskiego embarga, eksport pomidorów z UE uległ drastycznemu obniżeniu. W 2017 r. wyniósł  on 2,75 mln t i 3,75 mld EUR (spadek w ilości o  17% w porównaniu z 2016 r. i o 64% w porównaniu z 2013 r.).

Import świeżych pomidorów do UE stanowi ok. 57% całego światowego importu.  W 2017 r wyniósł on 3,09  mln ton i 4,25 mld Euro i zwiększył się o 8% w ujęciu ilościowym, głównie dzięki zwiększonemu importowi z Turcji, która miała przejściowe embargo na eksport do  Rosji. Jednak w związku z ponownym otwarciem rynku rosyjskiego dla Turcji, oczekuje się, że przywóz do UE utrzyma się na stabilnym poziomie, ze stabilną podażą pomidorów pochodzących z Maroka.

Import przetworzonych pomidorów do UE w ubiegłym roku spadł o 24%, ze względu na gwałtowny, bo 57-proc. r/r, spadek importu z Chin. Zostały one jednak częściowo zrównoważone rosnącą podażą z Ukrainy (wzrost o 17%) dzięki konkurencyjności cenowej tego kraju na rynku UE. KE przewiduje, że tendencja do zwiększania ukraińskiego importu będzie kontynuowana w tym roku. KE zakłada, że całkowity wzrost importu w tym roku wyniesie 15%, co będzie kontynuacją tendencji z ostatnich lat.