Światowy rynek czosnku pod silnym wpływem sytuacji w Chinach

Popyt na czosnek rośnie

W ciągu ostatniej dekady, ze względu na właściwości aromatyczne jak i lecznicze, zapotrzebowanie na czosnek w Europie stale rośle. Dyskonty i sklepy wielkopowierzchniowe nadal często preferują tanie, białe odmiany czosnku z Chin, głównie ze względu na cenę. Jednocześnie rośnie popyt na czosnek czarny i wędzony. Wg EUROSTAT w 2016 r. kraje Unii Europejskiej łącznie wyprodukowały ponad 333,7 tys. ton czosnku (wzrost o ponad 12,6% r/r), a wstępne dane wskazują na dalszy wzrost produkcji w 2017 r. Natomiast w porównaniu do około 23 milionów ton produkcji światowej nie są to ilości znaczące. Największym producentem w Europie jest Hiszpania z produkcją ponad 274,7 tys. ton w 2017 r., następnie Rumunia, Włochy i Francja. W Polsce w 2016 r wyprodukowaliśmy ponad 16,1 tys. ton. Ze względu na uwarunkowania glebowe i klimatyczne szanse na zwiększenie ww. produkcji w Polsce są ograniczone.

Kontyngenty taryfowe

W związku z dużym zapotrzebowaniem, kraje UE importują czosnek głównie z Chin i Argentyny, ale import ten jest restrykcyjnie ograniczony kontyngentami taryfowymi. Od wielu lat funkcjonują pozwolenia na przywóz czosnku w ramach kwot (tzw. Licencje "A") oraz pozwolenia na przywóz wydane poza kontyngentami (tzw. Licencje "B" do 30 września 2017 r.). System ten pozwala na sprowadzenie rocznie do Europy 48,2 tys. ton czosnku z Chin, 19,1 tys. ton z Argentyny i 6,0 tys. ton z pozostałych krajów trzecich. Mimo doniesień medialnych o zdarzających się przypadkach przemytu czy fałszowania produktu na etapie zgłaszania do oclenia, dość skutecznie broni to dostępu do rynku, a co z tego wynika również dochodów producentów na Starym Kontynencie, gdyż czosnek sprowadzany spoza UE  jest o 40% tańszy od unijnego.

Chiny dyktują warunki

Jest to tym bardziej istotne, że Chiny, zdecydowanie największy na świecie producent czosnku, określający warunki cenowe na globalnym rynku, osiągnęły rekordowy poziom produkcji w ciągu ostatnich dwóch lat, co znalazło odzwierciedlenie w światowym spadku cen czosnku. Obecnie z rynku chińskiego napływają doniesienia, że chłodnie są nadal pełne czosnku ze zbiorów z poprzedniego sezonu oraz że nowe zbiory będą porównywalne lub nawet większe od zeszłorocznych. W związku z powyższym w 2018 roku oczekuje się, że światowy rynek czosnku po raz kolejny obniży ceny.

Europejski czosnek zyskuje na popularności

Jednocześnie z Chin docierają pogłoski o rozprzestrzenieniu choroby, która miałaby spowodować, że do 60% zbiorów z właśnie rozpoczynającego się sezonu zostanie utraconych, co wpłynęłoby niewątpliwie na wzrost cen eksportowych. Pogłoski te są mało prawdopodobne i mogą być próbą wpłynięcia na rynek. W związku z powyższym ich odbiór przez rynek międzynarodowy jest stosunkowo spokojny, choć producenci argentyńscy czy boliwijscy obawiają się dalszego spadku cen. Natomiast europejski obszar produkcji, mimo że chińskie ceny wciąż są postrzegane jako referencje dla reszty świata, ze względu na preferencje unijnych konsumentów  zyskuje na popularności.