Wolny handel z Meksykiem i wzrost produkcji mleka dzięki zniesieniu kwot

Umowa UE-Meksyk

W sobotę (21.04.2018 r.) Unia Europejska doszła do porozumienia w sprawie najważniejszych postanowień umowy o wolnym handlu z Meksykiem. Nowe uregulowania będą również wpływać na kształtowanie się zasad handlu produktami rolno-spożywczymi, w tym m.in. dotyczyć będą produktów mleczarskich.

1,5% unijnego eksportu

W 2017 r. do Meksyku z Unii Europejskiej wyeksportowano produkty mleczarskie o wartości 155 mln EUR (1,5% wartości produktów mleczarskich z UE), co pod względem wartości,  plasowało ten kraj na 18 miejscu wśród odbiorców ze Wspólnoty. W przypadku Polski, kraj ten miał małe znaczenie – w 2017 r. wartość eksportu wyniosła 5,0 mln EUR (0,3% wartości eksportu ogółem). Należy jednak zauważyć, że Meksyk pełni znaczącą rolę w imporcie produktów mleczarskich na świecie. W 2017 r. kraj ten, pod względem wolumenu, był największym importerem odtłuszczonego mleka w proszku. W przypadku masła był na czwartym, a serów na szóstym miejscu na świecie.

Bezcłowa sprzedaż

W ramach osiągniętego porozumienia, w odniesieniu do mleka w proszku, w pierwszym roku po wejściu w życie umowy z Meksykiem możliwa będzie bezcłowa sprzedaż 30 tys. t mleka w proszku z UE. Limit ten w okresie pięciu lat zwiększy się do 50 tys. t. Nie będzie limitów na eksport do Meksyku serów z przerostami niebieskiej pleśni, w przypadku których cła sięgają obecnie nawet 20%. Bezcłowy limit na eksport do Meksyku serów świeżych i topionych wyniesie 5 tys. t, a na pozostałe sery – 20 tys. t. Obecne porozumienie zawiera najważniejsze elementy umowy, a prace nad finalnym tekstem będą kontynuowane do końca roku, co oznacza, że wejście umowy w życie jest możliwe prawdopodobnie dopiero w przyszłym roku.

Rozwój produkcji mleka w północno-wschodniej Polsce

Z końcem marca br. upłynęły trzy lata od kiedy produkcja mleka w UE przestała podlegać regulacjom. W trzecim roku po zniesieniu kwotowania (od kwietnia 2017 r. do marca 2018 r.) wg GUS, w Polsce skupiono prawie 11,3 mld litrów mleka, tj. o 10,9% więcej niż w ostatnim roku obowiązywania kwot (od kwietnia 2014 do marca 2015 r.) oraz o 4,6% więcej niż w poprzednich dwunastu miesiącach.

Zniesienie kwot mlecznych sprzyja rozwojowi produkcji mleka, szczególne w północno-wschodniej Polsce. Między trzecim rokiem po zniesieniu kwot, a ostatnim rokiem kwotowym, skup mleka najbardziej zwiększył się w woj. podlaskim (o 346 mln l, tj. o 16,6%). Znaczący wzrost skupionego mleka – o 308 mln l, tj. 14,3% – odnotowano w woj. mazowieckim. Również w woj. warmińsko-mazurskim skup mleka zwiększył się dynamiczniej niż średnio w kraju – o 13,1% tj. o 105 mln l. Oprócz tych województw, duży przyrost wolumenu skupu wystąpił też w woj. wielkopolskim (o 203 mln l, tj. o 13,1%).