Holenderski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności i Produktów Konsumenckich (NVWA) przeprowadził w 2024 roku analizę suplementów diety przedtreningowych, obejmującą tabletki i proszki przyjmowane przez sportowców przed ćwiczeniami.
Suplementy pod lupą
Przeprowadzone działania objęły przede wszystkim badania produktów pod kątem obecności substancji farmakologicznie czynnych, które mogą stanowić zagrożenie dla zdrowia, szczególnie jeśli nie są wymienione na etykiecie. Uwagę skupiono także na zawartość kofeiny. Badania przeprowadzone przez RIVM wskazują, że około 25% holenderskich sportowców stosuje suplementy, przede wszystkim przed ćwiczeniami. Ich producenci twierdzą, że produkty te pomagają poprawić wyniki sportowe oraz zapewniają dodatkową energię, wpływają na koncentrację i wytrzymałość.
W ramach badania, służby przeanalizowały 27 suplementów dla sportowców w formie proszku i kapsułek, dostępnych w sprzedaży w Holandii. Wyboru produktów do badania dokonano przede wszystkim na podstawie opinii, jakie otrzymano od konsumentów.
Wyniki przeprowadzonej kontroli
W 8 z 27 przebadanych suplementów stwierdzono substancje farmakologicznie czynne. Wśród obecnych były:
- Johimbina – stwierdzona w dwóch produktach. Substancja ta, jest zabroniona w żywności i może powodować niebezpieczne skutki uboczne takie jak kołatanie serca, wysokie ciśnienie krwi i zawroty głowy.
- Rauwolscyna – obecna w 1 produkcie obok johimbiny. Substancja ta, ma podobne działanie i skutki uboczne jak johimbina. Uważa się ją za novel food w związku z brakiem informacji o jej dystrybucji na terenie UE przed 15.05.1997 r. Jej stosowanie w suplementach jest zabronione.
- Higenamina , N,N-DMPEA , fenetyloamina , oktopamina i halostachina – substancje obecne w 5 suplementach oddzielnie lub w kombinacjach. Nie wszystkie te substancje zostały wymienione na etykiecie, a ich obecność w zbyt dużych dawkach może być niebezpieczna. Raport doradczy BuRO dla Ministra Opieki Medycznej i Sportu zaleca wpisanie tych substancji na krajową listę substancji niebezpiecznych, tak aby umożliwić egzekwowanie przepisów.
Kofeina w suplementach
We wszystkich 27 poddanych analizie suplementach stwierdzono obecność kofeiny. Dorośli mogą bezpiecznie spożyć maksymalnie 200 miligramów kofeiny jednorazowo i nie więcej niż 400 miligramów dziennie. Jak wskazują wyniki badań, w 18 z przebadanych próbek zaobserwowano przekroczenie bezpiecznej dawki 200 mg kofeiny na porcję. Natomiast 9 suplementów zawierało więcej niż maksymalną dozwoloną dawkę kofeiny tj. 400 mg. Przekroczenie to może być szczególnie niebezpieczne w momencie, gdy konsument spożywa również inne produkty zawierające kofeinę, na przykład kawę lub napoje energetyczne. Spożywanie dużych ilości kofeiny może wywoływać objawy takie jak bóle głowy, wysokie ciśnienie krwi, niepokój i kołatanie serca.
Jak zauważono, substancje farmakologicznie czynne i kofeina zawarte w suplementach mogą wzajemnie wzmacniać swoje działanie oraz wchodzić w interakcje z lekami. Poważne konsekwencje dla zdrowia i niebezpieczeństwo może stanowić szczególnie sytuacja, gdy nie są one wymienione na etykiecie, przez co konsument nie wie dokładnie, co przyjmuje i ryzyko niebezpiecznej reakcji wzrasta.
Konsekwencje i nałożone kary
Holenderskie służby nałożyły odpowiednie środki, w tym grzywny na firmy sprzedające produkty zawierające johimbinę i rauwolscynę. Producenci ci zostali także zobowiązani do natychmiastowego zaprzestania sprzedaży tych produktów i poinformowania swoich klientów. Urzędnicy NVWA zapowiedzieli także sprawdzenie w nadchodzących miesiącach, czy firmy wyeliminowały zgłoszone naruszenia.
Źródła:
https://www.nvwa.nl/onderwerpen/voedingssupplementen/inspectie--en-onderzoeksresultaten-supplementen/inspectieresultaten-2024/pre-workout-supplementen
https://www.nvwa.nl/nieuws-en-media/nieuws/2025/05/15/nvwa-vindt-schadelijke-stoffen-en-erg-veel-cafeine-in-pre-workout-supplementen
Zespół FoodFakty na bieżąco prowadzi monitoring zafałszowań żywności, suplementów diety i opakowań w bazie Probase 360. Klienci bazy codziennie otrzymują alert o produktach zafałszowanych i mogą niezwłocznie podejmować działania prewencyjne oraz korzystać z modułu analitycznego bazy.
Dowiedz się więcej o Strefie Managera i narzędziach ProBase 360.