Środki ochrony roślin – zasady obrotu i stosowania

Kwestie dopuszczania do obrotu środków ochrony roślin reguluje rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 1107/2009 z dnia 21 października 2009 r. dotyczące wprowadzania do obrotu środków ochrony roślin i uchylające dyrektywy Rady 79/117/EWG i 91/414/EWG (Dz. Urz. UE L 309 z 24.11.2009, str. 1 z późn. zm.)”.

Ocena bezpieczeństwa tych preparatów prowadzona jest dwuetapowo:

1. Komisja Europejska odpowiedzialna jest za ocenę i zatwierdzanie substancji czynnych środków ochrony roślin, przy udziale państw członkowskich,
2. państwa członkowskie odpowiedzialne są za ocenę środków ochrony roślin i dopuszczają do obrotu te preparaty na swoim terytorium. 

Dopuszczane do obrotu środki ochrony roślin podlegają w procedurze rejestracji ocenie naukowo-technicznej obejmującej szereg badań i analiz dotyczących m.in. oceny narażania na potencjalne negatywne działanie środka ochrony roślin i substancji czynnej dla osób stosujących te preparaty (operator sprzętu), pracowników czy osób postronnych. Ocenie podlega również narażenie zdrowia człowieka poprzez dietę (produkty spożywcze, pasze, woda pitna). Badany jest również los i zachowanie środka w środowisku, jak również oddziaływanie na organizmy niebędące celem zastosowania. Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi określa w zezwoleniu na dopuszczenie środka ochrony roślin do obrotu treść etykiety, obejmującej szczegółowe warunki jego bezpiecznego stosowania. Dotyczy to upraw, terminów, liczby zabiegów, dawek, metod stosowania, okresów karencji, prewencji, itd. Informacje te zawarte są na stronnie ministerstwa: https://www.gov.pl/web/rolnictwo/wyszukiwarka-srodkow-ochrony-roslin.

Należy podkreślić, że substancja czynna glifosat jest substancją zatwierdzoną przez Komisję Europejską do stosowania w środkach ochrony roślin, której termin zatwierdzenia został przedłużony do 15 grudnia 2022 r., zgodnie z rozporządzeniem wykonawczym Komisji (UE) nr 2017/2324 w sprawie odnowienia zatwierdzenia substancji czynnej glifosat, zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1107/2009 dotyczącym wprowadzania do obrotu środków ochrony roślin, oraz w sprawie zmiany załącznika do rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) nr 540/2011 (Dz. Urz. UE L 333 z 15.12.2017 str. 10). Opinia Komitetu ds. Oceny Ryzyka Europejskiej Agencji Chemicznej wykluczyła podnoszone zastrzeżenia co do działania rakotwórczego tej substancji czynnej. W związku z powyższym możliwe jest utrzymanie i wydawanie w państwach członkowskich nowych zezwoleń dla środków ochrony roślin zawierających glifosat.

Aktualnie substancja glifosat podlega ponownej ocenie. Jeżeli ocena ta wykaże zagrożenia tej substancji dla zdrowia ludzi, zwierząt lub środowiska zostaną podjęte działania mające na celu ograniczenie stosowania lub wycofanie tej substancji z palety środków ochrony roślin dopuszczonych do obrotu i stosowania na terytorium RP.